De politiek heeft weinig vat op de cultuur
Niet links, maar rechts zit achter 'multiculti', schrijft Trouw op basis van een nieuw onderzoek van de broers Leo en Jan Lucassen, "beiden hoogleraar sociale geschiedenis." Het is een opmerkelijk artikel dat op het eerste gezicht lijkt te staan als een huis;
Met gedoogpartner PVV stelt het kabinet paal en perk aan immigratie. Is dat slim? En welke partijen waren er ook alweer aan de macht toen de meeste immigranten binnenkwamen?
Toch klopt de bevinding niet, en dat komt omdat de conclusie met termen als multiculti en cultuurrelativisme niet aansluit bij de politieke focus van het artikel. Politiek is maar één onderdeel van de Nederlandse cultuur.
... De 'massa-immigratie', de zogenoemde 'islamisering' en de almaar uitdijende multiculturele samenleving is de schuld van links, met name van de PvdA, stelt Wilders: Na 'vadertje Drees', destijds leider van de PvdA, zetten de nieuw-linksers binnen de partij de sluizen voor de 'massa-immigratie' ... wijd open. Alle problemen die zouden samenhangen met migratie en integratie waren de schuld van links dan wel de 'linkse kerk'.
In de extreemste, populistische beschuldiging van de PVV had de PvdA bewust moslims naar Nederland geïmporteerd als 'stemvee' - de multiculturele samenleving als complot van links tegen de hardwerkende Nederlander.
...
Het is bekend dat de stroom gastarbeiders in de jaren zeventig op gang kwam onder regeringen waarin VVD en CDA zaten. Maar de schrijvers leggen in hun artikel (en eerder in een boek) nog even goed de vinger op de zere plek, juist om tegengas te bieden aan de verdraaiing van de werkelijkheid door de PVV en het mogelijke geheugenverlies bij CDA-prominenten.
"Als CDA-ministers anno 2011 verklaren dat de multiculturele samenleving is mislukt, dan blijken ze hun eigen geschiedenis dus slecht te kennen en realiseren ze zich waarschijnlijk niet dat hun erflaters zelf aan de wieg hebben gestaan van dat zo verguisde concept", menen de twee hoogleraren Lucassen.
Het artikel kan worden opgevat als scherpe kritiek op de CDA-politici Maxime Verhagen en Piet Hein Donner, die respectievelijk in een toespraak en een nota het failliet verkondigden van de multiculturele samenleving. 'Misleidend en etnocentrisch', menen beide Lucassen.
...
Uit de reeks artikelen, onder andere van de ministers Donner en Leers, stijgt een conflicterend beeld op. Waar beide bewindslieden op de rem trappen als het gaat om de migratie- dan wel de multiculturele samenleving, beschrijven de diverse wetenschappers Nederland als een open samenleving die migranten nodig heeft en die ook positief zijn over de bijdrage die ze leveren. Dat roept de vraag op of beide bewindslieden de PVV niet te veel naar de mond praten of hun oren te veel laten hangen naar de opiniepeilingen.
Een andere vaststelling is, na lezing van het interview met Leers en het artikel van Donner, hoe weinig het debat is opgeschoten sinds de moord op Pim Fortuyn in 2002 en de conclusies van de parlementaire commissie-Blok, genoemd naar de huidige VVD-fractievoorzitter, in 2004. Die concludeerde dat het integratiebeleid van de overheid was mislukt, maar dat veel migranten toch op eigen kracht waren geïntegreerd.
... Eerst terug naar de broers Lucassen. Zij constateren dat in de jaren zestig de VVD, samen met de werkgevers, een voorstel torpedeerde om een zogeheten rotatiestelsel in te voeren: een gastarbeider zou maximaal twee jaar mogen blijven om zodoende 'worteling in Nederland' onmogelijk te maken.
De voorlopers van het CDA bepleitten in de jaren zestig met succes het recht op gezinshereniging voor Spaanse gastarbeiders. Rechtse kabinetten met CDA en VVD streefden jarenlang naar integratie met 'behoud van de eigen identiteit'. Dit concept kwam bijna één op één overeen met het in het CDA aangehangen idee van 'emancipatie in eigen kring', waardoor gereformeerden en katholieken zich succesvol konden ontwikkelen. Zo stelde het CDA destijds voor de bouw van gebedsruimtes te subsidiëren. Een dergelijk voorstel zou tegenwoordig vloeken in de kerk zijn.
In hun artikelen spreken Donner en Leers zich uit voor een verbinding van migranten aan Nederlandse waarden als reactie op het cultuurrelativisme, dat aan linkse partijen zou kleven. "Willen we het open, pluriforme, tolerante, solidaire en vrije karakter van de samenleving behouden, dan zullen we afscheid moeten nemen van het relativisme van de multiculturele samenleving", meent Donner in zijn artikel.
De hoogleraren Lucassen betogen juist dat daar nooit sprake van is geweest. "Van begin af aan stond in het integratiebeleid de Nederlandse Grondwet centraal, met alle democratische verworvenheden die daaruit voortvloeiden. (...) Het gelijkschakelen van alle waarden en normen heeft geen enkele politicus ooit beweerd."
... De broers Lucassen wijzen er bovendien op dat de PvdA begin jaren tachtig sceptisch stond tegenover onderwijs in eigen taal en cultuur. Staatssecretaris Cohen (PvdA) was later, tijdens Paars-2, de architect van een door links en rechts geprezen, fors aangescherpte asielwetgeving.
Hoezeer het CDA worstelt met de PVV, de eigen opvattingen en de belangen van Nederland, blijkt uit het interview met minister Leers en een bijdrage van CDA-Europarlementariër Wim van de Camp. Die laatste was jarenlang lid van de Tweede Kamer, op de rechtervleugel van de CDA-fractie.
Leers lijkt, met zijn aangekondigde aanscherpingen op het gebied van migratie en asiel, het symbool van een kabinet dat achter de dijken kruipt. Maar wat zegt hij in 'Verkenningen'? "Deze minister staat voor de open samenleving. Iedereen is wat mij betreft welkom, mits hij of zij een positieve bijdrage aan de samenleving levert en zich verbonden wil voelen met ons land."
Hij benadrukt dat Nederland de komende decennia migranten hard nodig heeft om de 'economie draaiende te houden'. "Er is een schreeuwende behoefte aan mensen in de zorg."
Dat zijn niet bepaald de hoogopgeleide kenniswerkers die wel naar binnen mogen. Leers heeft een samenleving voor ogen waar nieuwkomers 'met plezier in Nederland wonen'. Wie dat leest, vraagt zich toch af hoe dit zich verhoudt met het beleid van hemzelf en de samenwerking van deze CDA'er met de PVV. Dat wringt.
Leers is het met Van de Camp bovendien eens dat de komende tientallen jaren in Europa een gevecht zal ontstaan om arbeidskrachten, zowel hoog- als laagopgeleiden. De Oost-Europese landen vullen nu de tekorten op, maar de verwachting is op basis van de lage geboortecijfers dat die landen hun mensen zelf hard nodig zullen hebben. Van de Camp becijfert dat Europa rond 2050 56 miljoen migranten nodig heeft.
Nederland zal zijn tekorten niet kunnen aanzuiveren met een beroep op werklozen, zoals minister Kamp (sociale zaken) wil. Dat is een illusie, betoogt Godfried Engbersen, hoogleraar sociologie aan de Erasmus Universiteit. Als voorbeeld noemt hij een mislukt werkgelegenheidsproject eind vorige eeuw. Van de 15.000 aangeschreven en actief geworven werklozen waren er na een moeizaam begeleidingstraject maar 285 werkzaam in de bloembollensector.
Van de Camp meent dat, vanwege de groeiende behoefte aan mensen in Oost-Europa en Rusland, West-Europese landen een beroep moeten doen op migranten uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika, ook voor de laagwaardige banen in bijvoorbeeld de land- en tuinbouw. "In die landen is sprake van een overschot van jonge werkloze mannen", vindt hij.
Hij voert echter ook een ideologisch motief aan, en dat bewijst opnieuw de spagaat waarin het CDA zit. Hij verwijst in zijn artikel naar het boek 'Day of Empire', waarin schrijfster Amy Chua van de Amerikaanse Yale Universiteit betoogt dat wereldmachten hun macht, welvaart en rijkdom ontleenden aan een pluralistische en tolerante samenleving. "De ondergang van deze wereldmachten hield opvallend genoeg juist verband met toenemende intolerantie en vreemdelingenangst", zo citeert Van de Camp Amy Chua.
... zo ver het artikel
Dus samenvattend: Wilders verwijt links, de linkse politiek de cultuurproblemen die zijn voortgekomen uit de migratie, en dan met name die van islamitische landen. Trouw gebruikt dan een onderzoek om aan te tonen dat dat beeld niet klopt, en gebruikt daarbij politieke voorbeelden, zoals dat de VVD (rechts) een rotatievoorstel afkeurde, en Cohen Sceptisch was tegenover onderwijs in eigen taal en cultuur...
Maar wat zegt dit nu precies over het cultuurprobleem van de massa-integratie. dat Wilders oneigenlijke argumenten gebruikt en de waarheid bijschaaft in zijn eigen voordeel is eigen aan succesvolle politici.
Het grootste probleem van het artikel is dat de politiek en politici Slechts vertegenwoordigers zijn van de heersende cultuur. Allereerst zijn er natuurlijk cultuurverschillen tussen de groepen CDA (dat pas in 1980 werd opgericht) en VDD-stemmers. Maar Wilders heeft gelijk wanneer hij links de schuld geeft, omdat het politieke klimaat - bijvoorbeeld op de universiteiten - overheersend links was, en dat in tegenstelling tot het huidige tijdsbeeld / tijdsgeest waar het klimaat waar RECHTS overheerst. Het is het rechtse-denken dat de weg heeft vrijgemaakt naar een concept als "De Ondernemende Universiteit." Vroeger in de jaren 70 zou dat concept niet overleven, niet passen in de voedingsbodem van de tijd. Het hele cultuurklimaat - de context - blijft achterwege in het artikel, en voor iemand die cultuur analyseert als onderdeel van sociale geschiedenis is dat een grove fout. En daar maakt Trouw gretig gebruik van. Het past in het huidige polariserende-denken.
Cultuurprocessen komen op gang door het kopiëren van gedrag. Waarom het zo moeilijk is om kinderen op te voeden ligt deels aan de cultuur waarin ze opgroeien. Wanneer een vader 10 euro mee geeft aan zijn zoon voor de kermis, begint deze te klagen "omdat de andere vaders allemaal 20 euro geven". Dus moet die ene afzonderlijke vader ook mee... in dit gedrag.
Wat dus in het artikel van Trouw niet duidelijk wordt is wat een open samenleving nu precies betekent en dat we na jaren van kolonisatie (de emigratie naar andere landen) pas recentelijk worden geconfronteerd met immigratie waar we geen antwoord op hebben. Dat heeft niets met de politiek te maken, om dat te begrijpen moet men de Nederlandse volksaard leren kennen:
In elk Nederlands bedrijf waar men een vergadering houdt waar een buitenlander bij aanwezig komt, schakelt de Nederlandse groep over op het Engels. De Nederlandse identiteit is daardoor ook erg zwak. Nu is er de laatste jaren - inderdaad sinds Fortuyn is er nog weinig voortgang geboekt - een proces op gang gekomen waar die nieuwe identiteit gevormd gaat worden aan de hand van de nieuwe ontwikkelingen. Cultuur ijlt na op de veranderingen in de business (bij bedrijven) of vooral a.d.h.v. economische ontwikkelingen in de maatschappij.
Wilders is geen echte leider, zoals Fortuyn dat wel was. Wilders is een cultuursymbool van de huidige tijd die getypeerd kan worden als een impasse: impasse in de economie, politiek, techniek, etc. Tijden van grote veranderingen, maar daardoor met weinig richting. Die komt wel weer, net zoals er in België opeens weer een regering komt. Het taalprobleem in België lijkt op dat van Nederland waar de Vlamingen vechten tegen de economisch minder succesvolle Walen...
En als deze tijden zich niet schikken naar een oplossing, dan komt er weer een oorlog. Nederland doet dan netjes weer mee, en heeft evenmin een eigen stem als destijds. Het open Nederlandse karakter zal niet veranderen en daarmee zal ook de cultuur nauwelijks wijzigen.
Dat is mijn inschatting.
Met gedoogpartner PVV stelt het kabinet paal en perk aan immigratie. Is dat slim? En welke partijen waren er ook alweer aan de macht toen de meeste immigranten binnenkwamen?
Toch klopt de bevinding niet, en dat komt omdat de conclusie met termen als multiculti en cultuurrelativisme niet aansluit bij de politieke focus van het artikel. Politiek is maar één onderdeel van de Nederlandse cultuur.
... De 'massa-immigratie', de zogenoemde 'islamisering' en de almaar uitdijende multiculturele samenleving is de schuld van links, met name van de PvdA, stelt Wilders: Na 'vadertje Drees', destijds leider van de PvdA, zetten de nieuw-linksers binnen de partij de sluizen voor de 'massa-immigratie' ... wijd open. Alle problemen die zouden samenhangen met migratie en integratie waren de schuld van links dan wel de 'linkse kerk'.
In de extreemste, populistische beschuldiging van de PVV had de PvdA bewust moslims naar Nederland geïmporteerd als 'stemvee' - de multiculturele samenleving als complot van links tegen de hardwerkende Nederlander.
...
Het is bekend dat de stroom gastarbeiders in de jaren zeventig op gang kwam onder regeringen waarin VVD en CDA zaten. Maar de schrijvers leggen in hun artikel (en eerder in een boek) nog even goed de vinger op de zere plek, juist om tegengas te bieden aan de verdraaiing van de werkelijkheid door de PVV en het mogelijke geheugenverlies bij CDA-prominenten.
"Als CDA-ministers anno 2011 verklaren dat de multiculturele samenleving is mislukt, dan blijken ze hun eigen geschiedenis dus slecht te kennen en realiseren ze zich waarschijnlijk niet dat hun erflaters zelf aan de wieg hebben gestaan van dat zo verguisde concept", menen de twee hoogleraren Lucassen.
Het artikel kan worden opgevat als scherpe kritiek op de CDA-politici Maxime Verhagen en Piet Hein Donner, die respectievelijk in een toespraak en een nota het failliet verkondigden van de multiculturele samenleving. 'Misleidend en etnocentrisch', menen beide Lucassen.
...
Uit de reeks artikelen, onder andere van de ministers Donner en Leers, stijgt een conflicterend beeld op. Waar beide bewindslieden op de rem trappen als het gaat om de migratie- dan wel de multiculturele samenleving, beschrijven de diverse wetenschappers Nederland als een open samenleving die migranten nodig heeft en die ook positief zijn over de bijdrage die ze leveren. Dat roept de vraag op of beide bewindslieden de PVV niet te veel naar de mond praten of hun oren te veel laten hangen naar de opiniepeilingen.
Een andere vaststelling is, na lezing van het interview met Leers en het artikel van Donner, hoe weinig het debat is opgeschoten sinds de moord op Pim Fortuyn in 2002 en de conclusies van de parlementaire commissie-Blok, genoemd naar de huidige VVD-fractievoorzitter, in 2004. Die concludeerde dat het integratiebeleid van de overheid was mislukt, maar dat veel migranten toch op eigen kracht waren geïntegreerd.
... Eerst terug naar de broers Lucassen. Zij constateren dat in de jaren zestig de VVD, samen met de werkgevers, een voorstel torpedeerde om een zogeheten rotatiestelsel in te voeren: een gastarbeider zou maximaal twee jaar mogen blijven om zodoende 'worteling in Nederland' onmogelijk te maken.
De voorlopers van het CDA bepleitten in de jaren zestig met succes het recht op gezinshereniging voor Spaanse gastarbeiders. Rechtse kabinetten met CDA en VVD streefden jarenlang naar integratie met 'behoud van de eigen identiteit'. Dit concept kwam bijna één op één overeen met het in het CDA aangehangen idee van 'emancipatie in eigen kring', waardoor gereformeerden en katholieken zich succesvol konden ontwikkelen. Zo stelde het CDA destijds voor de bouw van gebedsruimtes te subsidiëren. Een dergelijk voorstel zou tegenwoordig vloeken in de kerk zijn.
In hun artikelen spreken Donner en Leers zich uit voor een verbinding van migranten aan Nederlandse waarden als reactie op het cultuurrelativisme, dat aan linkse partijen zou kleven. "Willen we het open, pluriforme, tolerante, solidaire en vrije karakter van de samenleving behouden, dan zullen we afscheid moeten nemen van het relativisme van de multiculturele samenleving", meent Donner in zijn artikel.
De hoogleraren Lucassen betogen juist dat daar nooit sprake van is geweest. "Van begin af aan stond in het integratiebeleid de Nederlandse Grondwet centraal, met alle democratische verworvenheden die daaruit voortvloeiden. (...) Het gelijkschakelen van alle waarden en normen heeft geen enkele politicus ooit beweerd."
... De broers Lucassen wijzen er bovendien op dat de PvdA begin jaren tachtig sceptisch stond tegenover onderwijs in eigen taal en cultuur. Staatssecretaris Cohen (PvdA) was later, tijdens Paars-2, de architect van een door links en rechts geprezen, fors aangescherpte asielwetgeving.
Hoezeer het CDA worstelt met de PVV, de eigen opvattingen en de belangen van Nederland, blijkt uit het interview met minister Leers en een bijdrage van CDA-Europarlementariër Wim van de Camp. Die laatste was jarenlang lid van de Tweede Kamer, op de rechtervleugel van de CDA-fractie.
Leers lijkt, met zijn aangekondigde aanscherpingen op het gebied van migratie en asiel, het symbool van een kabinet dat achter de dijken kruipt. Maar wat zegt hij in 'Verkenningen'? "Deze minister staat voor de open samenleving. Iedereen is wat mij betreft welkom, mits hij of zij een positieve bijdrage aan de samenleving levert en zich verbonden wil voelen met ons land."
Hij benadrukt dat Nederland de komende decennia migranten hard nodig heeft om de 'economie draaiende te houden'. "Er is een schreeuwende behoefte aan mensen in de zorg."
Dat zijn niet bepaald de hoogopgeleide kenniswerkers die wel naar binnen mogen. Leers heeft een samenleving voor ogen waar nieuwkomers 'met plezier in Nederland wonen'. Wie dat leest, vraagt zich toch af hoe dit zich verhoudt met het beleid van hemzelf en de samenwerking van deze CDA'er met de PVV. Dat wringt.
Leers is het met Van de Camp bovendien eens dat de komende tientallen jaren in Europa een gevecht zal ontstaan om arbeidskrachten, zowel hoog- als laagopgeleiden. De Oost-Europese landen vullen nu de tekorten op, maar de verwachting is op basis van de lage geboortecijfers dat die landen hun mensen zelf hard nodig zullen hebben. Van de Camp becijfert dat Europa rond 2050 56 miljoen migranten nodig heeft.
Nederland zal zijn tekorten niet kunnen aanzuiveren met een beroep op werklozen, zoals minister Kamp (sociale zaken) wil. Dat is een illusie, betoogt Godfried Engbersen, hoogleraar sociologie aan de Erasmus Universiteit. Als voorbeeld noemt hij een mislukt werkgelegenheidsproject eind vorige eeuw. Van de 15.000 aangeschreven en actief geworven werklozen waren er na een moeizaam begeleidingstraject maar 285 werkzaam in de bloembollensector.
Van de Camp meent dat, vanwege de groeiende behoefte aan mensen in Oost-Europa en Rusland, West-Europese landen een beroep moeten doen op migranten uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika, ook voor de laagwaardige banen in bijvoorbeeld de land- en tuinbouw. "In die landen is sprake van een overschot van jonge werkloze mannen", vindt hij.
Hij voert echter ook een ideologisch motief aan, en dat bewijst opnieuw de spagaat waarin het CDA zit. Hij verwijst in zijn artikel naar het boek 'Day of Empire', waarin schrijfster Amy Chua van de Amerikaanse Yale Universiteit betoogt dat wereldmachten hun macht, welvaart en rijkdom ontleenden aan een pluralistische en tolerante samenleving. "De ondergang van deze wereldmachten hield opvallend genoeg juist verband met toenemende intolerantie en vreemdelingenangst", zo citeert Van de Camp Amy Chua.
... zo ver het artikel
Dus samenvattend: Wilders verwijt links, de linkse politiek de cultuurproblemen die zijn voortgekomen uit de migratie, en dan met name die van islamitische landen. Trouw gebruikt dan een onderzoek om aan te tonen dat dat beeld niet klopt, en gebruikt daarbij politieke voorbeelden, zoals dat de VVD (rechts) een rotatievoorstel afkeurde, en Cohen Sceptisch was tegenover onderwijs in eigen taal en cultuur...
Maar wat zegt dit nu precies over het cultuurprobleem van de massa-integratie. dat Wilders oneigenlijke argumenten gebruikt en de waarheid bijschaaft in zijn eigen voordeel is eigen aan succesvolle politici.
Het grootste probleem van het artikel is dat de politiek en politici Slechts vertegenwoordigers zijn van de heersende cultuur. Allereerst zijn er natuurlijk cultuurverschillen tussen de groepen CDA (dat pas in 1980 werd opgericht) en VDD-stemmers. Maar Wilders heeft gelijk wanneer hij links de schuld geeft, omdat het politieke klimaat - bijvoorbeeld op de universiteiten - overheersend links was, en dat in tegenstelling tot het huidige tijdsbeeld / tijdsgeest waar het klimaat waar RECHTS overheerst. Het is het rechtse-denken dat de weg heeft vrijgemaakt naar een concept als "De Ondernemende Universiteit." Vroeger in de jaren 70 zou dat concept niet overleven, niet passen in de voedingsbodem van de tijd. Het hele cultuurklimaat - de context - blijft achterwege in het artikel, en voor iemand die cultuur analyseert als onderdeel van sociale geschiedenis is dat een grove fout. En daar maakt Trouw gretig gebruik van. Het past in het huidige polariserende-denken.
Cultuurprocessen komen op gang door het kopiëren van gedrag. Waarom het zo moeilijk is om kinderen op te voeden ligt deels aan de cultuur waarin ze opgroeien. Wanneer een vader 10 euro mee geeft aan zijn zoon voor de kermis, begint deze te klagen "omdat de andere vaders allemaal 20 euro geven". Dus moet die ene afzonderlijke vader ook mee... in dit gedrag.
Wat dus in het artikel van Trouw niet duidelijk wordt is wat een open samenleving nu precies betekent en dat we na jaren van kolonisatie (de emigratie naar andere landen) pas recentelijk worden geconfronteerd met immigratie waar we geen antwoord op hebben. Dat heeft niets met de politiek te maken, om dat te begrijpen moet men de Nederlandse volksaard leren kennen:
In elk Nederlands bedrijf waar men een vergadering houdt waar een buitenlander bij aanwezig komt, schakelt de Nederlandse groep over op het Engels. De Nederlandse identiteit is daardoor ook erg zwak. Nu is er de laatste jaren - inderdaad sinds Fortuyn is er nog weinig voortgang geboekt - een proces op gang gekomen waar die nieuwe identiteit gevormd gaat worden aan de hand van de nieuwe ontwikkelingen. Cultuur ijlt na op de veranderingen in de business (bij bedrijven) of vooral a.d.h.v. economische ontwikkelingen in de maatschappij.
Wilders is geen echte leider, zoals Fortuyn dat wel was. Wilders is een cultuursymbool van de huidige tijd die getypeerd kan worden als een impasse: impasse in de economie, politiek, techniek, etc. Tijden van grote veranderingen, maar daardoor met weinig richting. Die komt wel weer, net zoals er in België opeens weer een regering komt. Het taalprobleem in België lijkt op dat van Nederland waar de Vlamingen vechten tegen de economisch minder succesvolle Walen...
En als deze tijden zich niet schikken naar een oplossing, dan komt er weer een oorlog. Nederland doet dan netjes weer mee, en heeft evenmin een eigen stem als destijds. Het open Nederlandse karakter zal niet veranderen en daarmee zal ook de cultuur nauwelijks wijzigen.
Dat is mijn inschatting.
Reacties