Gates [e.a.] als Probleem, niet als oplossing
Ingenieurs lossen problemen op. Van probleem tot oplossing. Maar wat nu als de neveneffecten van de oplossingen groter zijn dan de oorspronkelijke problemen? Onderstaand boek is om meer redenen interessant omdat er ook een trend is waarin Private Equity de wereld lijkt over te nemen...
EEN. De nieuwe Bill Gates,
"Toen Clinton het presidentschap van de Verenigde Staten won, werd er gezegd dat de Chinezen niet konden wachten om Bill te zien. Niet Clinton echter, maar Gates. Het was eind jaren negentig, het internet stond nog in de kinderschoenen en de digitale zeepbel van begin deze eeuw was nog niet gebarsten. Dit personage dat zoveel belangstelling wekte in het groeiende Aziatische imperium wordt nu in The Bill Gates Problem beschreven als een “dominante, brutale bullebak, [...] een ketel van hartstochten die vrijelijk uitbarst” en, zoals een voormalige werknemer de auteur vertelde van het boek: “70% van de tijd een complete klootzak voor mensen.” De overige 30% werd hij echter gezien als een “onschadelijke, leuke, superslimme nerd.”
De jaren negentig waren ook het decennium van het conflict tussen Microsoft en de inmiddels ter ziele gegane Netscape-browser, die een uitdaging vormde voor wat al openlijk werd omschreven als de monopolistische praktijken van eerstgenoemde. Gates werd in het Congres onderzocht en beschuldigd van dergelijke praktijken; hij won uiteindelijk de strijd, maar de zaak schaadde zijn reputatie en in 2000 nam hij ontslag als CEO van zijn bedrijf. Van daaruit ondernam hij een uitbreiding van de stichting die hij samen met zijn vrouw had opgericht en waaraan hij de afgelopen twintig jaar zijn belangrijkste inspanningen heeft gewijd. In 2006 ontving de Bill & Melinda Gates Foundation de Prince of Asturias Award for International Cooperation.
Met een persoonlijk fortuin van 100 miljard dollar en tientallen miljarden meer in zijn particuliere stichting, is Gates al tientallen jaren een van de rijkste mannen ter wereld, en de stichting is de meest genereuze organisatie in zijn soort, vooral gespecialiseerd in gezondheidszorg , onderwijs en kindervoeding, met een grote aanwezigheid in Afrika en India, naast andere regio's van wat voorheen bekend stond als de Derde Wereld. Tim Schwab, een medewerker van het linkse weekblad The Nation, ondernam een gedetailleerd onderzoek om iets aan de kaak te stellen dat in werkelijkheid al bekend was: dat Amerikaanse stichtingen grotendeels een manier zijn voor miljardairs om belastingen te ontwijken.
Om dit te bewijzen onderzocht hij grondig de rekeningen en procedures van de Bill & Melinda Gates Foundation, de mislukkingen en incidentele successen van haar filantropische beleid, en kwam tot de conclusie dat achter deze façade van hulp aan de behoeftigen een machtsoperatie schuilgaat. Hij is meedogenloos in zijn kritiek, maar accuraat in zijn analyse van de groeiende ongelijkheid in de wereld. In beslag genomen door de revolutionaire retoriek betreurt hij dat de Gates Foundation ‘doodstil’ is gebleven over bewegingen als Occupy Wall Street of Black Lives Matter, die sociale verandering eisen in het licht van de ‘overmatige rijkdom en de ‘blanke redder’-mentaliteit die de Het filantropische werk van Bill Gates.” Hij schrijft wel enkele goede bedoelingen toe, maar zijn kritiek is genadeloos, soms zelfs grof, terwijl het ontbreken van oplossingen voor de problemen die hij aan de kaak stelt – afgezien van de oproepen tot goeddoen – frustrerend is.
Zijn capaciteiten als onderzoeksjournalist worden dus overschaduwd door een ietwat naïeve strijdbaarheid tegen het creatieve kapitalisme dat Gates propageert en een duidelijke intentie om niet alleen zijn werk maar vooral hemzelf in diskrediet te brengen. De eisen die hij stelt aan transparantie en de beschuldigingen van onduidelijkheid worden door de auteur zelf afgestompt op de pagina’s die hij wijdt aan Gates’ relatie met Jeffrey Epstein, de beroemde bederf van minderjarigen ten dienste van de internationale jetset. Gates heeft zijn ontmoetingen en interviews met hem bij talloze gelegenheden uitgelegd, en in geen enkel geval is enige vorm van relatie bewezen, behalve hun commerciële relaties of een aantal verwarrende pogingen om de Nobelprijs voor de Vrede te ontvangen. Toch brengt Schwab, zonder enig bewijs, de mogelijkheid naar voren dat hun relatie ‘iets te maken zou kunnen hebben met de belangrijkste activiteiten van Epstein in het leven: seksuele bevrediging en de uitoefening van macht.’ Het boek staat vol met dit soort meningen en speculaties, ten koste van een serieuzere analyse van Gates’ fouten in het beheer van zijn stichting, de problemen van het beschermen van het intellectuele eigendom van vaccins in handen van de farmaceutische industrie en, uiteindelijk , de objectieve macht die grote technologiebedrijven hebben in de mondiale samenleving.
Ik [JUAN LUIS CEBRIÁN] ontmoette Bill Gates in zijn huis in Seattle, waar ik een paar keer verbleef, en op de jaarlijkse bijeenkomsten die hij op het hoofdkantoor van Microsoft organiseerde. Ook tijdens zijn bezoeken aan Madrid, waar ik hem uitvoerig interviewde ... Hij kwam op mij niet ijdel of arrogant over, en hij leek ook niet zo zelfvoldaan als Schwab beweert te zijn. Hij tekende een samenwerkingsovereenkomst met de RAE om de grammaticacontrole van Microsoft te verbeteren en was geïnteresseerd in de substantiële eenheid van de Spaanse taal in alle landen waar bijna 600 miljoen mensen het spreken. Die man [Cebrian voegt zijn persoonlijke ervaring toe aan de boekreview] was verre van het seksistische, arrogante, ellendige roofdier dat Schwab portretteert. Ik heb ook niet afgeleid – en dit kan worden toegepast op het persoonlijke avontuur van Steve Jobs, Larry Page, Zuckerberg, Elon Musk of Jeff Bezos – dat zijn doel in het leven wereldheerschappij was, zoals dit boek suggereert. Als ze dit hebben bereikt of kunnen bereiken, is dat te danken aan de dynamiek van de digitale beschaving en de objectieve moeilijkheden bij het besturen ervan. De deregulering van het financiële kapitalisme, die de ongelijkheid onder de mensheid heeft vergroot, is te wijten aan de incompetentie van verouderde politieke instellingen en aan leiders die meer om hun eigen lot geven dan om dat van hun volk. De kritiek op de “lamme en verkwistende overheidsbureaucratieën” kan deel uitmaken van de propaganda die door de rijken van de wereld wordt gepromoot, maar de laatste tijd hebben we het ook gehoord van kleinschalige boeren in heel Europa. [off topic: hier gaat het niet meer over het boek, maar geeft hij zijn visie op de ontsporing van het kapitalisme. De vraag is of die ontsporing juist niet door dit soort persoonlijke machtspellen komt, dus in lijn met de cultuur van Rusland versus / dan wel de persoon van Poetin, om het speelveld nog iets groter te maken.]
Kortom, ik vond het boek eerder vermakelijk dan interessant. Het biedt veel informatie ... en veel goedkope ideologie. Bovenal is de persoonlijke kruistocht van de auteur te zien, vastbesloten om te bewijzen dat Bill Gates een probleem is voor de democratie en dat filantropen van miljonairs een stelletje oplichters zijn. De wereld heeft hun geld nodig; misschien beheerd door partijbureaucratieën, zoveel is niet duidelijk. Dat wil zeggen het geld van Bill Gates, maar niet Bill Gates zelf." (bron: https://english.elpais.com/culture/2024-02-20/the-bill-gates-problem-the-case-against-the-richest-man-in-the-world.html)
[Alleen deze review noopt me toch wel om het boek te lezen, dan wel meer reviews te checken...]
Reacties