Eigen schuld...
Schuld en in het bijzonder eigen-schuld, is een thema dat me al langer bezig houdt.
Als levensfilosofie vind ik dat "Eigen Schuld" het uitgangspunt moet zijn. Dat is volgens mij een stoicijns uitgangspunt en heeft zo zijn nadelen, maar het geeft ook veel rust, dat je niet achter allerlei zaken aan hoeft te rennen en rechtvaardiging probeert te vinden.
Zoekend op het internet, vind je heel wat cases over "Eigen schuld" of het uitgebreide gezegde: Eigen schuld, dikke bult (ESDB).
Bijvoorbeeld, werkeloosheid: "als je maar wilt vind je die baan wel." Of niet dus. Of Obesitas, allemaal je eigen schuld. Heb je een schuldprobleem? Eigen schuld! Burn-out? Eigen schuld
Iets verder zoeken kwam ik dit verhaal tegen, van een econoom en een boek Schaarste dat in de wereld van de economen grote invloed heeft - of heeft gehad (het leven gaat ook weer verder):
"Het kan ons ook treffen, maar dat willen we niet weten - Wat het boek Schaarste laat zien is hoezeer de psychologie van schaarste een bepaalde wetmatigheid kent. Het is de schaarste zelf die voor problemen zorgt, niet de psychologische of morele kenmerken van de persoon die aan de schaarste lijdt. Als willekeurige mensen in een situatie van schaarste worden gebracht, reageren ze overeenkomstig de psychologische gevolgen van die schaarste, of het nu om tijd, geld, eten of contact gaat. En het treft iedereen op dezelfde manier. De rijke CEO die in tijdnood beslissingen neemt die hem op termijn nog meer tijdnood opleveren, reageert hetzelfde als de arme die een flitskrediet afsluit, die op korte termijn de grootste financiële brand blust maar op langere termijn tot grotere schulden leidt.
Toch wordt de situatie van arme mensen steeds vaker geweten aan hun eigen tekortkomingen. Ze lenen geld waar ze dat niet terug kunnen betalen, ze plannen niet vooruit. Mensen bij wie een dieet mislukt geloven ook zelf dat het niet ligt aan de dieetmethode of aan de veronderstelling dat het volgen van een dieet überhaupt een goed idee is, maar wijten het collectief aan een vermeend tekort aan wilskracht en zelfbeheersing (ik heb het Stanford Marshmallow-experiment het laatste jaar talloze malen voorbij zien komen, als onderbouwing van de stelling dat mensen met meer wilskracht het verder schoppen in de wereld, kortom, dat het de sukkels gewoon aan wilskracht ontbreekt.)" (bron: Door Mieke van Stigt, https://www.socialevraagstukken.nl/column/je-hebt-het-allemaal-aan-jezelf-te-danken-de-ideologie-van-de-eigen-schuld/)
Maar - los dus van deze visie die het fenomeen ESDB ontkracht - waarom denk ik dit toch, enigzins gevoelsmatig ingegeven?
Dat ik zo denk is inderdaad mijn eigen schuld. Ik heb natuurlijk ook de mogelijkheid gehad om me te verdiepen in het juridisch vak. Dan wel door rechten te studeren, dan wel door aandacht te besteden aan de kleine letters in het leven. En dat heb ik niet gedaan. Juristen weten met dit fenomeen - beter nog dat de econoom hierboven - om te gaan met de schuldvraag.
Maar dat is aan mij niet besteed. Dus houd ik het maar simpel
Reacties