Kanker als metafoor
Ik ben geen voorstander van deze metafoor, omdat deze tot op heden negatieve emoties op kan roepen. Diegenen die iemand door de ziekte hebben verloren zullen een eigen beeld oproepen wanneer ze kanker als metafoor tegenkomen.
Ziekte in het algemeen is een krachtige metafoor, en die kan natuurlijk verbijzonderd worden, zoals een virusziekte (Aids). De virus als metafoor is misschien even talrijk als de ziekte zelf.
Nadat ik de context van het gebruik van deze metafoor tegenkwam, bedacht ik me dat elke metafoor een bepaalde scope moet hebben. JE kan niet meer verklaren met een metafoor dan het gebied waarin deze oorspronkelijk betrekking op heeft.
Een ziekte als metafoor gaat dus over ziektes of algemener over een probleem. Iemand die een ziekte tot metafoor neemt, neemt automatisch het gezonde deel niet mee in de vergelijking.
Kanker is een ziekte, maar niet elk mens krijgt deze ziekte.
Wanneer je deze lijn doortrekt - en dus de metafoor gebruikt - dan kan b.v. een samenleving of organisatie ziek worden aan kanker, net zoals een mens ziek kan worden. Dit spreekt erg tot de verbeelding. Het voorbeeld van een infectieziekte is bovendien eenvoudig. Iedereen begrijpt dat een orgaan door externe invloeden ziek kan worden. Maar wanneer noemen we nu een organisatie ziek? Of wanneer vinden we een kankergezwel in de samenleving? En een infectie prima, maar kanker?
Op een blog vond ik een voorbeeld, die gaat over de kredietcrisis zoals die in 2008 begon:
... Laat mij U lezer kort door de bocht verhalen wat er nu in de terminale fase van de wereldse verkankering aan de hand is. Naar medisch model - alle cycli zijn elkaars gelijke - is deze injectie van geld als zijnde de voedingsbodem van de economie niets meer dan "hyperalimentatie, waardoor het lijdend bestaan van de mensheid als geheel nog even wordt gerekt".
Wat houdt deze hyperalimentatie precies in?
Iedereen weet dat kanker een proces is van progressieve uitmergeling van het lichaam ten behoeve van de kankercel. Anders gezegd: Kanker is een groeiende energienood in het lichaam, waarin de kankercel steeds rijkelijker wordt gevoed totdat beide onder die energienood bezwijken.
Werelds vertaald: "een progressief groeiende gebakken lucht economie" (Bron: VK Blog Sigfried Bok).
De bedenker van de metafoor is internist en deskundige en heeft in het verleden veel onderzoek verricht over kanker. Hij heeft zich later gekeerd tegen de traditionele medische wetenschap en is uit het vak gestapt.
De laatste conclusie "werelds vertaald" gaat opeens erg snel, inderdaad kort door de bocht: de gemiddelde lezer kan begrijpen wat hyperalimentatie inhoudt, maar weinigen zullen de conclusie van de introductie van de metafoor op de maatschappij leidt tot: "een progressief groeiende gebakken lucht economie."
De deskundige op medisch gebied valt door de mand op economisch gebied. Niet op het eerste gezicht, dan lijkt de metafoor passend: u ziet misschien hoe de kapitaalstromen en omvallende banken de groei van de normale economische agenten beletten of zelfs asfixiëren. Maar dat zijn enkel mooie woorden, of vooral: beelden.
Het grote probleem met een metafoor is dat deze te eenvoudig het verhaal eromheen gaat overnemen; de metafoor - is als stijlmiddel - altijd ondergeschikt aan de echte inhoud. Het mag geen substituut worden van de boodschap
Het gebruik van complexe metaforen is daarnaast niet zonder risico's; andere deskundigen kunnen rivaliseren met de kennis van de bedenker, zo reageert een bezoeker op het genoemde voorbeeld:
Ik vind dit wel een mooie beeldspraak hebben, maar je voert het te ver door... Je vergelijking tussen de kanker en de economie gaat mank omdat kanker een proces is, helaas geen cyclus. ... Overigens ben ik het met een eerdere schrijver eens, dat je visie op een kankercel (ex-onderzoeker of niet) niet helemaal meer die is, die huidige onderzoekers hanteren. Het 'energie-zuigen' is niet de belangrijkste werking van de kanker, maar het 'dooddrukken' van andere weefsels. Dat werkt dus anders (Filo de Soof).
Dit is misschien inherent aan het gebruik van deze specifieke metafoor; hij wordt niet eenvoudig geaccepteerd.
Andere metaforen, zoals:
--
24 oktober. nog een reden waarom ik denk dat je deze metafoor niet moet gebruiken is omdat hij past bij boosheid; mensen die de ziekte hebben zijn kwaad ("waarom ik") en mensen die de metafoor gebruiken zijn vaak ook verontwaardigd, zoals in het voorbeeld van de Open brief aan Peter Verhaar. De Geenstijl-columnist heeft vervolgens een middel om niet te reageren. En daarmee is het effect van de op zich zeer sterke open brief grotendeels verloren gegaan. Een tweede kans is er niet...
-- 5 april 2019
en wat te denken van deze, Steve Ballmer in 2001, ex-CEO van MS: "Linux is een kankergezwel dat zich vastbijt op een intellectuel eigendomsmanier aan alles dat het aanraakt:"
Microsoft CEO and incontinent over-stater of facts Steve Ballmer said that "Linux is a cancer that attaches itself in an intellectual property sense to everything it touches," during a commercial spot masquerading as a interview with the Chicago Sun-Times on June 1, 2001. (the register.co.uk)
Ziekte in het algemeen is een krachtige metafoor, en die kan natuurlijk verbijzonderd worden, zoals een virusziekte (Aids). De virus als metafoor is misschien even talrijk als de ziekte zelf.
Nadat ik de context van het gebruik van deze metafoor tegenkwam, bedacht ik me dat elke metafoor een bepaalde scope moet hebben. JE kan niet meer verklaren met een metafoor dan het gebied waarin deze oorspronkelijk betrekking op heeft.
Een ziekte als metafoor gaat dus over ziektes of algemener over een probleem. Iemand die een ziekte tot metafoor neemt, neemt automatisch het gezonde deel niet mee in de vergelijking.
Kanker is een ziekte, maar niet elk mens krijgt deze ziekte.
Wanneer je deze lijn doortrekt - en dus de metafoor gebruikt - dan kan b.v. een samenleving of organisatie ziek worden aan kanker, net zoals een mens ziek kan worden. Dit spreekt erg tot de verbeelding. Het voorbeeld van een infectieziekte is bovendien eenvoudig. Iedereen begrijpt dat een orgaan door externe invloeden ziek kan worden. Maar wanneer noemen we nu een organisatie ziek? Of wanneer vinden we een kankergezwel in de samenleving? En een infectie prima, maar kanker?
Op een blog vond ik een voorbeeld, die gaat over de kredietcrisis zoals die in 2008 begon:
... Laat mij U lezer kort door de bocht verhalen wat er nu in de terminale fase van de wereldse verkankering aan de hand is. Naar medisch model - alle cycli zijn elkaars gelijke - is deze injectie van geld als zijnde de voedingsbodem van de economie niets meer dan "hyperalimentatie, waardoor het lijdend bestaan van de mensheid als geheel nog even wordt gerekt".
Wat houdt deze hyperalimentatie precies in?
Iedereen weet dat kanker een proces is van progressieve uitmergeling van het lichaam ten behoeve van de kankercel. Anders gezegd: Kanker is een groeiende energienood in het lichaam, waarin de kankercel steeds rijkelijker wordt gevoed totdat beide onder die energienood bezwijken.
Werelds vertaald: "een progressief groeiende gebakken lucht economie" (Bron: VK Blog Sigfried Bok).
De bedenker van de metafoor is internist en deskundige en heeft in het verleden veel onderzoek verricht over kanker. Hij heeft zich later gekeerd tegen de traditionele medische wetenschap en is uit het vak gestapt.
De laatste conclusie "werelds vertaald" gaat opeens erg snel, inderdaad kort door de bocht: de gemiddelde lezer kan begrijpen wat hyperalimentatie inhoudt, maar weinigen zullen de conclusie van de introductie van de metafoor op de maatschappij leidt tot: "een progressief groeiende gebakken lucht economie."
De deskundige op medisch gebied valt door de mand op economisch gebied. Niet op het eerste gezicht, dan lijkt de metafoor passend: u ziet misschien hoe de kapitaalstromen en omvallende banken de groei van de normale economische agenten beletten of zelfs asfixiëren. Maar dat zijn enkel mooie woorden, of vooral: beelden.
Het grote probleem met een metafoor is dat deze te eenvoudig het verhaal eromheen gaat overnemen; de metafoor - is als stijlmiddel - altijd ondergeschikt aan de echte inhoud. Het mag geen substituut worden van de boodschap
Het gebruik van complexe metaforen is daarnaast niet zonder risico's; andere deskundigen kunnen rivaliseren met de kennis van de bedenker, zo reageert een bezoeker op het genoemde voorbeeld:
Ik vind dit wel een mooie beeldspraak hebben, maar je voert het te ver door... Je vergelijking tussen de kanker en de economie gaat mank omdat kanker een proces is, helaas geen cyclus. ... Overigens ben ik het met een eerdere schrijver eens, dat je visie op een kankercel (ex-onderzoeker of niet) niet helemaal meer die is, die huidige onderzoekers hanteren. Het 'energie-zuigen' is niet de belangrijkste werking van de kanker, maar het 'dooddrukken' van andere weefsels. Dat werkt dus anders (Filo de Soof).
Dit is misschien inherent aan het gebruik van deze specifieke metafoor; hij wordt niet eenvoudig geaccepteerd.
Andere metaforen, zoals:
- de vis
- isoleercel of skybox
- uit de kast
- beleggen als management
- reizen
- sporten (zoals waterpolo)
- de militaire organisatie
--
24 oktober. nog een reden waarom ik denk dat je deze metafoor niet moet gebruiken is omdat hij past bij boosheid; mensen die de ziekte hebben zijn kwaad ("waarom ik") en mensen die de metafoor gebruiken zijn vaak ook verontwaardigd, zoals in het voorbeeld van de Open brief aan Peter Verhaar. De Geenstijl-columnist heeft vervolgens een middel om niet te reageren. En daarmee is het effect van de op zich zeer sterke open brief grotendeels verloren gegaan. Een tweede kans is er niet...
-- 5 april 2019
en wat te denken van deze, Steve Ballmer in 2001, ex-CEO van MS: "Linux is een kankergezwel dat zich vastbijt op een intellectuel eigendomsmanier aan alles dat het aanraakt:"
Microsoft CEO and incontinent over-stater of facts Steve Ballmer said that "Linux is a cancer that attaches itself in an intellectual property sense to everything it touches," during a commercial spot masquerading as a interview with the Chicago Sun-Times on June 1, 2001. (the register.co.uk)
Reacties