De kerk van Satan

..."het was Baudelaire die zich misschien wel het best over het onderwerp uitliet, stellend dat de deugd altijd een kunstmatig karakter heeft... wijzend op een beestachtige menselijkheid" (humanidad animalizada) die schade aanrichten of pijn doen als primair instict heeft: "de misdaad, die het menselijke beest uit de buik van de moeder heeft gehaald, komt oorspronkelijk uit de natuur". (vrij vertaald)

Het onderwerp is de nieuwe film "Antichrist" van Lars von Trier die in Cannes vertoond werd:

"De natuur is de kerk van Satan", zegt de vrouw (Charlotte Gainsbourg) tegn haar man, die psycholoog is van beroep (Willem Dafoe), als beiden, na de tragedie van hun baby, onderdak zoeken in een afgelegen hut in een veld dat bewoond wordt door pratende viervoetige beesten...

De vraag die de schrijver van het artikel --Vicente Molina Foix-- zich impliciet stelt is: hoe breng je die menselijk natuur in beeld; hoe vertel je het onvertelbare in de kunst?

In de Antichrist heeft Von Trier er voor gekozen om zo expliciet mogelijk "het naakt" in beeld te brengen maar roept daarmee de vraag bij de toeschouwer of het niet gaat om ordinair pornografisch materiaal.

De schrijver van het artikel in El Pais (20 aug) maakt een vergelijking van het thema van de antichrist - de menselijke natuur - met de verfilming van het boek van Coetzee (Disgrace). Daarin kiest de Australische producent Steve Jacobs ervoor om de brutaliteiten die de hoofdpersonen ondergaan (juist) niet expliciet te maken (in lijn met het boek), terwijl de scenes van zieke dieren juist wel expliciet gefilmd worden .. "om de menselijke emotie op te wekken..."

De vraag die dit thema bij mij oproept, rakend aan cultuur, is: hoe zorg je ervoor dat mensen veranderen en is een film daarbij meer effectief of is het schrijven van boeken doeltreffender? Laat je de natuur zien (Disgrace, in Ongenade, zoals Coetzee doet) of laat je de mens zelf "beestachtig aan het woord" zoals in de Antichrist?

Zelf kies ik dan voor de Coetzee methode omdat ik denk dat zijn aanpak en schrijfstijl "eerlijker" is dan die van de filmproducent Von Trier die eerder de kans loopt uit te zijn op het schokeffect. En daarbij is het als een nieuw project; wat als de schok (van het nieuwe) uitgewekt is.. wat is er dan overgebleven?

Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Voorbij goed en kwaad (Nietzsche)

Begraven of cremeren?