Kom maar uit de kast – metafoor voor veranderen

“Soms ben je nog zo ouderwets,” zei Helen. “Je praat gewoon met die man en klaar, meer is het niet. De tijden zijn veranderd, dat hoef ik jou toch niet uit te leggen.”
Die middag sprak ik met “de man.” Ook in die wereld ging het organiseren gewoon door. Als eerste wilde hij niet direct ter zaken doende informatie van me ontvangen. Die gaf ik braaf. Bij mijn leeftijd aangekomen keek hij even op. Wenkbrauwen omhoog. Hmm.

Hij vatte het eerste half uur van het gesprek samen in zijn eigen woorden: “u heeft behoefte aan een verandering.” Hij legde zijn aantekeningblok neer en na een korte pauze zoekend naar de beste woorden zei hij: “en hier loopt u al enige tijd mee rond.” Vooral deze laatste samenvatting kwam hard aan, maar de formulering raakte wel de kern. Het was tijd om wat te doen. Het leek me opeens een mooi moment om een nieuwe afspraak te maken. De rest zou ik zelf wel oplossen. Ik was aan een verandering toe. Zo was het. Wat hield die verandering dan tegen, die vraag stelde ik aan mezelf. Voor iemand die zich voor een deel van zijn professionele leven met veranderingen bezig had gehouden, was ik behoorlijk machteloos omtrent mijn eigen aanpassingen.

Van te voren had ik een heel ander beeld opgebouwd van deze persoon. Het was iemand die met zijn tijd was meegegaan, pro-actief, want hij nam zelf het woord en hij verplaatste zich in mijn situatie, of mijn achtergrond.

“Kijk, iemand die van een afstand toekijkt ziet vaak beter wat er aan de hand is. Dat zult u bij uw werk ook wel gemerkt hebben.”
Maar nu moest de man toch uitkijken, pro-actief is prima, maar hij moet wel de juiste woorden gebruiken. “van een afstand toezien.” Dat was weer een scherpe samenvatting van mijn werk als adviseur. Maar wacht even, ik was jarenlang project manager geweest, die hard meewerkte… en zo. Maar de man had gelijk, consultants en adviseurs hebben het maar makkelijk. Een beetje adviseren, wat rondstrooien met kennissen van de ene job naar de andere vooral als er echt gewerkt moest worden. Dan was ik weg. Op naar de volgende klus.

Toen ik vertelde van mijn plannen om een eigen adviesburo’tje te beginnen zei Helen enthousiast: “goh wat leuk.. vertel eens wat meer over die plannen.” Meende ze het echt?

Maar ik zie dat u nog met een probleem rondloopt,” zei de man terwijl hij zijn notities nog eens naliep. Hij had een beeld van me geschetst en hij ging dit nu aan de werkelijkheid toetsen. Ik moest denken aan een tekenaar in de rechtszaal wiens tekeningen van de verdachte de volgende ochtend in de krant verschenen. Ik was die verdachte.

Hij liet me zijn blok zien. Ik had gelijk, hij had echt een schets gemaakt. “Wat zie je hier?” Hij tutoyeerde me, dat hoorde ook bij deze tijd. Ik was inderdaad ouderwets. Ik bleef vaak formeel.
Ik keek aandachtig naar de tekening.

Dit ging volgens mij aan alle “best practices” voorbij. Was het niet zo dat ik moest gaan inzien wat mijn probleem was. Ik moest zelf dat proces door en dan zou hij vertellen of ik het goed had. Zou werkte een adviseur. Na deze ervaring moest ik mijn wereldbeeld enigszins bijstellen. Toen mijn dochter hulp nodig had bij haar studiekeuze, zei ik nog: “ik wil je niet beïnvloeden, dat moet je allemaal zelf doen.”
– “Ik wil psychologie gaan studeren,” vertelde ze, “ik ben benieuwd naar je mening.”
- “Ja, dat is nu het enige vak wat ik nooit zou studeren als ik jou was.” Hoe mensen in elkaar zitten kan je beter op straat leren. Dat vond ik. Vergelijkbaar met coaches in de organisatiewereld, die zijn net als psychologen hulpbehoevend en als projectie gaan ze anderen proberen te helpen.
“Wat ben je toch weer praktisch,” zei Helen tegen mij terwijl ze naar onze dochter toe draaide en zei: “Goh wat leuk, vertel eens over die plannen.”

Ik keek opnieuw naar het blok. Er stond een deur, het leek op een kast en daarachter bevond zich een persoon die de deur op een kier zette. Wat zou hij daar nu mee bedoelen?
Onbewust ging zijn aandacht naar de gay-parade, een dag of wat ervoor had Komrij gezegd dat hij vond dat homo’s nu wel erg makkelijk uit de kast kwamen met hun nieuwe imago. Maar wat had dit – uit de kast komen – met veranderen te maken? Met mijn verandering vooral?

Denk hier maar eens over na zei de man. Ik wilde alvast een nieuwe afspraak maken, maar “dat was niet nodig. U komt er zelf wel uit,” zei hij. De tijden waren inderdaad veranderd. Nu was ik nog niets verder.

“Dat had ik je ook wel kunnen vertellen, maar het leek me beter dat je het van iemand anders hoorde,” zei Helen. “Hoe vaak kom ik mensen niet tegen die een leven lang niet gedaan hebben wat ze liever wilden doen en hun echte persoonlijkheid verborgen hielden. Je moet eens met onze personeelschef praten, die heeft er ook wel een aardige kijk op. Die heeft trouwens psychologie gestudeerd. Een boeiende man.”

Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Voorbij goed en kwaad (Nietzsche)

Begraven of cremeren?