Stilte (en nu echt)

Eenzaamheid, alleen-zijn, niet meer verbonden zijn aan het internet, de snelheid van het leven, vertragen en dan stilte. Allemaal onderwerpen die te maken hebben met de hectiek van het dagelijks leven. In twee eerdere boeken gaan schrijvers in op een soortgelijk thema, de eerste als journalist de tweede als avonturier, en nu een boek van iemand die zich liever niet in een hokje laat plaatsen. Wat moet je met zo´n label, schrijft ze aan het begin van het boek. Dus begint mar met een feit dat ze al zeventien jaar als monnik leeft, al dan niet afgewisseld met een leven buiten het klooster. Ze is Zenboeddhist en haar naam verraadt een Japanse invloed. In het boek komen dan ook de nodige Japanse Zen-begrippen voor.

Zelf wil ik toch meer weten over de auteur van het boek, Tankyo Tannier en waarom ze het boek geschreven heeft. Ze vertelt over haar katten en hoeveel ze daarvan kan leren, en in het boek verhandelt het tweede hoofdstuk al over dieren, zelfs heeft ze wel zestig boeken over het leven van dieren "en hoeveel mensen hiervan kunnen leren," en in het boek vertelt ze over paarden. Als tip geeft ze aan het eind van het boek boekreferenties mee, en in dit geval is dat the rebirth of nature van Rupert Sheldrake. Aan het eind van het boek vertelt ze ook dat ze vegetariaan is.

Ook de filosofie komt aan bod, die van Nietzsche waar ze uiterst bedachtzaam mee omgaat, "ik wil niets aan zijn werk te kort doen, enkel een illustratie geven van een van zijn belangrijkste thema´s" Die zorgvuldigheid past bij haar vorm van zijn. Ik zou haast zeggen dat in tegenstelling tot de twee andere schrijvers over stilte en alleenzijn is zij toch het meest autentiek in de zin dat het boek ook een soort stilte uitstraalt.
Ze heeft ook een kleine truc om stilte op een hele eenvoudige manier te ervaren: "kijk naar een witte muur dicht bij je zonder iets te doen." en net als anderen die over dit onderwerp schrijven beaamt ze de stelling dat stilte alles met je innerlijke gesteldheid (stilte) te maken heeft en niet met de wereld om je heen. Ik denk dan aan het lezen van een boek voor de tv.

Stilte zit overal, in woorden (de referentie hier is Edward T. Hall, the silent language) of in je lichaam waar je pas bij stilte of stilzitten ervaart wat gevoelens zijn. Een kuur heeft ze ook en dan refereert ze aan Flow, maar natuurlijk als eerste aan mediteren en aan het eind van het boek een aantal eenvoudige oefeningen.

Niet elke filsoof is gecharmeerd van het begrip stilte, voor Kierkegaard bijvoorbeeld is wandelen de beste manier om rust te vinden. Zelf vond ik deze vraag bijzonder in relatie met het thema stilte: waarom is het zo moeilijk om niets te zeggen? Men wil graag altijd een mening geven of reageren, maar soms is een stilte het beste antwoord. Dat doet me denken aan het fenomeen van de geforceerde pauze die je leert nemen bij cursussen over management en persoonlijke vaardigheden.

Voor mij was dit boek vooral een soort van bewijs dat stijl (stilte als houding in het leven, net als slow bij slow management) niet zonder productiviteit (leven als monnik) kan. Ten minste wanneer je het geloofwaardig wil brengen.

--
2018/06/stilte

-- update 29 april 2022

Iedereen kan stilte in zijn of haar leven integreren. In ht boek - The Art of Stillness van Pico Iyer - komt de boeddhistische monnik Mathieu Ricard aan het woord, hij zegt dat wanneer hij in een vliegtuig zit hij enkel naar de wolken kijkt. Niks meer. De auteur meent dat het moed vraagt om stilte in je leven in te bouwen. het is een Seculiere Sabbat waarvan de Joodse theoloog abraham Joshua zegt (enkel over de sabbath) dat het een kathedraal in de tijd is in plaats van in de ruimte. Besteedt tijd aan stilte zonder richting of doel.

-- In Frankrijk scheef Alain Corbin, la Histoire du repos, een uitnodiging om anders te leven en te ontkomen aan de vermoeiingen van het leven. "Ik moet uitrusten." eerder schreef hij Histoire du silence

Uit een BBC documentaire blijkt dat elk jaar 750.000 mensen sterven aan ischemische hartaandoeningen door het vele werken.

David Rooney schreef een geschiedenis van de tijd (About Time), een verhaal van de civilisatie aan de hand van horloges en klokken.

Balzac en de wandelaars: Rust is zo belangrijk geweest dat het de artistieke wereld is binnengedrongen. Het schilderij vertegenwoordigde scènes waarin we karakters teruggetrokken (zelfs van zichzelf) zagen, ver verwijderd van het werk. Balzac stopte niet met het beschrijven van mensen die kalm door de straat liepen, wiens trage tempo onthulde over hoeveel tijd (en inkomen) ze beschikten... (Bron: El País, 20 nov 2022)