The Last Knight of Liberalism
The last Knight of liberalism is de biografie van Jürg Guido Hülsmann over het leven en vooral werk van Ludwig von Mises.
The last Knight of liberalism is een imposant werk, waarbij de auteur gedacht moest hebben: Human Action van ca. 1000 pagina’s, dan moet de biografie zeker niet minder omvang hebben. Uiteindelijk met meer dan honderd pagina’s verwijzingen en noten komt het boek op ca. 1100 pagina’s. Het idee van Last Knight komt voor dat van de liberale economen Von Mises de enige is die geen smet op zijn blazoen heeft: Von Mises heeft een kleine misstap gemaakt [door ene keer fascistische ideeën te omarmen, check!] maar verder is hij “schoon.”
De biografie is zoals vaak gebeurt chronologisch opgebouwd. Deel 1 begint met de jonge Ludwig, zijn wortels, met uitleg over zijn vader, zijn werk en dat deze naar Wenen moest verhuizen. De schooljaren , de Weense Joden het academische gymnasium de tijdgeest van het Habsburgse rijk...
Alma Mater Rudolphina was de voorloper van de universiteit van Wenen. Von Mises moest en ging in militaire dienst en rond die tijd overlijdt zijn vader.
Belangrijke passage is de geboorte van een econoom. “In Birth of an economist,” leren we dat hij door Mengers' boek Principles de intellectuele uitdaging vond om econoom te worden. Dat boek heeft een econoom van hem gemaakt. Hij begreep toen dat je als econoom de grenzen van de overheid moet begrijpen en dat de staat dus niet omnipotent is, en dat de meeste economen dit idee afwijzen. Daarnaast was uit Mengers werk te lezen dat in feite consumenten waarden de economie bepalen. “Want ze bepalen en de consumptie en de productie met hun uitgavepatronen. De entrepreneurs voeren louter hun wensen uit...” Elke overheidsingrijpen moet zorgvuldig heroverwogen worden dus. Hij had van jongs af aan al twijfels over historicisme.
Mengers' werk betekende ook (het begin van het) afscheid van deze denkwijze waar bij sociale fenomenen de geschiedenis als uitgangspunt wordt genomen. Menger zette een theorie uit waar zelf causale relaties gelegd werden en niet meer de situatie uit het verleden als uitgangspunt kwam. Men dacht toen nog dat al wat in het heden plaatsvindt zijn oorsprong moet hebben in de geschiedenis. maar met vraag en aanbod, consumenten en producenten verdween dat idee. Dat is wat Von Mises meende dat een econoom van hem maakte [en wanneer men zegt dat een econoom altijd twee kanten ziet, kan je hier ook het begin van het dualisme van economie in terugvinden dat bij Rechten ontbreekt].
In die tijd was het idee van de staat en interventionisme gemeengoed en dit is een ander belangrijk punt in de biografie, want ook hier neemt von Mises afscheid en verzelfstandigt zichzelf als denker (econoom).
De echte overgang van statisme tot liberalist kwam met zijn publicatie over “the history of austrean factory legislation.” Hij onderzoekt daar een fenomeen van die tijd: kinderarbeid en dat fabriekseigenaren misbruik maakten van de situatie. Dat overheidsingrijpen nodig was werd wel duidelijk, maar zeker niet als uitgangspunt mocht worden genomen. Wat hieraan vooraf ging was dat de overheid ingreep (interventie) en de kinderen aan het werk zette in fabrieken omdat ze anders toch maar problemen gaven [boeiend gedacht. Ook hier kan je zien dat de tijdgeest al ter faveure van de onderneming stond. De echte econoom zoals we die nu kennen moest nog geboren worden. De onderneming bestond al lang].
--
Hij studeert uiteindelijk recht. Economie bestaat dan nog niet, anders dan een specialisatie na rechten. Later gaat von Mises werken voor de kamer van koophandel dat op dat moment nog een respectabel instituut is. Het is anders dan nu de omgeving waar veel economische kennis en bedrijfskennis zit, en die hebben politici en overheidsbestuurders nodig om hun interventies te plannen, of gewoon hun wetgeving uit te denken. Zelf ontbreekt die kennis omdat het juristen zijn die domineren ook in de overheid.
Aansluitend wordt hij hoofd van de Kamer waardoor zijn macht en invloed verder toeneemt..
.. wordt vervolgd.
Reacties