De reis van de (zes) helden

 The Hero Within, is een boek dat voortborduurt op The Journey of the Hero van Joseph Campbell. De auteur heeft zes archetypes ontworpen om verschillende helden uit te diepen en te beschrijven en daarmee de reis van de held concreet te maken voor de werkelijke wereld (van nu).

Zo is de Wees (Orphan) iemand wiens reis begint in het paradijs, maar deze voelt zich verlaten, bedrogen of verwaarloosd. De wees vertrekt vanuit een situatie waar deze niet toegejuicht wordt door ouders, leraren vrienden die hem zekerheid kunnen bieden. David Copperfield leefde in een onderdrukkend weeshuis. Het paradijs is mythologisch te vergelijk met het Bijbelse paradijs van Adam en Eva, waar de laatste verleid wordt door de slang om toch van de boom der wijsheid te eten. Realistische beelden zijn die van de ouder die iets overkomt, zijn werk of vrouw verliest en dan in een depressie raakt. Het kind kan zich dan verweest voelen.

De zwerver begint zijn reis in gevangenschap, waar een angstaanjagend beest hem de deuropening tegenhoudt. Vaak is dit een symbool voor de status quo. De eerste taak van de gevangene is om de situatie te duiden, dat zijn ontvoerder slecht is en dat hij daadwerkelijk in een kooi zit opgesloten.

Voor de altruïst zou deze kwestie onjuist en egoistisch lijken omdat hij zijn rug tegen zijn plicht en zorg verzaakt en op zelfonderzoek uitgaat. De zwerver is uit zijn comfortabele situatie verdrongen en staat oog in oog met het onbekende. Het menselijke leven begon in een leefbaar klimaat in Afrika. De huidige situatie is voor de meeste mensen er een waar het leven gesetteld is en het avontuur ontbreekt.

De mythische strijder begon in de tijd van de jager en verzamelaar. En deze achtergrond is treffend voor de warrior (jager) als ook voor de verzamelaar (altruïst). De jager beschermd grenzen en zorgt dat we krijgen wat we willen. Hij of zij is trots (pride and dignity) op zijn kunnen en met het feit dat deze zijn familie kan ondersteunen. Zelfesteem is belangrijk en zorgt voor energie om meer succesvol te worden. Om echt succesvol te worden moet de strijders zijn moed en focus richten voor het hogere goed.

De altruist geeft liefde. De archetype altruïst geeft zijn liefde om vrede, honger en vrijheid te bereiken. Het is de martier van de maatschappij waarin opoffering centraal staat. We geven ons als mens over aan het leven, omdat we bezeten zijn door de dood. Hier gelooft de auteur dat de mens van nature zelfopoffering ondergaat voor iets dat groter is dan zichzelf. [De auteur maakt een zijstap naar de bedrijfswereld en gebruikt een quote van Robert Quinn, met Deep Change, die stelt dat grote leiders meer bezorgd zijn met een grote bijdrage aan het leven dan om de corporate ladder te bestijgen] 

De onschuld. Zij gaat ervan uit dat het leven niet zo hard behoeft te zijn. het is vaak het leven van het jonge onschuldige kind, of in de tijd van een beginnende relatie met iemand. Kinderen leven in de veronderstelling dat anderen wel voor hun zullen zorgen. De onschuldige zijn op zoek, op reis om een mystieke ervaring te vinden, een eureka moment waarin de zin van het universum helder wordt, of een gevoel dat het goddelijke dichtbij is. De auteur gebruikt hier het verhaal van Mozart en Salieri, de laatste die zichzelf als ideaal ziet, tot Mozart op het toneel verschijnt en hij in boosheid ontsteekt. Maar Mozart is pure onschuld, hij houdt van componeren en leeft een paradijselijk leven. Iedere artiest, schrijver of kunstenaar weet dat hij een muse nodig heeft, je creëert geen kunst maar kunst wordt door jou gecreëerd. In het stadium van de Wees identificeren we onszelf niet met scheppers, we zien God misschien als schepper, ook niet als zwervers, strijders of altruïsten, pas bij de fase van onschuld - na al deze eerdere stadia door te komen - weten we zelf te scheppen. Dat we mede-scheppers zijn van ons leven.

De magician is de archetype van de vrije wil. De capaciteit om zelf keuzes te maken. De goochelaar weet dat de onevenwichtigheid in onze uiterlijke leven voortkomt on een onbalans in ons innerlijke leven.

• de onschuldige probeert perfect te zijn en iedereen te dienen
• de wees is afgeleid van zijn taak door angst en anxiety
• de zwerver verzuipt in zelfverbetering projecten
• de strijder kan niet rusten voordat deze de beste is
• de altruist spendeert meer tijd voor anderen dan voor zichzelf
• de magicus voelt zich zo opgeblazen dat hij denkt dat hij alles kan 

Maar juist het maken van keuzes is essentieel om te groeien. De goochelaar weet wat je moet doen om te leven te veranderen. Laat anderen niet voor je beslissen, neem risico, en ga op je doel af. Het gaat om existentiële keuzes. En deze archetype is in elke religie te vinden als diegene die wonderlijke dingen doet.

Carol Pierson ziet deze archetypes ook in culturele periodes opdoemen. De ene periode overheerst een bepaalde archetype en bij een andere periode staat weer een andere archetype centraal in de cultuur. In 1986 toen ze het eerste boek schreef, meende ze dat de wereld van een warrior naar een magician cultuur overging. Mensen die weinig toegang hebben tot de magician archetype, schrijft ze, hebben moeite om met de eisen van de tijd mee te gaan. [Dat zou je als continue een uitdaging kunnen zien echter, elke tijd vraagt aanpassingen en meebewegen..]

Ook voor organisaties is dit model toepasbaar, dat ziet er dan zo uit:

--

Via een oefening kan je zelf bepalen welke eigenschappen het beste je eigen stijl definiëren: Column A (links): Column B (rechts):

• 1.
• ___veerkrachtig _______wantrouwig
• ___een overlever _____negatief
• ___realistisch ________cynisch
• ___empathisch _______een zeurder
• 2.
• ___individualistisch ______een eenling
• ___een pionier __________een rebel
• ___autonoom ___________bang voor nabijheid (closeness)
• ___een afwijkende denker _heeft moeite om zich aan te passen
• 3.
• ___assertief ________meedogenloos
• ___een winnaar _____overdreven competitief
• ___gedisciplineerd __koppig
• ___hardzinnig ______inflexibel
• 4.
• ___zorgzaam _____een martelaar
• ___gewetensvol ___opdringerig
• ___bereid om _____schuldgevoelens van anderen op te offeren
• ___royaal ________controlerend
• 5.
• ___optimistisch _____verleid door gemakkelijke antwoorden
• ___betrouwbaar _____goedgelovig
• ___vertrouwend _____naïef
• ___moreel goed _____goed-goed
• 6.
• ___visionair ____________________te ver weg
• ___creatief _____________________raar (weird)
• ___krachtig _____________________manipulatief
• ___een katalysator voor verandering _een te grote risiconemer

De nummers horen bij elk van de zes stijlen...