Macht in termen van de geografie en demografie
Nooit eerder van gehoord, totdat een belegger in zijn nieuwsbrief me attendeerde op een youtube presentatie (Peter Zeihan, 2018 winter meeting) van deze geopolitieke adviseur. Op Amazon zag ik vervolgens twee boeken waar ik meer over wilde weten. Ik heb ze niet gelezen. Het tweede boek (the absent super power) borduurt verder op het eerste, the accidental super power. het gaat om macht (power), dat is duidelijk.
In vijftien opvolgende hoofdstukken zet hij daarin zijn theorie uiteen. Dat is denk ik toch wel het belangrijkste, te weten dat het om een theorie gaat. Want de stelling van beide boeken is dat de macht van de VS nog lang niet op haar retour is en daarmee dat China niet de nieuwe wereldmacht gaat worden, wat veel anderen denken.
"Geopolitiek gaat om geografie, om hoe plaats en locatie er toe doen." Schrijft Zeihan. Succesvolle culturen konden zich ontwikkelen door interne economische interacties en die hebben altijd te maken gehad met de eenvoud van transport. Daarnaast was het de taak van de zeevloot (navy of armadas) om de handel te beschermen tegen rivalen en piraten. Het keerpunt in de recente geschiedenis stelt Zeihan op de Bretton Woods bijeenkomst in New Hampshire (1944) waarin duidelijk wordt dat de VS de enige wereldmacht over is die nog over een intacte zeevloot beschikt. Het opbouwen van een nieuwe vloot is een kostbaar en tijdrovend project dat een natie kan ondernemen in goede tijden, maar een haast onmogelijke onderneming zo net na de oorlog. In New Hampshire begon dus de nieuwe wereldorde met de Pax Americana waarin de VS als nieuwe leider systematisch waakt over de handel van de rest van de wereld.
Ze deden dit zonder belasting te heffen of quota´s te eisen, maar in plaats hiervoor zouden de Europese landen en de rest van de betrokkenen hun markten openen voor de Amerikaanse goederen. Op dat moment wetend dat gegeven dezelfde deplorabele staat van de economieën niet in staat waren te wedijveren met de Amerikanen. De VS zou als reactie hierop de internationale handel beschermen, ongeacht welke partij de koper of verkoper zou zijn. De VS subsidieerde op deze manier de overige deelnemers aan de Internationale Trade.
Het was – schrijft Zeihan – een deal die perfect paste bij de geografie van de VS, goede geografie, industrie en technische ontwikkeling die de Amerikaanse macht uitmaakte. En daarmee het onderwerp van zijn eerste boek, de toevallige wereldmacht.
In het begin na de oorlog koste dit de VS weinig moeite, maar Naarmate dus de economieën van de recente oorlog begonnen te herstellen werd de prijs hoger, en de opleving van Korea en Japan is mede hier aan te danken: aan de subsidiering van de VS om de handel te beschermen. En nu is de vraag, waarom zeven decennia na de deal ze dit nog steeds doen? Het antwoord hierop komt in dit boek. En de ontwikkeling van hoe de nieuwe wereldorde eruit zal gaan zien.
De essentie van dat antwoord ligt in de geografische gesteldheid. Naties met bergenlandschappen handelen anders dan naties met rivieren. (Nederland is met haar vlak-structuur een perfect voorbeeld die deze theorie staaft - maar geen direct onderwerp van het boek). Alles is terug te herleiden tot drie geografische factoren:
1. Het evenwicht van transport. Bij succesvolle landen is het eenvoudig om personen en goederen binnen de grenzen te verplaatsen. Egypte heeft de Nijl, Frankrijk de Seine en de Loire, Het Romeinse Rijk en de Inca's hadden goede wegen. Deze eenvoudige structuur promoot de interne handel en ontwikkeling. Handel zorgt voor specialisatie en beweegt een economie naar een value added schaal, die leidt tot een hoger nationaal inkomen en de generatie van kapitaal. Echter, niets van dit alles gaat zonder beveiliging (defensie). En dus is het wederom de geografie die hierbij een rol speelt: succesvolle landen hebben natuurlijke grenzen zoals bergen of oceanen die helpen het land te beveiligen. De VS geniet dit voordeel, maar Rusland en China niet volgens deze theorie.
De tweede factor: is de mogelijkheid van een land om te genieten van een technologische configuratie die bekend staat als deepwater navigation. Dit is een uitbreiding van het evenwichtige transport. Hiermee kunnen landen hun economieën uitbreiden van het lokale naar het globale niveau.
De derde factor bestaat uit industrialisatie zoals die begon met de massaproductie. "Deep water zorgt daarbij voor de extensie van het transport, de industrialisatie zorgt voor steroids."
De geografische situatie in de VS heeft van alle drie de factoren de beste configuratie. De oorsprong van de Amerikaanse macht is volgens deze theorie dus puur geografisch en niet het resultaat van één of ander plan of ideologie. American power is incidental, toevallig.
Bovendien was het niet de VS zelf die het startpunt van de nieuwe technologieën in de moderne wereld leidde waarmee de Natie kon groeien door het momentum dat ontstond in de wereld. Juist door de geografie werd die groei zo omvangrijk. Om de theorie te staven gaat de auteur terug tot oude beschavingen zoals die van Egypte en legt hij uit hoe deze geografische factoren die wereldmacht in de kaart heeft gespeeld. Het begon dus bij de Nijl.
Al in dit werk begint de auteur over de schalierevolutie in de oliesector (The rise of shale) en het belang ervoor voor de komende herschikking van de wereldorde.
Toen de Italië-crisis in het nieuws kwam, bracht ZeroHedge een artikel over de problematische demografische ontwikkeling van het land. In drie grafieken, / die ik niet terug kan vinden / gaat het om vergrijzing, afnemende binnenlands product en toenemende schuld.
Het tweede boek, The absent superpower, gaat verder in op deze materie van geografie, maar er komt ook een tweede factor bij: demografie. "Juist op een moment dat de demografische factoren in de wereld tot de huidige impasse gaan leiden (zoals dus de demografische problemen in Italië) zou je zeggen dat de andere landen in de wereld de VS nodig heeft, maar precies op dat moment kiest de VS er voor - gegeven de theorie in het eerste boek - tezamen met de opkomende schalierevolutie - dat de VS zit opsluit in haar eigen comfortzone: ze heeft niemand nodig. Dit is in feite hoe hij de huidige politiek van Trump verklaart.
Deel een van dit boek gaat in op de schalieproductie (the shale new world). En in het tweede deel zet de geopolitieke consultant uiteen welke nieuwe oorlogen we mogen verwachten in de nabije toekomst, zoals The twilight war, The next gulf war, en The tanker war.
In het derde deel legt hij uit dat Amerikanen nog steeds in de wereld te vinden zullen zijn, maar op plaatsen die het hun uitkomt: The american play.
Maar het begint - en het is moeilijk te ontkennen gegeven de huidige politieke ontwikkelingen - met the american retrenchment. Amerika graaft zich in, en dit is pas een van de wijzigingen in de nieuwe wereld orde die haar oorsprong heeft in de Bretton Woods deal van 1944. (Ook bijzonder is dat de term "Goud" op geen enkel moment valt).
Daarnaast is er dus de vergrijzing van de hele wereldbevolking, maar die in de VS niet zo erbarmelijk is dan in Japan en China. Ook de Europese demografische ontwikkeling is slecht te noemen en de factor van de crisis in het huidige Europese tijdperk van economisch verval. Steeds minder werkenden in een economie waar en vergrijzende bevolking minder uitgeeft en dus minder voor werk zorgt. Als derde - dus - een schalierevolutie waardoor de VS zich terugtrekt... "Global trade is not about economics, trade is about security," is een van de stellingen van Zeihan en, "the politics in the US are just catching up. US is no longer the patrol of the world."
Leuk zo´n theorie. Kritiek is er natuurlijk ook. Over de echte onafhankelijkheid van de VS en vooral als energienatie, hoe die schalieolie nu echt zorgt dat de VS geen olie uit het Midden-Oosten nodig heeft is maar de vraag. Een ander belangrijk punt is het begrotingstekort van de VS waar de schrijver maar niet over begint. Dat tekort gaat samen met een tekort op de handelsbalans en de VS heeft dus zeker tot op heden de rest van de wereld wel nodig. Als is het maar om haar currency, de dollar. Ook een thema dat niet terugkomt in het werk.
Zelf verbaast mij altijd de matige infrastructuur van de VS, die deze schrijver juist zo positief noemt. De VS spendeert niet in infrastructuur omdat het zelfstandige staten zijn die met elkaar concurreren. Of die matige gesteldheid van de (spoor)wegen wegvalt tegen de natuurlijke infrastructuur van zee en rivieren vraag ik me af, maar ik ben geen expert.
De theorie van de wijzigende demografie is in ieder geval actueel. De vergrijzing is in alle politieke discussies de hoofdpersoon, zonder dat dit tot een oplossing leidt. Het begon wederom in de tijd van Bretton Woods, met de Babyboomers die nu langzaam aan hun geld van de bank gaan halen en in veiligere oplossingen gaan "investeren" waardoor er minder consumptie komt en daarmee de stroom aan problemen start.
Geografie is een tijdloos fenomeen, maar dat sommige landen een machtspositie kunnen ontwikkelen op basis van geografische voordelen is tijdelijk (blijkens het voorbeeld van Egypte) . Demografie is nu in ieder geval heel actueel en kan je demografie in de westerse wereld beter associëren met onmacht dan met macht.
 |
| boeken op Amazon |
"Geopolitiek gaat om geografie, om hoe plaats en locatie er toe doen." Schrijft Zeihan. Succesvolle culturen konden zich ontwikkelen door interne economische interacties en die hebben altijd te maken gehad met de eenvoud van transport. Daarnaast was het de taak van de zeevloot (navy of armadas) om de handel te beschermen tegen rivalen en piraten. Het keerpunt in de recente geschiedenis stelt Zeihan op de Bretton Woods bijeenkomst in New Hampshire (1944) waarin duidelijk wordt dat de VS de enige wereldmacht over is die nog over een intacte zeevloot beschikt. Het opbouwen van een nieuwe vloot is een kostbaar en tijdrovend project dat een natie kan ondernemen in goede tijden, maar een haast onmogelijke onderneming zo net na de oorlog. In New Hampshire begon dus de nieuwe wereldorde met de Pax Americana waarin de VS als nieuwe leider systematisch waakt over de handel van de rest van de wereld.
Ze deden dit zonder belasting te heffen of quota´s te eisen, maar in plaats hiervoor zouden de Europese landen en de rest van de betrokkenen hun markten openen voor de Amerikaanse goederen. Op dat moment wetend dat gegeven dezelfde deplorabele staat van de economieën niet in staat waren te wedijveren met de Amerikanen. De VS zou als reactie hierop de internationale handel beschermen, ongeacht welke partij de koper of verkoper zou zijn. De VS subsidieerde op deze manier de overige deelnemers aan de Internationale Trade.
Het was – schrijft Zeihan – een deal die perfect paste bij de geografie van de VS, goede geografie, industrie en technische ontwikkeling die de Amerikaanse macht uitmaakte. En daarmee het onderwerp van zijn eerste boek, de toevallige wereldmacht.
In het begin na de oorlog koste dit de VS weinig moeite, maar Naarmate dus de economieën van de recente oorlog begonnen te herstellen werd de prijs hoger, en de opleving van Korea en Japan is mede hier aan te danken: aan de subsidiering van de VS om de handel te beschermen. En nu is de vraag, waarom zeven decennia na de deal ze dit nog steeds doen? Het antwoord hierop komt in dit boek. En de ontwikkeling van hoe de nieuwe wereldorde eruit zal gaan zien.
1. Het evenwicht van transport. Bij succesvolle landen is het eenvoudig om personen en goederen binnen de grenzen te verplaatsen. Egypte heeft de Nijl, Frankrijk de Seine en de Loire, Het Romeinse Rijk en de Inca's hadden goede wegen. Deze eenvoudige structuur promoot de interne handel en ontwikkeling. Handel zorgt voor specialisatie en beweegt een economie naar een value added schaal, die leidt tot een hoger nationaal inkomen en de generatie van kapitaal. Echter, niets van dit alles gaat zonder beveiliging (defensie). En dus is het wederom de geografie die hierbij een rol speelt: succesvolle landen hebben natuurlijke grenzen zoals bergen of oceanen die helpen het land te beveiligen. De VS geniet dit voordeel, maar Rusland en China niet volgens deze theorie.
De tweede factor: is de mogelijkheid van een land om te genieten van een technologische configuratie die bekend staat als deepwater navigation. Dit is een uitbreiding van het evenwichtige transport. Hiermee kunnen landen hun economieën uitbreiden van het lokale naar het globale niveau.
De derde factor bestaat uit industrialisatie zoals die begon met de massaproductie. "Deep water zorgt daarbij voor de extensie van het transport, de industrialisatie zorgt voor steroids."
De geografische situatie in de VS heeft van alle drie de factoren de beste configuratie. De oorsprong van de Amerikaanse macht is volgens deze theorie dus puur geografisch en niet het resultaat van één of ander plan of ideologie. American power is incidental, toevallig.
Bovendien was het niet de VS zelf die het startpunt van de nieuwe technologieën in de moderne wereld leidde waarmee de Natie kon groeien door het momentum dat ontstond in de wereld. Juist door de geografie werd die groei zo omvangrijk. Om de theorie te staven gaat de auteur terug tot oude beschavingen zoals die van Egypte en legt hij uit hoe deze geografische factoren die wereldmacht in de kaart heeft gespeeld. Het begon dus bij de Nijl.
Al in dit werk begint de auteur over de schalierevolutie in de oliesector (The rise of shale) en het belang ervoor voor de komende herschikking van de wereldorde.
---
Toen de Italië-crisis in het nieuws kwam, bracht ZeroHedge een artikel over de problematische demografische ontwikkeling van het land. In drie grafieken, / die ik niet terug kan vinden / gaat het om vergrijzing, afnemende binnenlands product en toenemende schuld.
---
Het tweede boek, The absent superpower, gaat verder in op deze materie van geografie, maar er komt ook een tweede factor bij: demografie. "Juist op een moment dat de demografische factoren in de wereld tot de huidige impasse gaan leiden (zoals dus de demografische problemen in Italië) zou je zeggen dat de andere landen in de wereld de VS nodig heeft, maar precies op dat moment kiest de VS er voor - gegeven de theorie in het eerste boek - tezamen met de opkomende schalierevolutie - dat de VS zit opsluit in haar eigen comfortzone: ze heeft niemand nodig. Dit is in feite hoe hij de huidige politiek van Trump verklaart.
Deel een van dit boek gaat in op de schalieproductie (the shale new world). En in het tweede deel zet de geopolitieke consultant uiteen welke nieuwe oorlogen we mogen verwachten in de nabije toekomst, zoals The twilight war, The next gulf war, en The tanker war.
In het derde deel legt hij uit dat Amerikanen nog steeds in de wereld te vinden zullen zijn, maar op plaatsen die het hun uitkomt: The american play.
Maar het begint - en het is moeilijk te ontkennen gegeven de huidige politieke ontwikkelingen - met the american retrenchment. Amerika graaft zich in, en dit is pas een van de wijzigingen in de nieuwe wereld orde die haar oorsprong heeft in de Bretton Woods deal van 1944. (Ook bijzonder is dat de term "Goud" op geen enkel moment valt).
Daarnaast is er dus de vergrijzing van de hele wereldbevolking, maar die in de VS niet zo erbarmelijk is dan in Japan en China. Ook de Europese demografische ontwikkeling is slecht te noemen en de factor van de crisis in het huidige Europese tijdperk van economisch verval. Steeds minder werkenden in een economie waar en vergrijzende bevolking minder uitgeeft en dus minder voor werk zorgt. Als derde - dus - een schalierevolutie waardoor de VS zich terugtrekt... "Global trade is not about economics, trade is about security," is een van de stellingen van Zeihan en, "the politics in the US are just catching up. US is no longer the patrol of the world."Leuk zo´n theorie. Kritiek is er natuurlijk ook. Over de echte onafhankelijkheid van de VS en vooral als energienatie, hoe die schalieolie nu echt zorgt dat de VS geen olie uit het Midden-Oosten nodig heeft is maar de vraag. Een ander belangrijk punt is het begrotingstekort van de VS waar de schrijver maar niet over begint. Dat tekort gaat samen met een tekort op de handelsbalans en de VS heeft dus zeker tot op heden de rest van de wereld wel nodig. Als is het maar om haar currency, de dollar. Ook een thema dat niet terugkomt in het werk.
Zelf verbaast mij altijd de matige infrastructuur van de VS, die deze schrijver juist zo positief noemt. De VS spendeert niet in infrastructuur omdat het zelfstandige staten zijn die met elkaar concurreren. Of die matige gesteldheid van de (spoor)wegen wegvalt tegen de natuurlijke infrastructuur van zee en rivieren vraag ik me af, maar ik ben geen expert.
De theorie van de wijzigende demografie is in ieder geval actueel. De vergrijzing is in alle politieke discussies de hoofdpersoon, zonder dat dit tot een oplossing leidt. Het begon wederom in de tijd van Bretton Woods, met de Babyboomers die nu langzaam aan hun geld van de bank gaan halen en in veiligere oplossingen gaan "investeren" waardoor er minder consumptie komt en daarmee de stroom aan problemen start.
Geografie is een tijdloos fenomeen, maar dat sommige landen een machtspositie kunnen ontwikkelen op basis van geografische voordelen is tijdelijk (blijkens het voorbeeld van Egypte) . Demografie is nu in ieder geval heel actueel en kan je demografie in de westerse wereld beter associëren met onmacht dan met macht.
-- 2 okt 2022.
"The end of the World is just beginning," tevens van Zeihan.
In this eye-opening, counterintutitive book, economics guru and geopolitical strategist Peter Zeihan predicts the coming breakdown of globalization and identifies who will benefit and who will lose.The Covid pandemic has been an eye-opening wake-up call for American business and consumers. Shutdowns worldwide disrupted production chains, leading to shortages across industries and higher costs. Now, America is withdrawing from the world. The old agreements and status quos are crumbling. The breakdown of globalization has accelerated, and it's never coming back. In The End of the World is Just the Beginning, Peter Zeihan offers provocative and surprising arguments about this new reality and how it will shake up world trade.Isolationism and realism are becoming the dominant values of a previously interconnected world, Zeihan contends, forcing us to reevaluate the logic that has motivated international relations and global trade for more than a generation. Drawing on deep geographical .
Reacties