Hoe haal je wat in je hoofd (Bandler)
Ik las dit boek voor mijn coachingsproject. Het lag gewoon in de kast (van mijn moeder, iemand die nooit goed met emoties kon omgaan).
NLP dus.
Het boek - eerste druk uit 1987 - begint metaforisch met, wie bestuurt de bus? Daarin wordt al snel duidelijk hoe NLP werkt. Vage beschrijvingen geven een vaag beeld. Bandler, de uitvinder, heeft het over modaliteit of representerend systeem. In het najaar van 1977 begon hij met het bestuderen van een nieuwe variant van gedragsverandering.
In de inleiding geeft hij zich af tegen "experts" en vooral psychiaters en psychologen die therapeutisch werk doen, dat hij in 10 minuten beter kan. Een van de fundamentele principes van NLP is de volgorde waarin de ervaringen worden opgedaan.
Een tweede grondprincipe ligt in de wetenschap dat woorden slechts ontoereikende aanduidingen zijn voor ervaringen. [Vandaar dus dat beeld]
De therapeut dus, weet iemand niet van pleinvrees af te krijgen, maar geeft een patiënt eerder een nieuwe vrees mee. In een verhaal waarin hij zowel vertelt over het proces als zijn eigen achtergrond, vertelt hij dat hij ingenieur was, computerprogrammeur. Vandaar, programmeren. Een informatica-specialist ontleedt een probleem.
De menselijke gedachte heeft een structuur en het idee is om die structuur te achterhalen, zodat je het probleem kan oplossen.
Psychologen hebben het manco dat hun wereld bestaat uit mensen met problemen, die uit hun evenwicht zijn gehaald. De ervaring van de meeste mensen speelt zich niet in de werkelijkheid af, maar in een gemeenschappelijke werkelijkheid, net zoals natuurkundigen. Die praten ook over dingen die je niet kunt zien, echter in tegenstelling tot schizofrenen die ook een gemeenschappelijke werkelijkheid hebben, hallucineren ze niet zo snel. Hun hallucinaties zijn hun modellen, of theorieën. Wanneer deze theorieën weerlegd worden, zijn ze bereid oude theorieën op te geven. Voor velen is dat moeilijk [schrijf ik er even achter aan.]
Het gaat er dus om controle te krijgen over je eigen gedachtewereld. In feite is dit al NLP, de kwestie van hoe is dan peanuts. Beelden zijn nu van belang en een licht beeld roept een sterker beeld op dan een donker beeld. Een donkere toekomst...[Voel je?] Helderheid is een van de submodaliteiten.
De Claim is nu dat je met NLP snel een depressie kan oplossen. Het begint met de vraag, hoe weet je dat je depressief bent? Dat lukt je niet met Gestaltherapie, want die vraagt je om een oude beeld met vrienden op te roepen. Dat gaat niet werken.
[hier zie ik al snel een USP of competitief voordeel van NLP: snelheid! even later: in de psychotherapie krijgt men per uur betaald]
De Transactionele Analyse (TA vaak gebruikt bij coaching en psychologen) krijgt een eigen hoofdstuk, als voorbeeld van hoe het niet moet. Motivatie is namelijk vaak iets doen, en niet door iets laten. Wat NLP probeert is drijfveren op te sporen.
Verwarring - terug komend naar het begin - ontstaat omdat je geen duidelijk beeld hebt van iets. En nu komt het: wanneer je in staat bent iets nieuws onder te brengen in een oud concept, dan leer je niets en al ook je gedrag niet veranderen.
Wat zijn overtuigingen? Duurzame gewoontes. Overtuigingen kan je ook uitbeelden, groot, helder en levendig, constant gedetailleerd, weinig achtergrond. Twijfel levert een tegengesteld beeld op.
NLP is 95% informatie en 5%interventie.
De Switch is een belangrijk fenomeen, het veranderen van een beeld...
Alle kan veranderd worden, is de claim van NLP en uitkomst van dit boek. En toch verandert de wereld maar nauwelijks, maar dat is iets in mijn hoofd, niet in dat van iedereen.
-- Op een website vond ik onderstaande en aanvullende informatie, meer praktisch gericht:
NLP - Neuro Linguïstisch Programmeren
... Mensen hebben soms door een bepaalde gebeurtenis een bepaald gedrag ontwikkeld. De Swish gebruiken we om onhebbelijk gedrag om te zetten in meer functioneel gedrag. Visuele Swish is een beeld maken van het gedrag dat je wilt veranderen maak een beeld van je ideale zelf, zet dit in een hoek en trek het gewenst beeld sterker naar voren zodat het ongewenste beeld explodeert... Je ziet alleen nog jouw ideale zelf en je begint je vanzelf ook zo te voelen.
Het Meta Model geeft een
handleiding om het wereldmodel van iemand te begrijpen én te veranderen. Willen
ontwikkelen en groeien is een fundamentele behoefte van ieder mens. Maar groei
betekent ook verandering. Het metamodel is grotendeels gebaseerd op het werk
van gezinstherapeute Virginia Satir, expert -onbewust bekwaam- in het opsporen
van iemands generalisaties, weglatingen en vervormingen. Het metamodel is een
van de eerste producten van Bandler en Grinder dat ze samen hebben gebracht in
een boek, genaamd “The Structure of Magic”.
Je weet hoe het kan gaan. Een
goede vriendin van je zegt ‘ik kan dat niet’. Je weet dat ze het wel kan en dus
vertel je haar dit. Uiteindelijk kom je terecht in een discussie waarin jouw
goedbedoelde opmerkingen en adviezen haar nog meer overtuigen van waarom ze het
niet kan. Wanneer je iemand hoort die een overtuiging heeft die hem of haar
beperkt in hetgeen hij of zij wil bereiken, heb je al snel de neiging om die
persoon te vertellen dat hij of zij het wel kan en dat ze het niet bij het
juiste eind hebben. Maar helaas…
Zoals je ongetwijfeld vast al
een keer hebt ervaren werkt dit in 9 van de 10 gevallen niet. Mensen willen
gelijk hebben en we willen niet graag van anderen horen dat zij niet gelijk
hebben. Dus gaan we onze overtuigingen vurig verdedigen, ook al zijn we er niet
zo zeker van dat we gelijk hebben. Bij sommige mensen werkt het zelfs
averechts, de zogeheten “mismatchers”: hoe meer je dit soort personen gaat
aanvallen en gaat vertellen hoe verkeerd hij of zij het wel niet zien en hoe ze
het bij het onjuiste eind hebben, hoe meer hij of zij zich gaat verdedigen. Gevolg:
de overtuiging zal alleen nog maar meer worden bekrachtigd. Mensen houden hun
wereldmodel in stand, aldus Bandler en Grinder, via drie universele principes:
generalisatie, weglating en vervorming.
Het metamodel is een zeer
krachtig instrument om mensen te coachen. Anders gezegd: het metamodel helpt je
om inzicht te krijgen in het wereldmodel van de ander en dit wereldmodel te
vergroten. Het werkt snel en effectief om irrationele gedachten te stoppen,
blokkerende overtuigingen weg te halen en om de ander te helpen uit vaste,
knellende patronen. Met het metamodel kom je snel tot de essentie van waar het
echt om gaat.
Voorbeeld Meta Model:
Stel dat Henk aan je vertelt
“Ik kan aan haar gezicht zien dat Gea me niet leuk vindt, dus het heeft weinig
zin om haar mee uit te vragen! Dat maakt me verdrietig, want ik heb nooit geluk
met meisjes!”
Op het eerste gezicht een
begrijpelijke opmerking. Wanneer we echter het Metamodel hiervoor inzetten
komen we een stuk verder
Henk denkt dat hij Gea’s
gedachten kan lezen. Dit is (gelukkig!) pertinent onjuist.... Vraag nu bijvoorbeeld: “Hoe weet je dat Gea
jou niet interessant zou vinden?” en “Wat zorgt ervoor dat je verdrietig
wordt?” De vragen op zichzelf en de antwoorden geven inzicht in de mentale
processen die zich afspelen in de mentale leefwereld van Henk. Vervolgens zijn
er directe handvatten om deze verstoorde processen aan te pakken en te
veranderen.
Je kunt het metamodel in veel
situaties toepassen. Niet alleen in formele coachingsessies, ook in gesprekken
met je kinderen, ouders, werkgever, collega’s, medewerkers, vriendin, familie
of mensen in de kroeg!
Het Milton Model is gebaseerd
op het werk van een [bijzonder man] psychiater Dr. Milton Erickson.
Het gebruik van taal is
essentieel wanneer je iemand wil sturen in de richting van een bepaalde manier
van denken. [Vandaar dat ethiek hier belangrijk is, want manipulatie ligt op de
loer] Het Milton Model, geeft een overzicht van de belangrijkste taalpatronen
die in de taal gebruikt worden. .. heeft als doel om meer rapport te krijgen
met degene met wie je communiceert.
Het doel van het Milton Model
is om: Rapport (contact) op te bouwen of te verbeteren. Toegang te krijgen tot
iemands onbewuste vermogens. Het bewuste af te leiden ... Het Milton Model
wordt ook wel het tegenovergestelde van het Meta Model genoemd.
Via technieken zoals
submodaliteiten kan je iemands overtuiging veranderen met NLP. Beeldvorming
speelt daarbij een belangrijke rol.
Ankeren is daarnaast de
techniek die je in staat stelt om je te voelen zoals je je wilt voelen. Ook in
situaties waarin je je normaal gesproken bijvoorbeeld angstig, verdrietig,
gespannen of boos voelt. Ankeren vindt
zijn oorsprong bij Pavlov ... het principe van conditionering in te zetten als
techniek dat bewust kan worden gebruikt voor persoonlijke ontwikkeling.
Uitkomt: Een vermogende
gemoedstoestand (zelfvertrouwen, rust, kracht, e.d.) te creëren met behulp van
een anker.
Dit gevoel op te roepen in
iedere gewenste situatie.
In ons dagelijks leven vinden
we allerlei soorten ankers
We hebben allemaal ankers.
Zoals Een fotoalbum levert je momenten op van plezier, ontroering, verdriet
etc. (dr. Vincent van der Burg)
Wat kan ik ermee?
Psychosociale hulpverlening: –
faalangst, – werken aan (zelf)vertrouwen, – weerbaarheid, – gedragsproblematiek,
– relatie problematiek, – omgaan met pestgedrag, – duidelijker communiceren, –
gedragsveranderingen, – werk-gerelateerde vraagstukken.
Psychische hulpverlening:–
manische depressiviteit, – ptss, lichamelijke onverklaarbare klachten, – seksueel
misbruik, – incest, – traumaverwerking, – angsten, – rouwverwerking, – fobieën,
– verslavingen (re-integratie), – burn-out, eetstoornissen, – Opvoedingsondersteuning,
Begeleiding bij, – autisme, – ADHD, – ADD, – dyslexie/dyscalculie
het leert je
- – Angst en onzekerheid om te zetten in kracht en zelfvertrouwen
- – Door eigen beperkingen heen te breken en gebruik te maken van innerlijke kracht
- – Negatieve gevoelens snel omdraaien en vervangen door een positief gevoel
- – Een krachtig gevoel van zelfvertrouwen op te roepen
- – Vol zelfvertrouwen naar de toekomst te kijken
Wij stellen ons zelf hierbij
steeds de volgende doelen
– Weet wat jij wilt. Zorg dat
jij een duidelijk beeld hebt van de gewenste uitkomst van een situatie
– Blijf alert en houd jouw
waarneming scherp zodat jij opmerkt wat jij krijgt
– Blijf zo flexibel om de
dingen anders te doen totdat jij krijgt wat jij wilt
... Jij leert om de regie van jouw leven in eigen handen te nemen en te behouden. Jij hebt de kracht om jouw emotionele leven zelf vorm te geven zodat jij in de toekomst vol (zelf)vertrouwen jouw doelen gaat bereiken. (bron: https://unlp.nl/kennisbank/)
Reacties