Narrative Economics (Robert Shiller)

Dit paper behandelt de epidemiologie van verhalen die relevant zijn voor economische fluctuaties. Het menselijk brein is altijd sterk afgestemd geweest op verhalen, los van of de feiten kloppen, om huidige acties te rechtvaardigen.  Verhalen motiveren en verbinden activiteiten aan diep gevoelde waarden en behoeften. Verhalen die 'viraal' gaan verspreiden zich ver, zelfs wereldwijd, met economische impact. De "Grote Depressie" van de jaren dertig, de "Grote Recessie" van 2007-9 en de controversiële politieke-economische situatie van vandaag, kan je  beschouwen als het resultaat van de populaire verhalen uit  hun respectievelijke tijd. Hoewel deze verhalen diep menselijke verschijnselen zijn die moeilijk wetenschappelijk te bestuderen zijn, kunnen kwantitatieve analyse ons helpen om deze epidemieën in de toekomst beter te begrijpen. 


Zo schrijft Shiller in 2017 een artikel over het onderwerp dat later uitgroeit tot dit boek. Economic Narratives, how stories go viral and drive major economic events, van Robert Shiller is een boek uit 2019. Bijzonder actueel, gegeven de coronavirus. Epidemie.

Hoe het best Narrative Economics (EN) te vertalen? "Economische Verhalen," gaat in tegen de gedachte dat alles wat met economie te maken heeft over getallen en cijfers gaat. Daar moet EN een antwoord op geven. Namelijk dat verhalen wel degelijk een rol spelen. Juist bij emoties, zijn het de verhalen die deze emoties een lichaam geven waarop ze als een epidemie zich kunnen  verspreiden. Going Viral dus.
EN geeft Shiller aan, is niet het standaard verhaal, maar kan ook een imago zijn, zoals de sluwe zakenman, waar Donald Trump juist zijn betoog op heeft aangehaakt - als harde onderhandelaar - om meer stemmers te trekken.
In de aanloop naar de crash van 1929 deden ook verhalen de ronde, dat er gokkers waren die vervolgens verdienden en dat trok mensen de handelsvloer op. Deze verhalen zijn opgetekend in het boek, Only Yesterday van Franklin Allen.

Bij Bitcoin is het verschijnsel bijzonder effectief geweest. het begon met een geheimzinnige identiteit van de uitvinder, die een paper schreef over peer-to-peer elektronisch geldsysteem. Door het emotionele verhaal achter Bitcoin verdwijnt de complexe wiskundige fundament naar de achtergrond. Het verhaal van Bitcoin of achter Bitcoin is alles over de belofte van de toekomst, van de nieuwe manier van doen, van nieuw geld en tegen oud geld dat beheerst wordt door regeringen en banken die inefficiënt en corrupt zijn.

De studie van epidemieën kunnen een hoop inzicht geven in de procesgang van verhalen. Een virus, zoals we zien bij Corona, verspreid zich snel en is te beschrijven aan de hand van een besmettingsgraad, een herstel ratio en een overlijdens-ratio. Aan het begin gaat de verspreiding snel, aan het eind wanneer mensen interesse verliezen, verliest de besmettingsgraad het van de overlijdensratio en eindigt het virus. de frequentie van het gebruik van Bitcoin is een mooi voorbeeld.
Wanneer beleidsmakers met dit mechanisme bekend zijn kunnen ze inhaken op bepaalde verhalen om ze deze voortgang te remmen.

Verhalen staan nooit op zichzelf, maar zijn onderdeel van een grotere constellatie. Zo laat Shiller zien dat de referentie naar de Laffer-curve samenvalt met de wens voor belastingverlaging. Destijds al ging de Laffercurve Viraal. [hier gaat het verhaal dat Laffer op een diner met Rumsfeld en Cheney op de achterkant van de servet zijn bekende diagram tekenden om zo zijn verhaal te delen met anderen. Dat viel blijkbaar op. Vervolgens werd het eenvoudige idee van belasting verlagen populair omdat het  paste bij het populaire idee dat overheden en burocratieen inefficient zouden zijn. IEts wat - als verhaal - makkelijk verteerbaar is]
Specifieke details staan vaak aan de basis van het hele virologische effect van een bericht of idee dat zich verspreidt. Tijdens de aanval van 9/11 was de economie van de VS al in recessie. De vrees werd gevoed dat deze zou toenemen na de aanslag. Maar juist door een emotioneel betoog van Bush gebeurde dit niet.

Er zijn terugkerende thema's in economische verhalen. Bijvoorbeeld die van [in sets van tegenstellingen] bubbles en crashes, paniek en vertrouwen, zuinigheid en overvloed aan consumptie, de goudenstandaard versus bimetalisme, etc. Vertrouwen is belangrijk voor de economie om te ontwikkelen, [er zijn zelfs vertrouwensindicatoren].
Bij romanverhalen zijn er zeven typische plots die steeds weer terugkeren (zoals: overcoming the monster, rags to riches, voyage and return, comedy, tragedy, and rebirth)

De economische impact van verhalen verandert over tijd [maar er zijn ook terugkerende verhalen zoals die van paniek versus vertrouwen. Christopher Booker heeft zeven basic plots gevonden waarvan rags to riches of overcoming the monster ook specifieke economische verhalen blijken te zijn]. De crash van 87 ligt nog in ons geheugen, maar het begeleidende verhaal uit die tijd was anders dan het nu is. Toen ging het over portefeuille-verzekering die een trapsgewijze sell-off in gang zette. Ook als lijkt een verhaal hetzelfde, toch is studie nodig van de achterliggende factoren om te zien waar een nieuw verhaal afwijkt van het oude.
Op dit vlak is nog veel research nodig. Daarmee zou dan bij nieuwe stressvolle tijden, een emotioneel respons een helpende hand kunnen bieden, om viraal verhaal te remmen of van richting te veranderen.

Samenvatting van het boek, mede opgesteld adhv Blinkist.
--
The Seven Basic Plots: Why We Tell Stories, 2006, (Christopher Booker)

--

-- 17 sept 2023

-- 7 april 24, Passende - of niet - foto gevonden van Boardroom via twitter / x.

Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Voorbij goed en kwaad (Nietzsche)

Begraven of cremeren?