De nabije toekomst: oorlog met Rusland (#Dag703)
In den beginne was het nog dat dit de oorlog van Poetin was, maar dat heb ik me toen al afgevraagd. En nu is wel duidelijk dat dit gewoon de oorlog van Rusland is. Tegen het westen.
Een detail?
Ten eerste om meer zicht te krijgen op de toekomst als fenomeen. Harari is een professional die juist wel nagedacht heeft over de toekomst, maar dan gelijk over de hele 21ste eeuw tegelijk. Over oorlog (hoofdstuk 11) schrijft hij dat zware industrie minder belangrijk is dan vroeger in oorlogsvoering, en het zal meer gaan om technologie. Hij schrijft ook over de onberekenbaarheid van karakters (ik meen zelfs over Poetin zelf) dat irrationele acties waaronder oorlogen niet uit te sluiten zijn.
Geopolitici hebben denk ik meer zich op dit stuk van toekomst-denken, naast militairen of militair geschoolden dan wel een hoogleraar oorlog strategie. Maar dan zijn er ook nog steeds verschillende visies.
Er zijn meerdere manieren om hier naar te kijken.
Bijvoorbeeld door de lens van de cultuur van het westen die steeds zachter is geworden, dienstplicht is afgeschaft, zo van het idee, dat is toch niet meer nodig. Maar hoe ver van de realiteit staat die gedachte van toen?
Een nieuwe wereldorde. Dat is ook een vaak gehoord argument. De BRICs-landen nemen de macht over. Zelf vind ik dat minder geloofwaardig, omdat Brics net zo goed georganiseerd is al Occupy Wallstreet. Het idee mag er zijn, maar de invulling ontbreekt. Hier moet je je afvragen wat de gedeelde ideologie is va Brics. Of die er is, of gewoon omdat ze ook wel eens een keer op de eerste rang willen meedoen.
Rusland zelf zie ik nu wel in staat om meer. Ook al schijnt er een presidentskandidaat te zijn die gematigder is dan de huidige leider, de cultuur van het land, is ontvankelijk voor vreemde ideeën. Te beginnen met het communisme van Lenin en Stalin en daarna lossere varianten tot aan Poetin toe. Wat doet dat met een cultuur van een land? De cultuur van Rusland is er een waar een sterke leider gevraagd wordt door het publiek. En daar past iemand in die oorlog wil voeren.
De biografie van een oorlog. Er is onlangs een boek verschenen over de biografie van de Bitcoin (The Genesis Book) en in dat licht kan je ook een biografie bedenken van een toekomstige oorlog. Die begon in 1989 toen iemand meende dat de varianten in de geschiedenis op waren. Er was nog maar een ideologie. En dan broeit het dertig jaar en dan begin de oorlog.
Wat me opvalt aan de oorlog met Oekraïne is ook dat het begon met een kleine zet. MH17, de anexatie van de Krim, een speciale militaire operatie. Mensen houden niet van veranderingen, mar als je het doseert in kleine zetjes, de nudge, nudge van veranderen en oorlogvoering, dan kom je uit waar we nu zijn.
En dan moet je de inval in Oekraine inderdaad zien als een gevorderde stap op het speelveld. De volgende stappen gaan geheid verder. U bent dus gewaarschuwd. Ik denk inderdaad dat het menens is, en dat er meer gaat komen.
Dat heeft alles te maken, met de cultuurverandering van de afgelopen decennia. Dat is niet het nieuwe normaal, maar uitzonderlijk. Bestsellers zoals "de geschiedenis van de vooruitgang," en gelijksoortige boeken van schrijvers als Pinker, moet je mi. in dat licht zien: de cultuur van vooruitgangsdenken en maakbare samenlevingen uit de jaren 70 heeft haar hoogtepunt bereikt, en dan wordt de wereld opeens wakker.
Zo kan het. Utopia voor realisten ken ik nog niet, maar past volgens mij in die (aflopende) trend.
In een wereld die lange tijd geconvergeerd heeft richting een ideologie als algemene deler, is het voor natie als Rusland niet slim - in termen van competitief voordeel - om vrede te hebben met deze beweging. Het is beter om leider te zijn van een andere ideologie dan om in de tweede divisie te spelen van de overheersende ideologie. Weerstand bieden dus, en oorlog voeren is in dat licht, niet irrationeel. Dat heeft dus meer met economie dan met filosofie te maken.
--
-- 19 februari. In het nieuws, een artikel over de visie van een militair strateeg over Poetin en Rusland, in vergelijking met Hitler destijds:
"Vergelijkingen met de Tweede Wereldoorlog slaan al snel de plank mis, maar als Sir Lawrence Freedman er een maakt weet je vrij zeker dat het om een accurate overeenkomst gaat. De Britse historicus bestudeert al zijn hele loopbaan oorlogen en is een invloedrijke autoriteit in zijn vakgebied.
... Hij concludeert: de Russische president Vladimir Poetin onderschatte Oekraïne zoals Adolf Hitler de Sovjet-Unie onderschatte.
De Russen zijn niet aan het verliezen, maar het probleem is dat ze niet kunnen winnen (Lawrence Freedman)
Poetin, ... , wist in februari 2022 eigenlijk niet goed waar hij aan begon. Het binnenvallen van Oekraïne was roekeloos en het land bezetten vrij kansloos. "In de coronaperiode hield hij zichzelf geïsoleerd; hij consulteerde zijn Oekraïne-experts nauwelijks. Hij las waarschijnlijk te veel geschiedenisboeken en overtuigde zichzelf dat Oekraïne uiteen zou vallen."
Het idee dat Oekraïne "een land is dat je zomaar even onderwerpt", leek Freedman nooit erg waarschijnlijk, zegt hij. "Voor de oorlog was ik sceptisch dat Rusland dit zou proberen, want het was me nooit duidelijk hoe je Oekraïne langere tijd bezet kunt houden."
Mislukte blitzkrieg... Net zoals Hitler met een korte verrassingsaanval dacht de Sovjet-Unie te kunnen verslaan, zo dacht Poetin met een snelle, agressieve aanval Oekraïne tot overgave te kunnen dwingen, aldus Freedman. "Beiden hebben de tegenstander onderschat. En beiden lijden als gevolg daarvan."
Het mislukken van Hitlers invasie van de Sovjet-Unie was het begin van de ondergang van nazi-Duitsland. Nu zullen de Oekraïense troepen Moskou waarschijnlijk niet bereiken, maar "een nederlaag kan Poetins regime alsnog in gevaar brengen", volgens Freedman.
"Ga er niet van uit dat jouw eerste zetten de winst opleveren." Freedman trekt een aantal belangrijke lessen uit twee jaar Oekraïne-oorlog:" (bron: https://nos.nl/nieuwsuur/collectie/13965/artikel/2509369-militair-historicus-poetin-en-hitler-maakten-vergelijkbare-misrekening)
Roekeloos. Als dat zo is, en daar lijkt het natuurlijk op, dan klopt het punt van de persoonlijkheidsschetsen over Poetin, dat deze ziek is (Zie Erikson met zijn Psychopaten). Roekeloos is dat je risico's niet goed inschat en dat je denken en doen niet in evenwicht zijn.
-- 3 maart , het NRC: "DE ACHILLESHIEL VAN DE NAVO - Als het ooit tot een Russische aanval komt is de Suwalki-corridor het kwetsbaarste gebied van de NAVO. In korte tijd kan Rusland de Baltische staten afsnijden van Polen door de corridor te bezetten. „We leven niet in een naoorlogs tijdperk, maar in een vooroorlogse periode.”"
Reacties