Op zoek naar de nieuwe en Amerikaanse Bismarck.

EEN. Er zijn veel denkers, professionals in het algemeen, journalisten, historici, futurologen die zien dat de hegemonie van de VS eindigt. Ze verschillen in de manier waarop dit gebeurt en wat het betekent, dan wel wie dan het stokje overneemt. China is de logische opvolger.

Dit boek gaat van een ander scenario uit. Niet de VS vervalt als supermacht, maar deze wordt ingehaald door nieuwe supermachten. En dan als een machtsblok. het is niet een land, maar meerdere, vooral BRICS-landen, die het stokje overnemen.

Ik zocht dit boek - The Post American World - op aanraden van iemand die met Nassim Taleb in gesprek was (interview) en op wie het veel indruk had gemaakt. Het boek is uit ... (2014?) en niet actueel in die zin. Wat kan de VS doen, wetende dat dit nieuwe scenario zich mogelijk gaat ontwikkelen. De auteur geeft hiervoor zes richtlijnen (bron, zie TWEE):

1. Zijn eerste suggestie is om te 'kiezen'. Zakaria suggereert dat Amerika gewend is geraakt aan zijn plaats als de enige overgebleven supermacht, waardoor het is gaan geloven dat het alles en nog wat kan krijgen wat het maar wil. Wanneer Amerika oproept tot nucleaire ontwapening en regimeverandering in een land als Iran, is het niet meer dan normaal dat beide eisen worden afgewezen. Waarom zou een regime zijn nucleaire programma verminderen als Amerika oproept om het te verwijderen, mogelijk met geweld? Gezien de opkomst van de rest is het voor Amerika belangrijk om te beseffen dat deze landen steeds meer hun eigen agenda's zullen krijgen. Als zodanig moet Amerika specifieker zijn in zijn doelen en de ene boven de andere kiezen. Het moet met name duidelijke benaderingen bedenken in zijn betrekkingen met China en Rusland.
2. Amerika moet "brede regels op te stellen, geen beperkte belangen". Hier bespreekt Zakaria de Amerikaanse oorlog tegen terreur. Militaire conflicten kunnen op korte termijn winst opleveren, maar de echte sleutel is het creëren van stabiliteit. Zakaria suggereert dat Amerika beter gediend zou zijn door te investeren in inspanningen die zorgen voor regionale stabiliteit. De nadruk moet liggen op het opofferen van directe macht aan internationale organen. Daarom stelt Zakaria voor dat in situaties waarin de brede regels ten koste gaan van de bekrompen belangen van Amerika, prioriteit wordt gegeven aan de brede regels en langetermijnwinsten.
3. “Be Bismarck, not Britain.” Hier bespreekt Zakaria hoe het afnemende Britse rijk probeerde zo sterk te worden als, of evenwicht te bieden tegen, elk van zijn rivalen. Bismarck streefde in tegenstelling, om een diplomatiek knooppunt voor Europa te zijn. Gezien de opkomst van de rest en de behoefte aan vrede en stabiliteit, stelt Zakaria voor dat Amerika zich er niet op richt om militair machtiger te worden dan alle anderen. In plaats daarvan zou het zich moeten concentreren op het optreden als arbiter voor internationale geschillen.
4. “A la carte bestellen” is de vierde suggestie. Zakaria suggereert dat de opkomst van de rest nieuwe kansen creëert om stabiliteit in de wereld te brengen. Er zijn niet alleen meer ontwikkelde, verantwoord bestuurde landen dan ooit tevoren; er zijn ook meer internationale en niet-gouvernementele organisaties dan ooit tevoren. Zakaria stelt voor dat Amerika probeert deze organen te gebruiken om internationale problemen op te lossen. De Verenigde Naties zijn misschien geschikt voor het ene probleem en de NAVO beter geschikt voor het andere. De verscheidenheid aan onafhankelijke instanties zorgt voor een flexibel scala aan stabiliteitsondersteunende oplossingen.
5. Zakaria roept Amerika op om "asymmetrisch te denken". Hij keert terug naar de oorlog tegen terreur en benadrukt dat ondanks het ongelooflijk machtige leger van Amerika, het te veel energie besteedt aan het vinden, onderzoeken en indammen van terreurcellen. Zakaria suggereert dat deze focus op militaire respons niet alleen duur is, maar ook precies wat Osama Bin Laden wil. Al Qaeda kan met een paar mensen een cel beginnen, die de middelen van een leger zal aanspreken. In plaats daarvan, stelt Zakaria, is het tijd dat Amerika nieuwe benaderingen gaat gebruiken, zoals de kracht van het maatschappelijk middenveld.
6. “Legitimiteit is macht.” Amerika is al enige tijd de enige overgebleven supermacht ter wereld, een situatie die tot voor kort voor het grootste deel van de wereld acceptabel was. Hoewel Amerika de mogelijkheid heeft gehad om unilateraal op te treden, zoals het grootste deel van de wereld zou suggereren dat het deed tijdens de invasie van Irak in 2003, beroofde het niet om internationale steun te krijgen het van zijn legitimiteit. De idealen van Amerika zijn echter nog steeds belangrijk, en ze dienen vaak als de idealen die andere landen door hun eigen conflicten leiden. Wanneer de acties van Amerika die idealen niet vertegenwoordigen, zijn legitimiteit en de aanvaarding van zijn status als de enige overgebleven supermacht. Als het legitimiteit heeft, kan het de agenda bepalen om op problemen te reageren.

TWEE, een samenvatting. "Fareed Zakaria analyseert de aard van wat hij The Post-American World noemt, een titel en zin waarvan de betekenis niet zo provocerend is als sommige lezers zouden verwachten. Wanneer Zakaria de post-Amerikaanse wereld bespreekt, bedoelt hij niet dat Amerika irrelevant is geworden, dat het is ingehaald of dat het in cultureel verval is geraakt. In plaats daarvan bespreekt Zakaria wat hij 'de opkomst van de rest' noemt. Het is niet zo dat Amerika minder concurrerend is geworden, maar eerder dat andere landen zoals Brazilië, Rusland, India en China zich hebben ontwikkeld en onafhankelijker zijn geworden. Daarom zal Amerika het machtigste land ter wereld blijven, maar het zal minder macht uitoefenen ten opzichte van deze opkomende machten.

In de analyse van Zakaria zijn de politieke, economische en militaire machten van Amerika gunstig geweest voor de wereld. Hoewel krantenkoppen over terrorisme staan en mensen misschien denken dat dit gewelddadige tijden zijn, merkt Zakaria op dat de economie snel herstelt na terroristische aanslagen, soms binnen een dag. Er is misschien politieke strijd, maar de economie is gegroeid, wat duidt op stabiliteit. In feite is de economie de afgelopen decennia uitgegroeid tot een onderling verbonden wereldwijd netwerk. Met die groei en die onderlinge verbondenheid zijn echter grote risico's gepaard gegaan. Nu alles geïntegreerd is, vragen problemen vaak om internationale reacties. Een pandemische griep is tegenwoordig waarschijnlijker dan in het verleden, en het bankroet van één natie zal de economieën van meer dan één natie beïnvloeden.

Amerika moet zijn resterende macht aanwenden om stabiliteit te bieden aan deze onderling verbonden wereld. Het mag echter geen "harde kracht" gebruiken om dit doel te bereiken. De opkomst van de rest betekent dat de Amerikaanse diplomatie geavanceerder moet zijn. Het moet onder meer de diversiteit van de wereld erkennen. Zakaria waarschuwt ervoor de moderne wereld niet als een westerse wereld te beschouwen. Hij wijst erop dat de cultuur, idealen en filosofie van het Westen al duizenden jaren bestaan. De moderne wereld bestaat nog maar een paar eeuwen. Industrialisatie hoort bij de moderniteit, niet bij het Westen. Dit onderscheid is misschien moeilijk te accepteren voor Amerikaanse diplomaten, aangezien ze gewend zijn hun zin te krijgen en moderniteit vaak beschouwen als een 'westers gezicht'. Bovendien merkt Zakaria op dat Amerikanen lange tijd geïsoleerd zijn geweest van andere landen en vaak niet voorbereid zijn om met de diversiteit van taal, cultuur en politiek in de wereld om te gaan.

Om de verscheidenheid aan groei te illustreren die te zien is in de opkomst van de rest, stelt Zakaria de opkomst van China tegenover de opkomst van India. Beide landen hebben in korte tijd een fenomenale economische groei doorgemaakt, maar toch zijn ze behoorlijk verschillend. Politiek gezien heeft China een autoritaire centrale autoriteit, terwijl India een diverse democratische regering heeft. Bovendien zijn de politieke doelstellingen van de twee landen behoorlijk verschillend. De doelstellingen van China zijn gericht op groei, maar hebben ook betrekking op soevereiniteitskwesties rond Taiwan en Tibet. Ondertussen maakt de status van India als een relatief recente kernmacht het politiek verschillend van China. Zakaria waarschuwt dat Amerika voorzichtig moet zijn met hoe het op beide landen reageert, hoewel het niet per se als rivaal moet worden beschouwd. Hoewel beide supermachten kunnen worden, zal geen van beide onmiddellijk een macht worden in dezelfde orde van grootte als Amerika. Hoewel beide snel groeien, behoudt Amerika veel voordelen die niet over het hoofd mogen worden gezien.

Zakaria suggereert met name dat de grootste sterke punten van Amerika liggen in het vermogen om ideeën te genereren. Hij merkt op dat veel van de beste universiteiten ter wereld in Amerika te vinden zijn. Hij suggereert verder dat het Amerikaanse openbare onderwijs op middelbare schoolniveau eigenlijk competitiever is dan velen beseffen, vooral met zijn focus op kritisch en onafhankelijk denken. Bijgevolg heeft Amerika het vermogen om niet alleen ideeën te onderzoeken en te ontwikkelen, maar die ideeën ook te commercialiseren. Dit vermogen om onderzoek te commercialiseren spreekt tot een van de andere traditionele sterke punten van Amerika: de flexibele economie. Deze economische kracht nodigt de knapste koppen ter wereld uit om naar Amerika te komen, wat een andere grote troef van Amerika benadrukt: immigratie.

Zakaria wijst er echter op dat er in de Amerikaanse politiek trends zijn tegen zowel economische flexibiliteit als immigratie. Hij merkt op dat veel Republikeinen vijandig staan tegenover immigratie. Ondertussen steunen de Democraten vaak regelingen die de vrije handel belemmeren. Zakaria suggereert dat Amerika zich moet concentreren op het blijven van een land dat openstaat voor nieuwe ideeën, technologieën en economische strategieën. Misschien wel het grootste obstakel hiervoor is de Amerikaanse politieke sfeer, die aan het begin van de eenentwintigste eeuw vaak kortzichtig en uiterst partijdig was. Hoewel Amerika in de nabije toekomst een supermacht zal blijven, kan het zeker fouten maken die het einde van zijn dominantie zal bespoedigen.

Zakaria contrasteert de bedreigingen voor de Amerikaanse dominantie met het verval van de Britse macht. Hij suggereert dat de Britten tijdens de Eerste Wereldoorlog failliet gingen en daarna niet konden profiteren van hun zeemacht en hun koloniën. Tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog waren Amerika en Rusland de nieuwe wereldmachten. Groot-Brittannië behield alleen macht en invloed omdat het slimme politici had, met name Winston Churchill. Tijdens de naoorlogse jaren had de Britse economie het echter moeilijk terwijl die van Amerika een hoge vlucht nam. Vandaag staat Amerika voor de tegenovergestelde uitdaging: zijn economie is flexibel, maar zijn politici zitten vast.

Tijdens het bewind van beide machten genoot de wereld echter algemene vrede en welvaart. Volgens Zakaria zou dit de opkomende rol van Amerika in de post-Amerikaanse wereld moeten benadrukken. Zelfs als andere landen meer macht krijgen, zal Amerika in de nabije toekomst het machtigste land ter wereld blijven. Andere landen zijn echter onafhankelijker geworden van de Amerikaanse diplomatie. Ondertussen zijn de problemen waarmee de wereld tegenwoordig wordt geconfronteerd vaak van mondiale aard. Het gevaar bestaat dat de opkomst van de rest tot grote instabiliteit leidt. De rol van Amerika zou moeten zijn om de samenwerking in de komende decennia te monitoren en op te bouwen. Zakaria sluit zijn studie af met zes richtlijnen die Amerika moet volgen als het de post-Amerikaanse wereld betreedt.

... [zie EEN] 

In zijn conclusie deelt Zakaria de opwinding die hij voelde toen hij op zijn achttiende voor het eerst in Amerika begon te studeren. Hij merkt op hoe welkom hij zich altijd voelde en benadrukt hoe ongebruikelijk deze acceptatie en assimilatie van immigranten is. Tegenwoordig, merkt Zakaria op, kijken Amerikanen vaak met angst naar buitenstaanders. Ze zijn een meer bekrompen beleid gaan voeren. Zakaria suggereert dat Amerika een open en flexibel land moet blijven dat openstaat voor de toekomst als het zijn invloed wil behouden en een vreedzamere en welvarendere wereld wil bevorderen."(bron: vertaling van  https://www.enotes.com/topics/the-post-american-world)

DRIE. Wie is die nieuwe (Amerikaanse) Bismarck?

Zakaria schrijft over de Duitse Generaal:

Dit verschil tussen Amerika en Groot-Brittannië is te zien in de last van hun militaire budgetten. Britannia heerste over de zeeën maar nooit het land. Het Britse leger was daarvoor klein genoeg

grapte de Duitse kanselier Otto von Bismarck ooit dat, als de Britten ooit Duitsland zouden binnenvallen, zou hij dat gewoon doen laat de lokale politie ze arresteren. Ondertussen, Londen

voordeel boven de zeeën - het had meer tonnage dan het volgende twee marines samen - kwam tot een rampzalige prijs voor zijn schatkist. Het Amerikaanse leger domineert daarentegen op elk niveau.

land, zee, lucht, ruimte - en geeft meer uit dan de volgende veertien landen bij elkaar, goed voor bijna 50 procent van wereldwijde defensie-uitgaven.

...

De wereld van vandaag is ingewikkelder dan

Dat. Maar deze rivaliteit geeft de Verenigde Staten wel de kans om een grote en constructieve rol te spelen in het centrum van de wereldorde. Het heeft het potentieel om te zijn wat Bismarck heeft geholpen Duitsland werd eind negentiende eeuw (kortstondig)— Europa's "eerlijke makelaar", die met elk van hen hechte relaties smeedt van de grote landen, banden die hechter waren dan die

landen met elkaar hadden. Het was het centrum van de Europeaan systeem.

...

Washington is echter bij uitstek geschikt om een Bismarckiaan te spelen rol in het huidige mondiale systeem. Het heeft betere relaties met bijna alle grootmachten dan doen ze met elkaar. In Azië heeft de regering-Bush uitstekend werk geleverd het versterken van de banden met Japan, Australië en India. Het zou moeten probeer hetzelfde te doen met Rusland en China. Terwijl Washington heeft veel verschillen met Moskou en Peking, er is geen voordeel om ze in permanente tegenstanders te veranderen. De verdienste van de Bismarckiaanse benadering is dat het de Verenigde Staten geeft

Staat de grootste invloed uit bij alle partijen en maximaliseert zijn vermogen om een vreedzame en stabiele wereld vorm te geven. En als de dingen het doen niet werken, het geeft de Verenigde Staten ook legitimiteit en ruimte om naar een balancerende rol te evolueren.

--

Historici prezen [Bismarck] als een staatsman van gematigdheid en evenwicht, die in de eerste plaats verantwoordelijk was voor de eenmaking van de Duitse staten in één natiestaat. Hij gebruikte daartoe oorlog om de positie van Pruisen te versterken en vervolgens machtsevenwichtige diplomatie om ze te bestendigen. Na de voltooiing van dat proces in de stichting van het keizerrijk in 1870 richtte hij zich op binnenlandse 'vijanden', met name socialisten en rooms-katholieken en in de jaren 1870 en 1880 schiep hij een nieuwe natie met een progressief sociaal beleid, een resultaat dat verder ging dan zijn oorspronkelijke doelen als een beoefenaar van de machtspolitiek in Pruisen. Bismarck was een vrome lutheraan die de regeringsmacht wist neer te leggen bij het kabinet dat door de koning/keizer werd benoemd en aan hem verantwoording schuldig was. Het parlement had beperkt gezag en kon hooguit kabinetsvoorstellen en begrotingen afwijzen. Een sterke, goed getrainde bureaucratie voerde het gezag uit uit naam van het kabinet. Hoewel ultraconservatief rond 1850, werd hij pragmatischer en werkte vooral met de nationaal-liberalen en de gematigde conservatieven samen. Als zijn voornaamste tegenstanders zag hij de sociaaldemocraten en tijdens het grotere deel van de jaren 70 de katholieke partij. Hij voerde tegen hen een Kulturkampf.* (bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Otto_von_Bismarck)

* - Bismarck en de katholieken: 'Kulturkampf':

In tegenstelling tot zijn op stabiliteit gerichte buitenlandse politiek, bleef Bismarck in zijn binnenlands beleid wel de confrontatie zoeken. De protestantse kanselier beschouwde het als zijn taak om katholieken en socialisten te bestrijden.

Spotprent verbeeldt de strijd tussen Bismarck en de paus als een schaakspel. Bismarck zag de katholieken als een interne vijand. Rijkskanselier Bismarck zag het als zijn voornaamste taak om de autocratische, conservatieve staatsvorm van het Keizerrijk, waarbij de meeste macht bij de elite lag, te beschermen. Daarom bestreed hij verschillende binnenlandse 'vijanden' die een gevaar konden vormen voor de monarchie.

De zogenoemde Kulturkampf (1871-1878) was gericht tegen de katholieken. Dit was in zijn ogen "een preventieve oorlog tegen een interne vijand". De IJzeren Kanselier was bang dat de katholieke Zentrumpartei - die vooral veel aanhang had in het zuiden van Duitsland - een bedreiging zou gaan vormen voor het door de protestants-Pruisische elite gedomineerde keizerrijk. Hij vreesde voor het ontstaan van een supranationale organisatie van Duitse, Franse en Oostenrijkse katholieken.

In 1873 werd het katholieken verboden om voor de kerk te trouwen. Ook werden priesters en bisschoppen gevangen genomen of het land uit gezet. Bismarck probeerde zo de invloed van het katholicisme in Duitsland terug te dringen. In reactie hierop pleegde de katholieke journalist Kullmann een mislukte aanslag op Bismarck.

In 1875 escaleerde de Kulturkampf. Paus Pius IX verklaarde de anti-katholieke wetten van Bismarck ongeldig. Deze uitspraak versterkte het verzet onder de katholieken. Bismarck zag in dat hij hun vasthoudendheid had onderschat en zwakte de Kulturkampf af. In de jaren 1880 werden de meeste antikatholieke maatregelen teruggedraaid. Bismarck werkte zelfs samen met de Zentrumpartei. De manier waarop Bismarck met de katholieke kwestie omging is een typisch voorbeeld van Realpolitik. Op dezelfde wijze probeerde hij het socialisme te bestrijden (bron: https://duitslandinstituut.nl/naslagwerk/26/bismarck-en-de-katholieken-kulturkampf)