Anthrozoölogie en de rol van huisdieren

De eerste keer dat ik over dit vakgebied hoorde (las) was bij de OU, daar is er een vakgroep of onderdeel van de psychologie-faculteit die zich hiermee bezig houdt: Anthrozoology: animal-assisted interventions in clinical psychology. 

Wikipedia schrijft hierover:

"Anthrozoölogie, ook wel bekend als human-nonhuman-animal studies (HAS), is de subset van etnobiologie die zich bezighoudt met interacties tussen mensen en andere dieren. Het is een interdisciplinair veld dat overlapt met andere disciplines, waaronder antropologie, etnologie, geneeskunde, psychologie, maatschappelijk werk, diergeneeskunde en zoölogie. Een belangrijk aandachtspunt van antrozoölogisch onderzoek is het kwantificeren van de positieve effecten van mens-dierrelaties op beide partijen en de studie van hun interacties. Het omvat geleerden uit gebieden zoals antropologie, sociologie, biologie, geschiedenis en filosofie.

Antrozoölogie-wetenschappers, zoals Pauleen Bennett, erkennen het gebrek aan wetenschappelijke aandacht voor niet-menselijke dieren in het verleden, en voor de relaties tussen menselijke en niet-menselijke dieren, vooral in het licht van de omvang van dierlijke representaties, symbolen, verhalen en hun daadwerkelijke fysieke aanwezigheid in menselijke samenlevingen. In plaats van een uniforme benadering, bestaat het veld momenteel uit verschillende methoden die zijn aangepast vanuit de verschillende deelnemende disciplines om mens-niet-menselijke dierrelaties te omvatten en incidentele pogingen om sui generis-methoden te ontwikkelen."  (bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Anthrozoology, in 25 talen , al maar geen enkele in het NL)

Een aantal voorbeelden:

  • https://www.ou.nl/onderzoek-psychologie-antrozoologie-team. Een speerpunt bij de studie is, het effect van een huisdier:
  • https://www.ou.nl/-/werelddierendag-het-effect-van-een-huisdi-1
  • instituutvooranthrozoologie, is opgezet door emeritus hoogleraar Enders-Slegers, waar een van de activiteiten is om huisdieren in het zorgproces op te nemen. daarnaast zijn er vele seminars.

Er is ook een internationale organisatie (Zwitserland):

The International Society of Animal Assisted Therapy (ISAAT) was officially founded on November 11th, 2006, in Zurich, by representatives of various universities and private institutions in Japan, Germany, Luxembourg and Switzerland. (https://isaat.org/about/)

Het meest bekende voorbeeld van mens-dier-assistentie is de blindengeleidehond. Of speurhonden hier nu ook weer onder vallen is een andere vraag. Het voorbeeld komt niet op de website voor (blindengeleidehonden wel).

Je ziet hier hoe specialisatie leidt tot nieuwe gedifferentieerde vakgebieden. Wat me opvalt is de positieve toon wanneer het over huisdieren gaat. En dat biedt ruimte om een persoonlijke visie te geven op deze ontwikkeling:

1. Ik ken iemand van vrij dichtbij die ziek is en die heeft inderdaad heel lang moeten zeuren tot een huisdier bij de geestelijke zorginstelling werd toegelaten. Blijkbaar was in die tijd dit onderzoek er nog niet, of was er minder activisme omtrent de inzet van huisdieren. Destijds was het gewoon Nee. Zelf vond ik het probleem ook dat een geesteszieke ongetwijfeld wel positieve effecten ondervindt van een huisdier, maar in dit geval was een huisdier niet voldoende. Na een kat moest er ook een hond komen. De situatie - anno nu - is dat deze patiënt wel twee huisdieren heeft, maar de hond is helaas een grote miskoop geweest en moet voortdurend naar de dierenarts, waaronder bijna al de tanden van het beeste moesten worden getrokken. Over de kosten van die interventies moeten we het maar niet hebben. Als ook niet het speciale eten dat deze hond moet krijgen, en waardoor de patiënt zelf nauwelijks meer gezonde voeding krijgt. Waar het budget is op.

2. Zelf ben ik opgegroeid met honden, en die moest ik altijd uitlaten. Ook sinds een jaar of achttien hebben we weer een hond genomen, "voor de kinderen." maar wie met die hond moet lopen, dat ben ik toch.

E.e.a. brengt me tot deze gedifferentieerde wetenschap waar vanuit een vakgebied een visie ontstaat, maar die moet dan nog wel met een ander vakgebied kortgesloten worden. Wat het macro-effect nu is van al die huisdieren op het welzijn van de gezondheid van de mens vraag ik me sterk af. Ook ben ik erg benieuwd hoe landen verschillen in de omgaan met huisdieren. De oprichtingslanden (Japan, Luxemburg, Zwitserland en Nederland) lijken toch anders om te gaan met dit fenomeen dan andere landen. In China worden honden nog gewoon geserveerd als hoofdgerecht. Toch?

Mede door de complexiteit van het geheel, mens, huisdier, cultuur, psychologie interesseert dit onderwerp van Anthrozoölogie me wel degelijk.  

[Ergens las ik dat honden veel meer geëvolueerd waren (vanuit de wolf) dan katten vanuit andere katachtigen.] 

Vraagt om een verdieping. Een cursus bij de OU?



Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Voorbij goed en kwaad (Nietzsche)

Begraven of cremeren?