Cultuurproblemen: van de toenemende snelheid

Cultuurproblemen zijn die problemen die als neveneffect optreden door het succes van een nieuwe oplossing.
Binnen organisaties zoeken managers en medewerkers naar oplossingen voor hun organisatieproblemen en elke gekozen oplossing zorgt altijd voor een keerzijde. Zo is het ook buiten organisaties. De gezamenlijke noemer heet dan cultuurprobleem, en dat is dus een probleem dat je er gratis bijkrijgt, iets waar je niet op hebt gerekend, vooral omdat het door de feitelijke gekozen oplossing in de schaduw wordt gezet.
Cultuurproblemen komen worden dus pas later zichtbaar.

Een van de cultuurproblemen die tijdloos is - en gedurende alle generaties opspeelt - is die van de toenemende snelheid van het leven. Alles gaat altijd sneller in een nieuwe generatie, dan bij de voorgaande. De essentie of de onderliggende oplossing is de technische innovatie, en in economische termen de toenemende productiviteit: dezelfde hoeveelheid werk kost minder arbeidskracht.

Onze kinderen groeien op met nieuwe technologie, maar hun kinderen ook, en in beide gevallen vinden de nieuwe generaties de oude sloom en traag. Nieuwe technologie zorgt voor snellere oplossingen. (met de telefoon hoefde je niet meer je huis uit, met whatsup kan je al een bericht sturen dat bij de persoon aankomt ook als deze nog niet thuis is of op het werk is verschenen. Een nieuw snelheidsvoordeel.)

Maar er is dus ook een keerzijde van de technische vooruitgang. En dat is dat alles sneller moet. De invloed van de technologie op de samenleving (of organisatie) zorgt voor een bijproduct dat haast heet. Als iets sneller kan dan moet het ook en als een ding sneller kan, dan moet het andere ook sneller kunnen. Zo verspreidt de ene oplossing (de technologie als middel) zich breder en nestelt zich in ons denken. Dat is wat cultuur is: de gekozen organisatie leidt tot allerlei principes die we voor normaal gaan aannemen. Snelheid is wel het meest bekende (cultuur) probleem hiervan.

En dus komen vervolgens de oplossingen om dat probleem aan te pakken en in te perken. Zoals hardrijden. Technologie maakt snelheid mogelijk, maar veroorzaakt ook nieuwe problemen: ongelukken. Waarom is het zo moeilijk om je aan de snelheidslimiet te houden? Dat heeft alles te maken met de cultuur van snelheid en doelgerichtheid. Als iets in 30 minuten kan (bereiken) waarom moet ik er dan 40 minuten over doen? Ongeduld is een bijproduct van deze cultuur.

Het (cultuur)probleem van snelheid is dat niet iedereen het meer kan bijhouden. Dus zoekt met nieuwe oplossingen, zoals "de EU van twee-snelheden" om maar een voorbeeld te noemen. Het gaat me hier niet om alle voorbeelden, enkel om het fenomeen van cultuurprobleem als separaat probleem. Iets wat niet direct zichtbaar wordt bij het begin van de oplossing, maar in toenemende mate juist wel grote problemen gaat geven.

Tegenbewegingen zijn er natuurlijk ook, zoals alle SLOW (food, management) bewegingen en zaken zoals mindfulness en mediteren. Iedereen denkt dat mediteren nu van deze tijd is, maar dat lijkt maar zo vooral omdat in onze tijd, de snelheid maximaal lijkt te gaan, maar voor nieuwe generaties gaat het weer en nog sneller.

Omgaan met veranderingen is ook een standaard thema dat te maken heeft met snelheid. XLR8 is een voorbeeld van een organisatieoplossingsmodel om sneller in te spelen op veranderingen.

Het grote voordeel van technologie is dat deze voor problemen zorgt die anderen of zelfs de toekomstige generaties mogen oplossen. Want de technologie werkt op zich misschien altijd wel goed, de toepassing vn de technologie zorgt altijd voor fouten. En voor nieuwe problemen.

En dat komt door de architectuur van de mens, die zich niet in dezelfde snelheid ontwikkelt als de technologie. De mens heeft een bouw die wel geschikt is om snel te reageren, maar die reacties kunnen vaak fout zijn, denk aan Think Twice van Daniel Kahneman. Onze eerste ingeving is vaak fout, en met technologie kan dat gevaarlijke situaties opleveren.

Vertragen, Slow, rust, tijd-nemen, etc. zijn dan ook tijdloze oplossingen om het snelle leven tijdelijk te vertragen. Om afstand te nemen en te letten op fouten die in het proces gemaakt zijn. Maar het zijn maar vertragingen en tijdelijke stops en hulpmiddelen tegen de heersende hectiek. Een stap verder gaan is door een commune op te bouwen met andere regels dan die van de kapitalistische maatschappij, met eigen leefregels. Maar erg serieus zijn deze initiatieven vaak niet. Al het tegengas is slecht een middel om de effecten van de moderne maatschappij te verzachten. Maar de mainstream maatschappij zorgt voor de regels en normen, van sneller, JIT en ASAP. De cultuurproblemen zijn een afgeleide van deze manier van denken en doen.

--
8 jan. Het boek Fire and Fury van Michael Wolff is ook een typisch voorbeeld en product van deze tijd. Het moest snel op de markt en in het voorwoord heeft de auteur maar toegevoegd dat hij de waarheid niet kon verifieren. De drijvende kracht achter deze snelle actie lijkt sensatie te zijn, "dit boek zorgt voor het aftreden van Trump"

--
Mcenv: cultuurproblemen

--
Het feit dat dit een tijdloos probleem is is te herkennen aan de (tijdloze) spreeekwoorden, haastige spoed is zelden goed, ...

Meer spreek woorden met snelheid en vooral: haast,
- zij die geloven haasten niet.
- hals over kop (head over heels)
- hardlopers zijn doodlopers
- men moet niet over één nacht ijs gaan
- als de kippen erhij zijn
- korte metten maken
- iets met de hete naald maken

Tegenstellingen:
- langzaam aan dan breekt het lijntje niet

--
Actueel, jan 2020: het boek "Eloge du retard," : Où le temps est-il passé ? van Filosofe en Psychoanaliste, Hélène L'Heuillet.




Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Voorbij goed en kwaad (Nietzsche)

Begraven of cremeren?