De Verscheurde Staten van Amerika (Rotthier)

 Aanvankelijk vond ik de titel niet zo'n punt, maar nu ik dit schrijf begint daar het probleem. "De verscheurde staten," dat is een vrij ambitieuze titel. De auteur, Rudi Rotthier is Belgisch journalist en wilde meer weten wat er in de VS gebeurde toen Trump gekozen werd. Die focus is wel concreet, het Amerika van Trump, maar daardoor is het een erg vluchtig boek geworden. Trump is nu al "weer weg," en de Staten zijn niet langer verscheurd!?

Het boek begint over een Indiër en identiteitspolitiek. Daarop volgt een vrij uitgebreid verhaal over de mijners en vooral in de Staat waar dit probleem van mijnbouw en de werkcondities speelt: Virginia. Maar heel veel diepgang heeft het verhaal meestal niet, het gaat nagenoeg door het hele boek heen om losse gesprekken. Her en der geeft de voice-over wat inzicht in de politiek en werkelijkheid om de gesprekken heen. Bijvoorbeeld dat onder Obama alle banen richting Mexico verdwenen en dat het dus logisch was dat Trump daar tegen in opstand kwam. Het is een ruwe schets van De Obamaperiode als ook die van Trump. En op zich zal dit wel kloppen. Obama was geen economisch wonder en was denk ik een product van de globalisering.

Terwijl ik dit nu schrijf met de oorlog van Rusland in Europa, en de energiecrisis die er op volgt, speelt kolen weer een grote rol. IN dat licht zou je extra kwaad kunnen zien in de mijn bouwcrisis van Virginia. Het is logisch dat men daar zegt, moet de mijnbouw hier weg, terwijl men in China met vervuilende kolen door kan gaan. 

Die boosheid speelt op dit moment in de hele wereld. De energiemaatregelen die ons opgelegd worden.

Ik las dit boek in een reeks van boeken over de VS en dit specifieke voegt aan mijn algemene kennis over het land het minste toe. Het zijn vooral de gesprekken die je moet aanspreken. En de verhalen. Ze zijn erg specifiek, zoals het verhaal van de scholen in Oklahoma. Daar proberen de leraren een vuist te maken (ongeveer zoals de titel van het hoofdstuk stelt) en inderdaad zijn de omstandigheden (een leraar verdient meen ik 16 duizend dollar) erbarmelijk. Terwijl migratie naar andere staten voor de hand ligt. maar iemand met een echte roeping kon ook van Oklahoma niks maken.

De grensperikelen met Mexico komen ook breed in beeld en Rotthier is niet de enige die hier over schrijft. In alle staten gaat het wel over de industriële uittocht zoals in Alabama. Het focus ligt dan op de rol van religie en "evangelische politici... die even vaak ten prooi vallen aan de lokroep van geld, seks en macht." En van corruptie van overheidsbedrijven en contracten "die politici rijk maken."

De verscheurdheid kom je tegen in de afkeer van het establishment, en dus van Hillary en dus gaan de stemmen naar Trump. Het lijkt soms een logisch verhaal.

Die logica is er onder Trump juist niet, daar gaat het om emotie: bv dat Mexicanen niet hun beste mensen sturen en hij framet dat in een beeld waar Mexicanen allemaal verkrachters zijn. Of Amerika voor deze retoriek al verscheurd was of nu pas verscheurd raakt, moet blijken.

Voor mij zijn het teveel individuele journalistieke beelden zonder een echt betoog en rode draad. Anders dan die tweedeling. Democraten en republikeinen of gewoon voor en tegenstanders van Trump.

Amerika is verscheurd, is niet het beeld dat ik overhoud na het lezen. Het land heeft problemen zoals iedere natie, en in Europa hebben we Boris gehad. Maar ook gewoon twitter is een en al verscheurdheid...

Toch zaten er wel een aantal aardige zinnen in het verhaal, waaronder deze die verwijst naar de Griekse filosoof. een citaat van pre-socraticus Herakleitos: mensen die slapen hebben elk hun eigen wereld, de mensen die wakker zijn, leven in een gemeenschappelijke wereld. In de VS is dat niet langer het geval, schrijft de journalist. Maar die stelling is natuurlijk niet erg boeiend / accuraat: hier (nu) is iedereen woke op zijn eigen manier.

...

--