Jaarverslag 2017: Vopak

Vopak is van de bedrijven met een grote ecologische footprint (SBM, Boskalis, etc) die het meest gedetailleerd over haar duurzaamheidsimpact rapporteert. Ook is ze hier eerder mee begonnen (met de UN SDG doelen begon ze al in 2016 - met focus vier doelen, SDG 7,8,9 en 12). De strategie van Vopak verschuift langzaam van olie en gas naar meer generieke opslag, het geen op te maken valt uit de cover: Storing vital products with care. Dat voorlopig olie en gas nog de belangrijkste markten zijn doet daar niets aan af.

In het verslag over 2016 had het bedrijf al veel aandacht voor digital (the digital leap), IoT en Industry 4.0 en in dit jaar sorteert het voor op verdere digitalisering in/van de business en op de energietransitie. De CEO denkt dat zijn bedrijf op het juist pad zit om lange termijn waarde voor stakeholders te creeëren.

Een voorbeeld van de aanpassingen hierop is de implementatie van het zelf ontwikkelde Terminal Management System (in een terminal, Savannah in de VS).

De visie en strategie is nauwelijks gewijzigd tov 2016. Leading assets in leading locations, operational leadership, service leadership, technology leadership en people leadership. Trots vermeldt het bedrijf van haar lange traditie die terugvoert tot 1616 en van haar ‘founder’s mentality’ en de Vopak kernwaarden. Deze zijn in 2015 geïntroduceerd. Wat wel bijzonder is aan de laatste van deze kernwaarde, agility (we leren, verbeteren en veranderen) dat deze niet echt past bij de business van Vopak, van tankopslag. Dit is een business die inherent niet-agiel is. Dat is ook te zien aan de gemiddelde looptijd van de contracten die meer dan 1 jaar duurt. Het is nog sterker; het bestaan van bedrijven als Vopak ligt aan de wens van de andere producerende bedrijven om flexibel te zijn, waardoor Vopak moet investeren in opslagcapaciteit. Desondanks kan de organisatie er alles aan doen om zo flexibel mogelijk in te spelen op klantwensen.

Het verslag is iets informatiever dan dat over 2016. Bijvoorbeeld over het (vier) type terminals:  industrial, gas terminals (de vraag naar gas neemt toe), distributieterminals en Hub terminals.

In het bestuur zijn qua rolverdeling geen wijzigingen, wel neemt Gerard Paulides de rol van CFO over van zijn voorganger die met pensioen gaat.

De hele overgang naar een meer connected wereld, met IoT als driver, zorgt er wel voor dat cybersecurity is belangrijkere rol gaat spelen. Vopak ontwikkelde hiervoor een "Coins" programma en ter begeleiding van de organisatie een bedrijfsbreed LEAD programma (Leadership, Excellence And Development) voor senior management, in samenwerking met de Saïd Business School, University of Oxford: After the completion of the two-year program, our leaders will have improved their strategic thinking, improved their collective agility and established a collective agenda, methods and language globally, while achieving a step change in our leadership behavior. This will all be made possible by encouraging each other, being less risk averse, speaking our minds, supporting courageous actions and taking crucial steps where necessary. A safe and open environment will be

created for our Vopak Leaders to share best practices, learn from mistakes and form a strong and solid leadership foundation to tackle the challenges the future may hold.

De algemene outlook (naast die van de regionale outlook) is dat de valuta's USD en SGD een grote rol blijven spelen en dat de huidige lage (inmiddels al weer fors gestegen) olieprijs zorgt voor lagere occupatiegraad.

Globale thema's waren de olieproductie van de VS, geopolitieke onrust waardoor een verslechtering van de business outlook in het Midden-Oosten, toename van het aantal Mergers & Acquisitions. Dit komt door een lagere groei en dus de zoektocht naar synergie en kostenbesparingen, portefeuille management en beschikbare middelen. Ook de energietransitie bleef actueel in 2017. Dit zorgt voor meer regels waaronder de IMO 2020 (global sulphur cap by 2020 of 0.50% m/m). Daarnaast is er een forse competitie in de hub-markt door lokale service providers als ook nieuwe toetreders (especially in the ARA (Amsterdam, Rotterdam, Antwerpen) region for oil and chemical products).

Het verslag geeft een voorbeeld van de digitalisering a.d.h.v. een project in Vlissingen. The implementation of the sensors is a way to leverage digital technologies such as wireless networks and sensors enabling an increase in the amount of data-driven decisions within the company and helping us to remain competitive in the future.

Desinvesteringen zijn er ook, maar minder dan vorig jaar, namelijk één business

development project (2016: eight terminals and two business development projects). Ook de joint venture in de Eemshaven werd deels gestaakt. Niet duidelijk wordt waarom juist deze terminals niet meer passen in de strategie (maar meer hierover bij de strategie). Impairments zijn er ook , in Estland en in China.

Ook nieuw tov 2016 is de informatie over megatrends die voor Vopak bepalend zijn. In die zin heeft het bedrijf toch een nieuwe strategische analyse gemaakt. Deze trends zijn:  Urbanisatie (met hierdoor een stijging van de welvaart), Veranderende Demografie: lagere groei in OECD tov non-OECD en lagere consumptie in OECD landen door vergrijzing. Geopolitieke ontwikkelingen (protectionisme). Nieuwe en disruptieve technologieën. Elektrisch rijden beïnvloedt de vraag naar benzine. Duurzaamheid en klimaatverandering.

Deze trends worden vervolgens gemapd op de vier business omgevingen. Voor industriële terminals betekent dit oa de focus op feedstock advantaged regions (de VS en het Midden-Oosten) en dicht bij groeilanden zoals Azië. Bij Gas terminals ziet men een structurele groei.

OECD blijft positief voor Distribution terminals en voor Hub terminal verwacht men groei in olie producten voor niet-OECD landen: The diverse product specifications as well as underdeveloped

infrastructure mean that hubs such as Fujairah and Singapore will continue to be relevant as locations to blend, break bulk and make bulk. For chemicals, Vopak has been expanding its presence in key hub locations, including Antwerp, Rotterdam and Houston.  

Vervolgens gaat het verslag in op de andere pijlers van de strategie, operational leadership, service leadership, technology leadership en people leadership.

Ondanks dat de business is opgevat in thema's blijft de aansturing toch regionaal, in vijf divisies (2016 zes). Netherland, Europe, Middle East & Africa, Asia, Americas en LNG.

Ook kan de markt van Vopak opgedeeld worden per type contracten: Contracts < 1 year 21% (was 23%), Contracts 1-3 years 35% (32%) en Contracts > 3 years 44% (45%).

Bij de business units bespreekt elke manager de visie op hun onderdeel. Voor Nederland ziet men een verhoogde competentie door voldoende opslag capaciteit en aangekondigde uitbreidingen hiervan door concurrenten. De EMEA divisie gaat op in een groter geheel: Europe & Africa, Asia & Middle East. Bij LNG verwacht men groei door acquisities (Green- en brownfield)

De strategische risico's zijn onderverdeel in: Right location, right partners / Market volatility / Energy Transition / Oil and gas price movements / Geopolitical developments / Increasing competition.

Qua aandeel valt nog op dat Hal Trust (sinds jan 2015) een belang van 48% in de aandelen Vopak heeft, en dus 52% maar vrij verhandelbaar is.

--
2012/03/waar-zit-vopaks-passie