Latijnse Citaten van... (Terentius)
Terentius
49 Adversus (advorsum) stimulum calces (jactare) - Tegen de prikkel de verzenen slaan. Phormio 77 (calces hielen, hoeven).
75 Amantium irae amoris integratio est - Twisten tussen minnenden zijn een hernieuwing van de liefde. Andria 555
131 Aut ego profecto ingenio egregio ad miserias natus sum, aut illud falsumst, quod volgo audio dici, diem adimere aegritudinem hominibus - Of ik ben voorzeker door een bijzondere aanleg geboren voor ongelukken, of het is niet waar, wat men gewoonlijk zegt, dat voor de mensen de tijd het verdriet wegneemt. Heautontimorumenos 422
209 Commodius esse opinor duplici spe utier - Ik meen, dat het doelmatiger is een dubbele kans te hebben. Phormio 603 utier = uti
210 Communia esse amicorum inter se omnia, verbum est - Vrienden hebben alles onderling gemeen, zegt het spreekwoord. Adelphi 804
257 Cujus tu fidem in pecunia perspexeris, verere verba ei credere? - Wiens betrouwbaarheid gij in geldzaken hebt ervaren, aarzelt gij hem te vertrouwen, nu het woorden betreft? [verere = vereres] Phormio 60
298 Deteriores omnes sumus licentia - Wij worden allen slechter door ongebondenheid. Heautontimorumenos 483
314 Dictum factum - Zo gezegd, zo gedaan Heautontimorumenos 904
329 Disciplinast eis, demunerarier ancillas primum, ad dominas, qui affectant viam - Zij, die de weg (toegang) zoeken tot de meesteressen, hebben tot regel eerst de dienstmeisjes met geschenken te overstelpen. Heautontimorumenos 300 [eis = iis]
376 Duo cum idem faciunt, hoc licet impune facere huic, illi non licet - Wanneer twee hetzelfde doen, staat het de een vrij dit ongestraft te doen, de ander niet. Adelphi 823 cf. QUINTILIANUS, Institutio oratoria 2. 17. 24
466 Facile omnes, cum valemus, recta consilia aegrotis damus - Gemakkelijk geven wij allen, wanneer wij gezond zijn, goede raadgevingen aan zieken. Andria 309
514 Fortes Fortuna adjuvat - De fortuin helpt de stoutmoedigen Phormio 203 cf. 120 en VERGILIUS, Aeneis 10. 284
579 Hinc illae lacrimae - Vanhier die tranen (dat is de reden van het verdriet) Andria 99
584 Hoc patrium est: potius consuefacere filium sua sponte recte facere quam alieno metu - Dit is de taak van een vader: zijn zoon gewennen eerder uit eigen aandrift juist te handelen, dan uit vrees voor een ander. Adelphi 74
589 Hoc tibi pro servitio debeo: conari manibus pedibus, noctesque et dies capitis periculum adire, dum prosim tibi - Dit ben ik u als uw slaaf verschuldigd: met handen en voeten, bij nacht en bij dag, gevaar van mijn leven te trotseren, als ik u maar van dienst kan zijn. Andria 675
592 Hocinest credibile aut hercle memorabile, tanta vecor- dia innata quoiquam ut siet, ut malis gaudeant atque ex incommodis alterius sua ut comparent commoda! Is dit, bij Hercules, te geloven of in te denken, dat iemand zó gemeen geboren is, dat hij zich verheugt in de rampen van zijn naaste, en uit diens ellenden zijn eigen voordeel zoekt? Andria 625 siet = sit
594 Homine imperito numquam quidquam injustius qui, nisi quod ipse facit, nihil rectum putat - Niets is ooit onrechtvaardiger dan een onkundig man, die niets voor juist houdt, dan wat hij zelf doet. Adelphi 98
604 Homo antiqua virtute ac fide - Iemand van aloude rechtschapenheid en eerlijkheid. Adelphi 442
611 Homo sum, humani nil a me alienum puto - Ik ben een mens, niets menselijks acht ik mij vreemd. Heautontimorumenos 25
672 In amore haec omnia insunt vitia: injuriae, suspiciones, inimicitiae, indutiae, bellum, pax rursum - In de liefde komen al deze kwalen voor: beledigingen, argwaan, vijandigheden, wapenstilstand, oorlog en opnieuw vrede. Eunuchus 59
704 In tempore veni, quod rerum omnium est primum - Op tijd ben ik gekomen, en dat is het voornaamste van alles. Heautontimorumenos 364. 5
711 Inceptiost amentium, haud amantium - Het is een plan van onzinnigen, niet van minnenden. Andria 218
734 Inspicere tamquam in speculum in vitas omnium jubeo, atque ex aliis sumere exemplum sibi - Ik spoor aan naar het leven van alle mensen te kijken, als in een spiegel, en aan anderen een voorbeeld te ontlenen voor zichzelf. Adelphi 415
763 Istaec commemoratio quasi exprobratio est immemori benefici - Die herinnering is als het ware een verwijt aan iemand, die een weldaad vergeten is. Andria 43
764 Istuc est sapere: non quod ante pedes modo est videre, sed etiam illa, quae futura sunt, prospicere - Dat is wijs zijn: niet slechts zien, wat voor je voeten ligt, maar ook dat vooruitzien, wat staat te gebeuren. Adelphi 386
767 Ita comparatam esse hominum naturam omnium, aliena ut melius videant et dijudicent quam sua - (Het is toch merkwaardig) dat de natuur van alle mensen zo is ingericht, dat zij beter zien en beoordelen wat van hun buur- man is dan wat van hen zelf is. Heautontimorumenos 503
808 Labore alieno magnam partam gloriam verbis saepe in se transmovet, qui habet salem - Grote roem, door een ander met inspanning verworven, brengt hij, die met zijn tong handig is, vaak door woordenrijkdom op zich zelf over. Eunuchus 399
865 Lupos apud oves custodes relinquere - Wolven bij de schapen als wachters achterlaten. cf. Eunuchus 332 PLAUTUS, Pseudolus 140
867 Lupus in fabula - De wolf in de fabel Adelphi 537 Gezegde, als iemand, over wie men spreekt, plotseling verschijnt
917 Matres omnes filiis in peccato adjutrices, auxilio in paterna injuria solent esse - Alle moeders plegen hun zoons te helpen, als die kwaad gedaan hebben en ze te verdedigen, als vader te streng' wil straffen. Heautontimorumenos 991
984 Montes auri pollicens - Gouden bergen belovend Phormio 68
999 Mulier mulieri magis convenit - Een vrouw schiet beter op met een andere vrouw. Spreuken 12. 4 Phormio 726
1001 Multa ex quo fuerint commoda, incommoda aequum est ferre - Het is billijk de nadelen te dragen uit datgene, waaruit ook vele voordelen zijn voortgevloeid. Hecyra 840
1051 Ne quid nimis - In niets te veel cf. μηδὲν ἄγαν Andria 61
111 Nescio quid profecto mi animus praesagit mali - Ik heb inderdaad een voorgevoel van een of ander onheil. Heautontimorumenos 236
1148 Nimia illa libertas et populis et privatis in nimiam servitutem cadit - Die al te grote vrijheid loopt uit op al te grote dienstbaarheid, zowel voor volken als voor particulieren. CICERO, De republica 1. 44 1149 Nimia illaec licentia profecto evadet in aliquod magnum malum - Die al te grote vrijheid zal voorzeker uitlopen op een of ander groot onheil. Adelphi 508
1149 Nimia illaec licentia profecto evadet in aliquod magnum malum - Die al te grote vrijheid zal voorzeker uitlopen op een of ander groot onheil. Adelphi 508
1186 Non maxumas quae maxumae sunt interdum irae, injurias faciunt, nam saepe est, quibus in rebus alius ne iratus quidem est, cum de eadem causa est iracun- dus factus inimicissimus - Soms zijn het niet de grofste beledigingen, die de felste uitin- gen van toorn teweegbrengen, want vaak is het zo, dat om de- zelfde reden, waarom de een zelfs niet boos is, een opvliegend man een verbitterd vijand is geworden. Hecyra 307
1202 Non rete accipitri tennitur, neque milvo, qui malefaciunt nobis; illis, qui nihil faciunt, tennitur - Het net wordt niet gespannen voor een havik of voor een kie- kendief, die ons benadelen, maar voor hen, die geen kwaad doen. Phormio 330 tennitur: volksuitspraak voor: tenditur
1225 Nosti mores mulierum: dum moliuntur, dum conantur, annus est - Gij kent de gewoonte der vrouwen: terwijl zij zich klaar ma- ken, terwijl zij op weg willen gaan, gaat de tijd voorbij. Heautontimorumenos 239
1228 Novi ego amantium animos: animum advertunt quae non censeas - Ik ken de aard van verliefden: zij merken op, wat men niet denkt (dat zij opmerken) Heautontimorumenos 570
1239 Nulla est tam facilis res, quin difficilis siet, cum invitus facias - Er is geen zaak zo gemakkelijk, of zij is moeilijk, als men ze tegen zijn zin verricht. siet = sit Heautontimorumenos 805
1289 Obsequium amicos, veritas odium parit - De volgzaamheid brengt vrienden aan, de waarheid haat. Andria 68
1329 Quam inique comparatum est, ei qui minus habent, ut semper aliquid addant ditioribus - Hoe onbillyk is het geregeld, dat zi, die minder bezitten, al- tijd iets toevoegen aan (het bezit van) de rijkeren. Phormio 41
1336 Omnia prius experiri quam arma sapientem decet - Een wijze betaamt het alles eerder te beproeven dan geweld van wapenen. Eunuchus 789
1418 Pedibus timor addidit alas - Vrees gaf vleugels aan de voeten Adelphi 216
1490 Pro rege, lege, grege - Voor koning, wet en volk Andria 903
1504 Proximus sum egomet mihi - Ik zelf ben mij zelf het naast Andria 636
1510 Pudore et liberalitate liberos retinere satius esse credo, quam metu - Ik meen, dat het beter is zijn kinderen binnen de perken te houden door te werken op hun eergevoel en door welwillendheid dan door vrees. Adelphi 57
1530 Quam iniqui sunt patres in omnes adolescentes ju- dices! Qui aequum esse censent nos jam a pueris ilico nasci senes, neque illarum affines esse rerum, quas fert adolescentia - Wat zijn vaders onbillike rechters voor alle jonge mensen! Zij menen, dat het vanzelf spreekt, dat wij dadelijk van jongs af geboren worden als onde mensen, en dat wij niets te maken hebben met die dingen, die de (leeftijd van de) jeugd mee- brengt. Heautontimorumenes 213
1534 Quam saepe forte temere eveniunt, quae non audeas optare - Hoe dikwijls gebeurt zo maar toevallig, wat men niet zou durven verlangen. Phormio 757
1561 Qui mentiri aut fallere insuerit patrem, audacter tanto magis audebit ceteros - Wie gewoon is te liegen of zijn vader te bedriegen, zal des te stoutmoediger dit bij andere mensen wagen. insuerit = insueverit Adelphi 55
1597 Quid sibi vult (res)? - Wat betekent dit? Heautontimorumenos 719
1656 Quod vos vis (legum) cogit, id voluntate impetret - Waartoe de wet u verplicht, laat zij dat goedschiks verkrijgen. Adelphi 490
1659 Quoniam non potest id fieri, quod vis, id velis, quod possit - Aangezien dit niet gebeuren kan, wat gij wilt, moet gij dat willen, wat wel kan. Andria 305
1664 Quot capita, tot sententiae (sensus) - Zoveel hoofden, zoveel zinnen Phormio 454 cf. Quot capitum vivunt, totidem studiorum millia Zoveel duizenden mensen leven, zoveel duizenden sympathieën HORATIUS, Satirae 2. 1. 28
1681 Re ipsa repperi facilitate nihil esse homini melius neque clementia - Door het leven zelf heb ik bevonden, dat voor een mens niets beter is dan inschikkelijkheid en zachtmoedigheid. Adelphi 860
1688 Recta prava facere - Het kromme recht praten Phormio 771
1728 Restabat aliud nil nisi oculos pascere - Niets anders bleef er over dan de ogen te laten weiden. Phormio 85
1841 Si quis quid reddit, magna habenda est gratia - Als iemand u iets teruggeeft, dan moogt gij hem wel zeer dankbaar zijn. Phormio 56
1872 Sine Cerere et Libero friget Venus - Zonder Ceres (godin van de landbouw, dus: brood) en Liber (god van de wijn, Bacchus) verkilt Venus (godin van de liefde) Eunuchus 732
1960 Tacent, satis laudant - Zij zwijgen, en dat is al lof genoeg. Eunuchus 476
2033 Tute hoc intristi: tibi omne est exedendum - Jij hebt dit gebrouwen: jij moet het ook opeten. Phormio 318 intristi - intrivisti, pf. van intero inbrokkelen
2056 Unum cum noris, omnis noris - Als gij er een kent, kent gij ze allemaal. noris is pf. conj. of fut. ex. omnis == omnes Phormio 265
2077 Ut quisque suum volt esse, ita est - Zoals ieder wil, dat zijn zoon is, zo is hij. Adelphi 399
2085 Ut vales? - Hoe gaat het met u? TERENTIUS Ut valetur? - Hoe gaat het met u? PLAUTUS
2176 Vitium commune omnium est, quod nimium ad rem in senecta attenti sumus - Wy allen hebben de fout gemeen, dat wij in de ouderdom al te zeer op de penning zijn. res - res familiaris Adelphi 953
2190 Vix sum compos animi - Nauwelijks ben ik mijzelf meester. Adelphi 310
--
Reacties