Niksen (Olga Mecking)

Voor ik dit boek las, zocht ik het op, op het internet. Wat is dat precies, niksen en wie is die schrijfster, Olga Mecking? Toen kwam ik direct op een artikel in de New York Times. Toen begreep ik nog niet dat het artikel, aan het boek vooraf was gegaan, en een hele virale exercitie erbij. Niksen was dus al populair voordat het boek uitkwam. En dat is wel bijzonder.
 
Wat me vooral aansprak, vanaf het begin, was de schrijfster, namelijk geen Nederlandse, ook al weet je het niet, want achter elke naam kan een echte Nederlander schuilen. Maar Niksen, valt precies in die "groep" van personen die iets uit een andere cultuur oppakken of vertegenwoordigen wat de normale inwoners (hebben) laten liggen. Napoleon was niet echt Frans, maar werd Franser dan de normale fransman, en ook de Italiaanse gastvrouw in een Italiaans restaurant in Nederland is Hollandser dan de meeste Nederlanders.
En zo ook bij Olga. zij komt uit Polen, studeerde Duits in Duitsland, leerde in Duitsland waar ze opgroeide haar man kennen, vond het niet belangrijk om een bijvak Nederlands te doen, en heeft Kinderen op een Europese school. Andere interessante biografische details zijn: haar vader is theoretisch fysicus, en haar grootvader was ambassadeur voor Polen. En juist het Niksen is zo een beetje haar uitvinding geworden.

Dan de inhoud. Wanneer je een beetje over het enthousiaste begin heen bent, ging ik me toch afvragen, waar het u precies heen moest met dat niksen. Is het mediteren (de doelloosheid van Zen), is het een vorm van mindfulnes, of stilte, of gewoon genieten van een soort tevredenheid? Ook het concept van flow krijgt aandacht.

Dat betekent niet dat er geen interessante dingen in het boek staan. In tegendeel. Een heel leger aan experts komen aan het woord, die soms wel wat overdreven aangehaald worden. Zo schrijft ze bijvoorbeeld, "schrijft ... en veel geprezen auteur," Veel geprezen auteur? Daar valt haar Poolse of in iedere geval Niet-Hollandse oorsprong op, door veel "geprezen auteurs" aan het woord te laten over een onderwerp dat zo moeilijk te plaatsen is. De auteur interviewt vele professionals, waaronder Manfred Kets de Vries en dat geeft het boek extra cache, want iedereen heeft wel iets over niksen te zeggen. Dat je hersenen bijvoorbeeld altijd aan staan, en dat dieren wel niksen, zoals de jachtluipaard, tussen twee jachten in. En dat niksen niet voor iedereen is. Of het hoofdstuk (twee) over de Nederlandse cultuur - doe maar gewoon..., maar aan het eind gaat het over van niksen voor je (mentale) gezond naar wandelen of fietsen, ook iets "typisch Hollands." Als ik dagelijks al een lange wandeling maak, moet ik dan ook nog niksen?

Maar het manco blijft toch dat niksen niks is, hoe graag de auteur met allerlei acties een actiegroep opstelt (of was dat ironie?). Het ontbreekt aan marketing, ook al is het een thema dat zeker veel mensen aanspreekt, "doe gewoon eens niks," het is geen schande, zeker niet in het "Calvinistische" Holland. Maar net als "Humanisme" is het iets waar iedereen wel iets bij kan bedenken, iedereen doet het of niet, en dat is allemaal prima.
Een beetje hetzelfde probleem zie ik bij Essentialisme. Ook zo'n thema dat perfect in een boek past. Maar aan het eind van het verhaal, vraag je je toch af, wat is dit nu precies?

En toch is Niksen een soort bestseller, en ook dat past precies. Want bestsellers roepen een bepaalde emotie op, waar je vaak alle kanten mee op kan. Hoe tijdloos het begrip niksen gaat worden, zal nog moeten blijken.

--
2020/05/essentialisme-greg-mckeown


Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Voorbij goed en kwaad (Nietzsche)

Begraven of cremeren?