Man and his symbols (Carl Jung)

Man and his symbols, bestaat uit 5 delen:

  1. De benadering van het onder bewuste.
  2. Mythen uit de oudheid en de moderne mens
  3. Het proces van indivualisering
  4. Symbolisme in de visuele kunsten
  5. Symbos in een individuele analyse.

 Een verklaring van de theorie van Jung over archetypes and het onderbewuste. Dit boek is het enige boek van Jung waarin hij afweek van zijn wetenschappenlijke focus, en geeft een meer populaire visie over de rol van symbolen en archetypen. In de inleiding vertelt ... dit verhaal hoe Jung vlak voor zijn door gevraagd had om dit werk tot stand te brengen. Het is een verzameling van delen die door elk een andere psycholoog zijn geschreven. Jung had enkel de regie.

Een. Ons onderbewuste manifesteert zich via dromen tot ons. Het boek opent met het verhaal van de symbolen, van de dierenfiguren die in een kerk in Frankrijk worden gevonden. De dieren vertegenworodigen symbolen. Onze hersenen verwerken informatie die via sensoren binnenkomen, daar hebben we echter geen controle over, waardoor dit per definitie een onbewust proces is.

Daarnaast zijn er allerlei gedachten, gebeurtenissen en verlangens die we niet bewust bemerken maar waar we wel ooit bewust van geweest zijn. Ons bewustzijn werkt met taal om ideeen uit te drukken. Maar het onderbewuste werkt met beelden en symbolen. En die symbolen die door onze hersenen worden gevonden zijn sterk individueel. Symbolen zijn bijna nooit direct: een sleutel in een slot kan duiden op sex, maar dat hoeft niet het geval te zijn. Alles is afhankelijk van het onderbewuste van de persoon. Jung vond deze aanpak beter dan de vrije associatieve methode van Freud.

Dromen kunnen advies en waarschuwingen geven. En ze kunnen, wanneer we ze te weinig aandacht geven het hiaat tussen het bewuste en onderbewuste vergroten. Droomanalyse kan daardoor dit gat overbruggen, tussen onderbewustzijn en bewustzijn.

Sommige symbolen heten archetypen en zijn symbolische representaties van oude ideeën en concepten die belangrijk waren voor de menselijke ervaringen, zoals wedergeboorte die in de christelijke mythologie voortkomen. De Held is een van de bekendste (mythes) hiervan.

Individuation is het herkennen van patronen in je onderbewuste. Het vinden van je schaduw is daarbij nodig om je destructieve kant van je natuur te vinden. Dan zijn er nog de belangrijke figuren van anima en animus, de vrouwelijke of mannelijke zijde binnen de man of vrouw. Uiteindelijk is het doel om de gehele Self te vinden, de psyche in zijn totaliteit. Deze Self kan binnen een droom weer een bepaalde vorm aannemen, die een boodschap voor de dromer heeft. Dan is er nog de "Cosmic Man." 


Symbolen kunnen bestaan uit alles om ons heen. De cirkel bijvoorbeeld, het symbool van de self: de perfecte heelheid en de representie van de relaties met de natuur. In alle religies zjn cirkels te vinden. In Zen betekent de cirkel Enlightenment, verlichting. Matisse heeft de cirkel in zijn werk vorm gegeven (stilleven met Nastusrtium Vaas) en kunstenaars in het algemeen reveal de spirit of the age in hun werk. In onze huidige tijd geeft kunst een stem aan de disordered state van onze onderbewuste geest en de existentionele anxiety die onze menselijke geschiedenis in der grip houdt.

Symbolen in dromen moeten zurgvuldig onderzocht worden...

Dit boek heeft me wakker geschud, of in ieder geval geinspireerd om mijn dromen eens serieus te nemen.

In een vervolg zal ik over andere delen van het boek schrijven, bijvoorbeeld over begrippen zoals misoneisme, de diep gewortelde angst voor het nieuwe. Of voor de meer wetenschappenlijke benadering van Myers-Briggs die in dit boek te lezen valt. Feeling (in tegenstelling tot Thinking) als een typering is begaan met het oordelen van als waarde, of over Intuïtie (dat Jung als een irrationele functie benoemt).

-- 10 januari 2024: Over mythes, bijv. in de communistische samenleving:

"Het mag worden opgemerkt dat de communistische wereld dat wel heeft gedaan één grote mythe (die we een illusie noemen, in de ijdele hoop dat ons superieure oordeel dat zal doen laat het verdwijnen). Het is de tijdheilige archetypische droom van een Gouden Eeuw (of Paradijs), waar alles in overvloed aanwezig is - voor iedereen, en een groot, rechtvaardig en wijs belangrijkste regels over een menselijke kleuterschool. Dit krachtig archetype in zijn infantiele vorm heeft heeft ze gegrepen, maar het zal nooit meer verdwijnen de wereld alleen al door de aanblik van onze superieur standpunt. Wij ondersteunen het zelfs vanuit onszelf kinderachtigheid, want onze westerse beschaving is in de greep van dezelfde mythologie. Onbewust, we koesteren dezelfde vooroordelen, hoop en verwachtingen. Ook wij geloven in het welzijn staat, in universele vrede, in de gelijkheid van de mens, in zijn eeuwige mensenrechten, in gerechtigheid, waarheid, en (zeg het niet te hard) in het Koninkrijk van God op aarde.

De trieste waarheid is dat het echte leven van de mens bestaat van een complex van onverbiddelijke tegenstellingen – dag en nacht, geboorte en dood, geluk en ellende, goed en slecht. We zijn er niet eens zeker van zal zegevieren over de ander, die goede wil overwin het kwaad, of vreugde, versla pijn. Het leven is een slagveld. Dat is altijd zo geweest, en altijd zal zijn ; en als dat niet zo was, zou het bestaan dat wel doen ten einde komen."

EN ...

"Er is echter een sterke empirische reden waarom we gedachten moeten cultiveren die nooit bewezen kunnen worden. Het is bekend dat ze nuttig zijn. De mens heeft absoluut behoefte aan algemene ideeën en overtuigingen die betekenis aan geven aan zijn leven en hem in staat stellen er een plek voor te vinden zichzelf in het universum. Hij kan het meeste uitstaan ongelooflijke ontberingen als hij daarvan overtuigd is ze zijn logisch; hij wordt verpletterd als hij bovenop zit van al zijn tegenslagen moet hij toegeven dat hij deelneemt aan een 'verhaal verteld door een idioot'.

Het is de rol van religieuze symbolen om een betekenis voor het leven van de mens. The Pueblo Indians geloven dat zij de zonen zijn van Vader Zon, en dit geloof schenkt hun leven met een perspectief (en een doel) dat ver reikt voorbij hun beperkte bestaan. Het geeft ze voldoende ruimte voor de ontplooiing van de persoonlijkheid en hen een volledig leven als compleet geeft aan personen. Hun lot is oneindig veel bevredigender dan dat van een man in onze eigen beschaving die weet dat hij is (en zal blijven) niets meer dan een underdog zonder innerlijk betekenis voor zijn leven. Een gevoel van een bredere betekenis van iemands bestaan is wat een mens verder brengt dan alleen het verkrijgen van en uitgaven. Als hij dit gevoel niet heeft, dan is hij dat wel verloren en ellendig. Als St. Paulus ervan overtuigd was geweest dat hij niets meer was dan een tentmaker zou hij zeker doen niet de man zijn geweest die hij was. Zijn echte en een betekenisvol leven lag in de innerlijke zekerheid dat hij de boodschapper van de Heer was. Een kan hem ervan beschuldigen dat hij aan megalomanie lijdt, maar deze mening verbleekt voor de getuigenissen van de geschiedenis en het oordeel van daaropvolgende generaties. De mythe die duurde Het bezit van hem maakte hem tot iets groters dan een gewone vakman.

Zo’n mythe bestaat echter uit symbolen die niet bewust zijn uitgevonden. Zij is gebeurd. Het was niet de mens Jezus die de mythe van de god-mens heeft geschapen. Het bestond al vele eeuwen vóór zijn geboorte. Hijzelf werd gegrepen door dit symbolische idee, waar hij, zoals St. Markus ons vertelt, uit werd gehaald het smalle leven van de Nazarener en timmerman.

[JUng gaat via Paul Radin een stap verder met het uitdiepen van de heldenmythe. De held gaat een cyclus van vier fases door:]

Dr. Radin noted four distinct cycles in the  evolution of the hero myth. He named them the  Trickster cycle, the Hare cycle, the Red Horn cycle, and the Twin cycle. "Hij zag de psychologie van deze evolutie correct toen hij zei: "Het vertegenwoordigt onze inspanningen om het probleem van het opgroeien aan te pakken, geholpen door de illusie van een eeuwige fictie."

De Trickster-cyclus komt overeen met de vroegste en minst ontwikkelde levensfase. De Bedrieger is een figuur wiens fysieke eetlust zijn gedrag domineert; hij heeft de mentaliteit van een kind. Bij gebrek aan enig doel dat verder gaat dan de bevrediging van zijn primaire behoeften is hij wreed, cynisch en gevoelloos. (Onze verhalen over Broer Konijn of Reynard de Vos behouden de essentie van de Trickster-mythe.) Deze figuur, die aanvankelijk de vorm aanneemt van een dier, gaat over de ene ondeugende exploit naar de andere. Maar terwijl hij dat doet, komt er een verandering over hem heen. Aan het einde van de vooruitgang die zijn schurk begint te maken op de fysieke gelijkenis van een volwassen man.

De volgende figuur is de Haas. Hij ook, zoals Trickster (wiens dierlijke eigenschappen zijn weergegeven onder sommige Amerikaanse Indianen door een coyote), verschijnt voor het eerst in dierlijke vorm. Dat heeft hij nog niet gedaan volwassen menselijke gestalte bereikt, maar alle hetzelfde verschijnt hij als de grondlegger van de mens cultuur – de Transformator. De Winnebag zal dat geloven door hen hun beroemde medicijn te geven Rite, hij werd zowel hun redder als hun cultuurheld. Deze myh was zo krachtig, Dr. Radin vertelt ons dat het de leden van de Peyote zijn Rite was terughoudend om de Haas toen op te geven Het christendom begon de stam binnen te dringen. Hij werd samengevoegd met de figuur van Christus, en Sommigen van hen voerden aan dat ze daar geen behoefte aan hadden Christus, aangezien ze al een Haas hadden. Deze archetypische figuur vertegenwoordigt een duidelijke vooruitgang tov de Trickster: Je kunt zien dat hij een gesocialiseerd wezen wordt, het corrigeren van het instinctieve en infantiele drang gevonden in de Trickster-cyclus.

Red Horn, de derde held uit deze cyclus, is een dubbelzinnige persoon, naar verluidt de jongste van 10 broers. Hij voldoet aan de eisen van een archetypische held door deze door te geven tests zoals het winnen van een race en door zichzelf te bewijzen in gevecht. Zijn bovenmenselijke kracht blijkt uit zijn vermogen om reuzen te verslaan door bedrog (in een spel van dobbelstenen) of op sterkte (in een worstelwedstrijd). Hij heeft een krachtige metgezel in de vorm van een Thunderbird genaamd "Storms-as-he-walks", wiens kracht compenseert elke zwakte Rode Hoorn wordt mogelijk weergegeven. Met Red Horn wij hebben de wereld van de mens bereikt, hoewel een archaïsche wereld, waarin de hulp van bovenmenselijke krachten of beschermgoden nodig zijn om de overwinning van de mens op de kwade krachten die hem belaagden te garanderen. Tegen het einde van het verhaal gaat de held-god uit elkaar en laat Red Horn en zijn zonen op aarde achter. Het gevaar voor het geluk en de veiligheid van de mens komt nu van de mens zelf. 

Dit basisthema (dat herhaald wordt in de laatste cyclus, die van de Tweeling) stelt in feite de essentiële vraag: hoe lang kunnen mensen succesvol zijn zonder dat ze slachtoffer worden van hun eigen trots of, in mythologische termen, de jaloezie van de goden? Hoewel er wordt gezegd dat de Twelingen de zonen zijn van de zon, ze zijn in wezen menselijk en samen vormen ze één persoon. Oorspronkelijk verenigd in de moederschoot werden ze gedwongen bij de geboorte uit elkaar. Toch horen ze bij elkaar, en het is noodzakelijk – hoewel buitengewoon moeilijk – om ze te herenigen. In deze twee kinderen zien we de twee kanten van de menselijke natuur. Een van hen.

"Flesh" is berustend, mild en zonder initiatief; de andere, "Stump," is dynamisch en rebels. In enkele verhalen van de Tweelinghelden deze houdingen zijn verfijnd tot het punt waarop  één figuur de introverte persoon vertegenwoordigt, waarvan de belangrijkste kracht ligt in zijn vermogen tot reflectie, en de de ander is een extravert persoon, een man van actie die dat wel kan grote daden verrichten. of deze twee helden zijn al heel lang onoverwinnelijk: of ze nu worden gepresenteerd als twee afzonderlijke figuren of als twee-in-één, ze dragen alle voor hen. Maar toch, net als de krijgergoden van Navaho Indianen in de mythologie, uiteindelijk ziek worden van het misbruik van hun eigen macht. Daar zijn er geen monsters meer in de hemel of op aarde? hen te overwinnen, en hun daaropvolgende wild gedrag brengt vergelding met zich mee. De Winnebago zegt dat er uiteindelijk niets is gebeurd veilig voor hen – zelfs niet voor de steunen waarop de wereld rust. Toen de Twin een van hen vermoordde de vier dieren die de aarde in stand hielden, zij had alle grenzen overschreden, en de tijd ook komen om een einde te maken aan hun carrière. De straf die ze verdienden was de dood.

Dus zowel in de Rode Hoorn-cyclus als in die van de Twins zien we het thema van opoffering of dood van de held als noodzakelijke remedie tegen hybris, de trots die zichzelf te boven is gegaan. In de primitieve samenlevingen waarvan het cultuurniveau overeenkomt met de Rode Hoorn-cyclus, zo lijkt het gevaar voorkomen kan worden door de instelling van verzoenende menselijke offers – een thema dat een enorm symbolisch belang heeft en komt voortdurend terug in de menselijke geschiedenis. De Winnebago, zoals de Iroquois en een paar Algonquin stammen aten waarschijnlijk mensenvlees als een draagtasritueel dat hun individualistische en destructieve impulsen. In de voorbeelden van het verraad of de nederlaag van de held die voorkomen in de Europese mythologie, Het thema rituele offers wordt meer specifiek ingezet als straf voor hybris. Maar de Winnebago gaat, net als de Navaho, niet zo ver. Hoewel de Tweeling een fout heeft gemaakt, en hoewel hun straf de dood had moeten zijn, werden zij zelf zo bang door hun onverantwoordelijke macht dat ze ermee instemden in een land te gaan wonen in staat van permanente rust: de conflicterende partijen van de menselijke natuur waren weer in evenwicht. (*)

--

-- Over Goethe:

Goethe's Faust aptly says: "Im Anfang war die Tat [In the beginning was the deed]." "Deeds" were never invented, they were done; thoughts, on the other hand, are a relatively late discovery of man. First he was moved to deeds by unconscious factors; it was only a long time afterward that he began to reflect upon the causes that had moved him; and it took him a very long time indeed to arrive at the preposterous idea that he must have moved himself—his mind being unable to identify any other motivating force than his own.

...

One can see this theme, incidentally, in a well-known literary hero figure (Joe the's character of Faust. In accepting the wager of Mephistopheles. Faust put himself in the power of a "shadow"' figure that Goethe describes as '"part of that power which, willing evil, finds the good."' Like the man whose dream I have been discussing, Faust had failed to live out to the full an important part of his early life. Hewas, accordingly, an unreal or incomplete person who lost himself in a fruitless quest for metaphysical goals that failed to materialize. He was still unwilling to accept life's challenge to live both the good and the bad.

...

As J u n g has d e m o n s t r a t e d , the n u c l e u s of the psyche (the Sell" n o r m a l l y expresses itself in some kind of fourfold s t r u c t u r e . T h e n u m b e r four is also connected w i t h the a n i m a b e c a u s e , as J u n g noted, there a r e four stages in its d e v e l o p m e n t . The first stage is best s y m b o l i z e d by the figure of Eve, w h i c h r e p r e s e n t s p u r e l y i n s t i n c t u a l and biological r e l a t i o n s . T h e second c a n be seen in Faust's H e l e n : She personifies a r o m a n t i c and aesthetic level t h a t is. h o w e v e r , still c h a r a c t e r ized by sexual e l e m e n t s . T h e t h i r d is r e p r e s e n ted, for i n s t a n c e , by t h e V i r g i n M a r y a figure who raises love eros to t h e h e i g h t s of s p i r i t u al devotion. T h e fourth type is s y m b o l i z e d by S a p i e n t i a . w i s d om t r a n s c e n d i n g even t h e most holy a n d t h e most p u r e . O f this a n o t h e r symbol is t h e S h u l a m i t e in t h e S o n g of S o l o m o n .

...

M a n y e x a m p l e s from l i t e r a t u r e show the a n i m a as a g u i d e a n d m e d i a t o r to t h e inner w o r l d : F r a n c e s c o C o l o n n a ' s Hypnerolomachia, R i d e r H a g g a r d ' s She, or " t h e e t e r n a l f e m i n i n e" in G o e t h e ' s Faust. In a m e d i e v a l mystical text, a n a n i m a figure explains her own nature as follows:

  • I am the flower of the field and the lily of the valleys. I am the mother of lair love and of fear and of knowledge and of holy hope. . . . I am the mediator of the elements, making one to agree wit li another; that which is warm I make cold and the reverse, and that which is dry I make moist and the reverse, and that which is hard I soften. . . . I am the law in the priest and the word in the prophet and the counsel in the wise. I will kill and I will make to live and there is none that can deliver out of my hand.

... Important modern investigations of many of these fields have been deeply influenced by Jung ' s work. For instance, this influence can be seen in the study of literature, in such books as J. B. Priestley's Literature and Western Man, Gottfried Diener's Fausts Weg zu Helena, or James Kirsch's Shakespeare's Hamlet. Similarly, Jungian psychology has contributed to the study of art, as in the writings of Herbert Read or of Aniela Jaffe, Erich Neumann's examination of Henry Moore, or Michael Tippett's studies in music. Arnold Toynbee's work on history and Paul Radin's on anthropology have benefited from Jung ' s teachings, as have the contributions to sinology made by Richard Wilhelm, Enwin Rousselle, and Manfred Porkert.
...
Jung schrijft dat protestanten (in die tijd) en joden meer de psychologische "dokter" nodig hadden / hebben dan de katholieken omdat deze laatsten de kerk verantwoordelijk laten zijn voor de Cura Animarum, de verzorging en welzijn van de katholieke zielen.

* - Jung's theorie over mythen is anders dan die van Levi-Strauss: "In de structurele antropologie beweert Claude Lévi-Strauss, een Franse antropoloog, dat "mythe taal is". Door mythologie als taal te benaderen, suggereert Lévi-Strauss dat deze op dezelfde manier kan worden benaderd als taal kan worden benaderd met dezelfde structuralistische methoden die worden gebruikt om taal aan te pakken. Lévi-Strauss biedt dus een structuralistische theorie van de mythologie aan; hij verduidelijkt: "Mythe is taal, die functioneert op een bijzonder hoog niveau waar betekenis er praktisch in slaagt 'op te stijgen' uit de taalkundige grond waarop zij blijft rollen." 

Lévi-Strauss verdeelt zijn betoog in drie hoofddelen. Betekenis wordt niet geïsoleerd binnen de specifieke fundamentele delen van de mythe, maar eerder binnen de samenstelling van deze delen. Hoewel mythe en taal tot vergelijkbare categorieën behoren, functioneert taal in de mythe anders. Taal in de mythe vertoont complexere functies dan in welke andere taaluitdrukking dan ook. Uit deze suggesties trekt hij de conclusie dat de mythe kan worden opgesplitst in samenstellende eenheden, en deze eenheden verschillen van de bestanddelen van de taal. Ten slotte functioneren de bestanddelen van een mythe, die hij ‘mythemen’ noemt, in tegenstelling tot de bestanddelen van de taal, als ‘bundels van relaties’. Deze benadering is een breuk met de ‘symbolisten’, zoals Carl Jung, die zich wijden aan zelf betekenis uitsluitend vinden in de bestanddelen en niet in hun relaties. Lévi-Strauss gebruikt bijvoorbeeld het voorbeeld van de Oedipus-mythe en splitst deze op in zijn samenstellende delen:

Als je het in volgorde van links naar rechts en van boven naar beneden leest, wordt de mythe opeenvolgend en op basis van overeenkomsten gecategoriseerd. Door de overeenkomsten tussen de ‘mythemen’ van het Oedipus-verhaal te analyseren, kunnen inzichten uit de categorieën ervan worden verkregen. Een structurele benadering van mythen bestaat er dus in om al deze bestanddelen aan te pakken. Bovendien moet een structurele aanpak rekening houden met alle versies van een mythe, aangezien alle versies relevant zijn voor de functie van de mythe als geheel. Dit leidt tot wat Lévi-Strauss een spiraalvormige groei van de mythe noemt die continu is, terwijl de structuur zelf dat niet is. De groei van de mythe eindigt pas wanneer de “intellectuele impuls die haar heeft voortgebracht, is uitgeput.” "(bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Structuralist_theory_of_mythology)


Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Voorbij goed en kwaad (Nietzsche)

Begraven of cremeren?