Reflexivity. Gedachtegoed van Investeerder of Politicus?

Ik heb vaak moeite om tot de kern te komen. Vaak omdat ik het niet kan en soms omdat ik het niet wil. De kern is zo definitief en ik houd graag van een open eind.

Ooit hoorde ik iemand vertellen dat je moet proberen om elke dag af te sluiten zonder open eindjes. Handel per dag alle zaken af die op je pad komen. Al die losse eindjes nemen namelijk later je energie weg. Zelf heb ik daar geen moeite mee.

Het aardige van een onopgeloste puzzel is dat je er eeuwig aan kan blijven werken. En soms valt een puzzelstukje op zijn plaats zonder dat je wist expliciet aan het oplossen te zijn.

Een van de onopgeloste puzzels in mijn leven is wie precies George is. Ik heb een biografie over zijn leven gelezen, maar biografieën zijn vaak zo oppervlakkig, dat merk ik weer bij het lezen van die over het leven van Thatcher. En terwijl ik die laatste levensloop lees vind ik opeens een puzzelstukje van een heel ander leven.

Is hij een grote bekende investeerder, of meer een op de achtergrond spelend politicus? Een rationeel    en onafhankelijke financiële (koude) expert of een (warm) politiek "dier"? 

Een tijd geleden vond ik een belegger die zijn methode op de "reflexiviteitstheorie" (klinkt als relativiteitstheorie) had gebaseerd. Wanneer een nieuw en nog onbekende belegger zich spiegelt aan een bekend fenomeen in de markt wint deze aan geloofwaardigheid. Een voor mij onopgeloste puzzel was of het begrip reflexivity nu echt zo bepalend is voor succes als investeerder. Want iedereen kan zich in de kennis verdiepen. Kort geleden vond ik dan een presentatie van de superbelegger in de rol van theoreticus of professor (ik dacht van de LSE) over het onderwerp R. en van de presentatie raakte ik niet onder de indruk. Dat bij sociale wetenschappen in tegenstelling tot de exacte wetenschap het  studieobject en de onderzoeker verweven zijn is al langer bekend. Ik zal geen link meesturen naar Youtube, maar kijk zelf eens naar de presentatie. Echt vernieuwend is het niet.

De grote investeerder was natuurlijk altijd de man van 10 miljard (Quantum fonds) die ultieme bekendheid kreeg door het opblazen van het Britse pond in het destijds heersende monetaire systeem in Europa.

Echter, wanneer een investeerder / magnaat college gaat geven moet je op je hoeden zijn. Want - en die impressie geeft hij in de presentatie - de filosofie van reflexivity staat los van de manier waarop hij zelf rijk is geworden. Zoals hij de presentatie geeft lijkt het erop dat investeerders ook zo een vermogen kunnen opbouwen zoals hij, als ze maar leerden denken zoals het grote voorbeeld. Het beeld doemt dan op dat de investeerder als een einzelgänger zo slim was om 10 miljard te verdienen.

Onlangs zag ik een presentatie van een andere investeerder en deze beheert een vermogensportefeuille voor derden. Nu kan het één leiden tot het andere maar meestal wordt iemand niet rijk in isolatie, maar juist omdat hij een machtig netwerk heeft. Madoff is daar een bekend voorbeeld van zonder dat ik beiden heren met elkaar wil associëren. Echter informatie is onmisbaar om veel geld te verdienen en voorinformatie (voorkennis) is het meest gebruikelijke mechanisme. Het ultime voorbeeld komt van de anekdote van een Rothschild bankier.

Zou de man toevallig via een netwerk - ik lees op het internet dat hij lid was van the club of the isles, maar en hij wordt ook geassocieerd met de Rothschilds. Fanitieke tegenstanders van de eveneens Filantroop menen zelfs dat hij zijn concept van open society gebruikt (heeft) om via een hit-and-run-tactiek schatten in Oost-Europa voor dumpprijzen heeft opgekocht. Het romantische beeld van moderne Robin Hood slaan zijn stuk met het beeld dat hij zowel van rijk (het westen) als arm (het oosten) steelde. Nu zijn die theorieën, net als de reflexivity en die vragen om een toetsing, hetgeen zeer lastig is.

Ik lees het, maar zie het als een mening niet meer.

Totdat de puzzelstukjes op een plek vallen in een puzzel waar ik al jaren zelf mee bezig ben. Hoe zat het namelijk precies met de rol van deze beroemde fundmanager en de val van het Britse Pond in 1992 en 1995? In mijn scriptie over het onderwerp en over de rol van speculatie, meende ik destijds dat je de actie van hem nauwelijks speculatie kon noemen wanneer je ervan uitgaat dat een systeem kwetsbaar is. Er was toe nog geen twitter, maar geruchten zijn eeuwenoud. Alleen en geïsoleerd kon één enkele investmentfonds-beheerder weinig uithalen.

Opnieuw lees ik het artikel over hem en over de uitspraak van mensen die hem gekend hebben uit die tijd dat hij zelden actie ondernam zonder informatie van binnenuit (... never makes a major investment move without sensitive insider information).

Die kennis en bron is echter niet nieuw. Wel recent is de dood van Thatcher en de vele informatie die tot ons komt. Informatie die nu wel op het internet te vinden is, maar niet in de tijd van '92 en '95 beschikbaar was.

Dat de superinvesteerder een rol speelde bij de val van het Britse Pond is in beide gevallen bekend. Maar niet bekend is hoe die rol tot stand is gekomen. Uit de biografie van Thatcher valt echter opnieuw te lezen hoe Thatcher tegen Europa was. Een politieke lijn die nog steeds actueel is met of zonder haar legacy. Een logische reden voor de val van het Britse Pond komt dan als een mooi motief bovenwater drijven. Het BP valt uit het EMS en komt later ook niet meer in de euro. Tegenstanders van de euro wijzen vaak naar de politiek als motief van de inherente mislukking van de euro, maar diezelfde politiek is gebaat bij het mislukken van de euro: de politiek of tactiek van London als financieel centrum. Niet voor niets kiest de investeerder als woonplaats ook zo'n financieel centrum, maar dan in Amerika (New York).

Op de vraag waar het mee begon, "is hij nu vooral een politiek dier of rationeel investeerder," komt langzaam maar zeker een antwoord wat samenvalt met de vraag waarom de Britten structureel tegen een verenigd Europa zijn. Vooral als ook blijkt dat (volgens de bron op het internet) de man niet direct grote vriend is van Duitsland, om het zo maar te zeggen.

De speculatie tegen het Britse pond uit het EMS was al geen echte speculatie, maar speculeerde de belegger zelfstandig en onafhankelijk of was hij lid van een netwerk dat baat bij deze val had? Die vraag kan haast niet anders dan affirmatief te beantwoorden zijn. Lees eens een zelfhelp boek en probeer met de theorie van Reflexivity maar hetzelfde te bereiken zonder een invloedrijk netwerk. Onmogelijk.

Al in het begin van de biografie van Thatcher wordt duidelijk dat haar relatie met de rijke zakenman haar een netwerk en middelen geeft om politiek sterk te worden. Alleen had ze het nooit gekund. Te vergelijken met de rijke investeerder die ook op weg geholpen moet worden.

Los hiervan blijft Reflexivity natuurlijk een aardig concept.