Margaret Hilda Roberts uit Grantham
Het boek over het leven van Margaret Thatcher, van kruideniersdochter tot ijzeren dame, van Pia Paoli begint met een beschrijving van het dorp met ca. dertigduizend inwoners waar ze geboren werd, Grantham. Dat blijkt een dorp met een belangrijke "koninklijke" geschiedenis te zijn. Het dorp werd in de derde eeuw voor christus veroverd door Gorbabanus een onbeduidende barbaarse koning uit die tijd. Later werd het dorp door de Romeinen veroverd en nog later werd het gebied bezet door Jan zonder Land (John Lackland) die er zijn hof vestigde als basis voor de Magna Carta. Ook wordt de hertog van Buckingham genoemd die in het dorp de doodsvonnis van een rivaal tekende "het hotel bestaat nogsteeds" en zelfs Karel de eerste "hield er een kortstondig verblijf." De laatste koning die er verbleef was Edward de zevende... Zelf Newton "woonde er in de buurt." Maar grappig genoeg verlies het dorp de interesse van de Britse elite en wordt in de verdere geschiedenis verwaarloosd. Het is niet meer dan een dorp zonder enig touristische attractie op de route van en naar Schotland.
Van de Schotten wordt later duidelijk dat ze Thatcher niet mogen, net zoals de meeste socialisten. maar wat wel weer curiues is - en dat lees ik in de column van Mario Vargas LLosa - dat vooral Tony Blair de professionele erfenis van Thatcher heeft overgenomen: zonder haar invloed zou de socialistische partij niet zo veranderd en populair geworden zijn... Het artikel van de verse nobelprijswinnaar verbaasde me qua openheid. De schrijver eert de overleden ijzeren dame vanuit Cordoba Argentinië waar hij vakantie houdt en vertelt over zijn leven in Engeland waar hij veel te danken heeft aan Margaret.
Het hoofdstuk over de jeugd van Thatcher eindigt bij Oxford, waar ze scheikunde studeert - waar Mario aan weet toe te voegen dat ze niet een eredoctoraat heeft gekregen, iets waar ze altijd op heeft gehoopt. "Maar," schrijft dezelfde auteur, "Thatcher was nu eenmaal niet geliefd bij de academische elite.
Of er een relatie zit tussen deze constatering en haar afkomst is onzeker en niet direct te vinden in de biografie. In Engeland schrijft Paoli is het accent van een iemand belangrijker dan waar dan ook omdat het direct een indicatie is van het milieu van die persoon.
Interessant voor de culturele achtergrond van de latere ijzeren dame is - naast de victoriaanse invloed - haar jeugd in het dorp. Vooral haar conservatieve vader is een groot voorbeeld voor haar. Ze is van de twee dochters de slimste, en wordt verantwoordelijk en methodistisch opgevoed. Haar vader was dus de bewuste kruidenier, maar was meer dan een eenvoudige middenstander. Hij stelde zich in het dorp als een leider op en vertegenwoordigde allerlei instanties, zoals die van de kruideniersvereniging en was lid van National Savings en de locale Rotary Club. Het kerkelijke leven en het benedictijnse model van ora et labora geeft richting aan het familieleven van de Roberts. Maar niet alleen de vader geeft haar dochter waarden door. "Waar hij zijn dochter orde, arbeidsethos en integriteit bijbrengt leert haar moeder haar dochter praktische kennis, van strijken, koken, naaien, brood-maken tot en met behangen."
Dan is er de anekdote van Muriel de enige zus van Margaret die zorgt dat in de oorlogsdreiging een joodse pennevriendin uit Oostenrijk bij de familie komt inwonen en laat zien "hoe genereus de familie is" in de bereidheid om anderen te helpen.
Vargas LLosa voegt nog een anekdote toe aan de Oxford-episode namelijk dat ze in korte tijd latijn moest studeren om toegelaten te worden en dat ze later haar toenmalige decaan over een latijnse uitspraak corrigeerde.
De jeugd vervliegt al snel in de biografie waar ik enkel wat kan fantaseren over het belang van het nietige dorp Grantham in het leven van Maggie.
--
Qua productiviteit en stijl heeft de biografie vele andere aanknopingspunten. "Thatcher," maakt als eerste haar scheikundestudie niet af. Ze begint wel te werken voor een chemisch bedrijf, want als snel
wordt duidelijk dat haar hart bij de politiek ligt. Ze doet mee met de locale partijbijeenkomsten en verzint zelf een politiek motto voor de conservatieven: vote right to keep what is left. De vele varianten lezen we tegenwoordig zonder source op twitter. Voor het verdere verloop van haar leven viel me op dat ze eens gedanst had op de muziek van een tango (celos) in het dorp Dartford waar ze zich meet met de lokale socialistische rivaal. Veel pretendenten verschijnen echter niet meer in de biografie. Ze ontmoet een ondernemer Dennis Thatcher, die werkzaam is in de chemie, van betere komaf en ze beginnen een relatie. Ze trouwen in 1951 en twee jaar later wordt via een keizersnee een tweeling geboren. De praktische kennis van haar moeder komt dan goed uit want Maggie houdt van koken en weet ook tijd te vinden om het huis te behangen. Tussendoor studeert ze dan rechten en kiest dan niet voor sollicitor (de juridische onderzoekskant van het recht) maar voor barristor, diegene die pleit te vergelijken met de Nederlandse advocaat. Qua productiviteit komt die ervaring natuurlijk van pas in de politiek.
Heel rap komt ze dan als jong meisje in het parlement en zonder dat iedereen het beseft wordt ze direct gekozen als onder-secretaris in een conservatief cabinet van Macmillan (die op Eton gezeten heeft). In de biografie speculeert de schrijver over de mogelijkheid dat haar vrouw-zijn hierbij van hulp was. Want zo schrijft ze, de conservatieven hadden minder moeite met het feminisme (al was Thatcher geen feminist), terwijl de socialisten hun diepe antipathie tegen vrouwen niet onder tafels of stoelen schoven in die tijd. Frappant is nog de culturele verwijzing naar Tacitus - Neque enim sexum in imperiis discernunt: de Britten maken geen sekse-onderscheid wanneer ze hun leider uitkiezen...
-- Voordat het boek overgaat in een verslag van politieke activiteiten zijn er nog een interessante culturele pareltjes te vinden. Over de Engelse cultuur, zoals de Economist schrijft... is het de typische gewoonte in GB om niet te lang vertrouwen te schenken aan een en dezelfde politicus. Maar veel meer bekend is het gezegde van Thatcher dat ze in een presentatie van de UN zegt "dat wanneer je in de politiek een idee wilt presenteren je je beter tot een man kunt richten, maar wanneer het op actie aankomt ben je beter af bij een vrouw." Interessant is dan natuurlijk de relatie met het motto "De ijzeren dame," kreeg Thatcher dat toen ze eenmaal PM werd of eerder? Zelf wist ik daar het antwoord niet op. Ze wordt pas premier in 1979, maar krijgt de bijnaam al eerder wanneer ze een speech houdt over mensenrechten in Helsinki gericht op de situatie in Rusland (sovjet unie). Zelf is ze dan zeer trots op dat etiket.
De feitelijke details worden niet duidelijk in het boek waarom Thatcher het tot PM haalt met bovenstaande anekdotes. Was zij dan toch de uitzondering die korte metten maakte met een politiek die aan duidelijkheid te wensen over liet (ambiguïteit) bij voorgaande leiders. Van de socialistische ideeën zegt ze namelijk: van buiten ziet het er mooi uit, maar het werkt alleen niet. Wellicht kwam in haar rol beiden samen: ze was duidelijk en voegde daad bij het woord. En de mannen hadden het nakijken?
Van de Schotten wordt later duidelijk dat ze Thatcher niet mogen, net zoals de meeste socialisten. maar wat wel weer curiues is - en dat lees ik in de column van Mario Vargas LLosa - dat vooral Tony Blair de professionele erfenis van Thatcher heeft overgenomen: zonder haar invloed zou de socialistische partij niet zo veranderd en populair geworden zijn... Het artikel van de verse nobelprijswinnaar verbaasde me qua openheid. De schrijver eert de overleden ijzeren dame vanuit Cordoba Argentinië waar hij vakantie houdt en vertelt over zijn leven in Engeland waar hij veel te danken heeft aan Margaret.
Het hoofdstuk over de jeugd van Thatcher eindigt bij Oxford, waar ze scheikunde studeert - waar Mario aan weet toe te voegen dat ze niet een eredoctoraat heeft gekregen, iets waar ze altijd op heeft gehoopt. "Maar," schrijft dezelfde auteur, "Thatcher was nu eenmaal niet geliefd bij de academische elite.
Of er een relatie zit tussen deze constatering en haar afkomst is onzeker en niet direct te vinden in de biografie. In Engeland schrijft Paoli is het accent van een iemand belangrijker dan waar dan ook omdat het direct een indicatie is van het milieu van die persoon.
 |
| Bron: El País |
Dan is er de anekdote van Muriel de enige zus van Margaret die zorgt dat in de oorlogsdreiging een joodse pennevriendin uit Oostenrijk bij de familie komt inwonen en laat zien "hoe genereus de familie is" in de bereidheid om anderen te helpen.
Vargas LLosa voegt nog een anekdote toe aan de Oxford-episode namelijk dat ze in korte tijd latijn moest studeren om toegelaten te worden en dat ze later haar toenmalige decaan over een latijnse uitspraak corrigeerde.
De jeugd vervliegt al snel in de biografie waar ik enkel wat kan fantaseren over het belang van het nietige dorp Grantham in het leven van Maggie.
--
Qua productiviteit en stijl heeft de biografie vele andere aanknopingspunten. "Thatcher," maakt als eerste haar scheikundestudie niet af. Ze begint wel te werken voor een chemisch bedrijf, want als snel
wordt duidelijk dat haar hart bij de politiek ligt. Ze doet mee met de locale partijbijeenkomsten en verzint zelf een politiek motto voor de conservatieven: vote right to keep what is left. De vele varianten lezen we tegenwoordig zonder source op twitter. Voor het verdere verloop van haar leven viel me op dat ze eens gedanst had op de muziek van een tango (celos) in het dorp Dartford waar ze zich meet met de lokale socialistische rivaal. Veel pretendenten verschijnen echter niet meer in de biografie. Ze ontmoet een ondernemer Dennis Thatcher, die werkzaam is in de chemie, van betere komaf en ze beginnen een relatie. Ze trouwen in 1951 en twee jaar later wordt via een keizersnee een tweeling geboren. De praktische kennis van haar moeder komt dan goed uit want Maggie houdt van koken en weet ook tijd te vinden om het huis te behangen. Tussendoor studeert ze dan rechten en kiest dan niet voor sollicitor (de juridische onderzoekskant van het recht) maar voor barristor, diegene die pleit te vergelijken met de Nederlandse advocaat. Qua productiviteit komt die ervaring natuurlijk van pas in de politiek.
Heel rap komt ze dan als jong meisje in het parlement en zonder dat iedereen het beseft wordt ze direct gekozen als onder-secretaris in een conservatief cabinet van Macmillan (die op Eton gezeten heeft). In de biografie speculeert de schrijver over de mogelijkheid dat haar vrouw-zijn hierbij van hulp was. Want zo schrijft ze, de conservatieven hadden minder moeite met het feminisme (al was Thatcher geen feminist), terwijl de socialisten hun diepe antipathie tegen vrouwen niet onder tafels of stoelen schoven in die tijd. Frappant is nog de culturele verwijzing naar Tacitus - Neque enim sexum in imperiis discernunt: de Britten maken geen sekse-onderscheid wanneer ze hun leider uitkiezen...
-- Voordat het boek overgaat in een verslag van politieke activiteiten zijn er nog een interessante culturele pareltjes te vinden. Over de Engelse cultuur, zoals de Economist schrijft... is het de typische gewoonte in GB om niet te lang vertrouwen te schenken aan een en dezelfde politicus. Maar veel meer bekend is het gezegde van Thatcher dat ze in een presentatie van de UN zegt "dat wanneer je in de politiek een idee wilt presenteren je je beter tot een man kunt richten, maar wanneer het op actie aankomt ben je beter af bij een vrouw." Interessant is dan natuurlijk de relatie met het motto "De ijzeren dame," kreeg Thatcher dat toen ze eenmaal PM werd of eerder? Zelf wist ik daar het antwoord niet op. Ze wordt pas premier in 1979, maar krijgt de bijnaam al eerder wanneer ze een speech houdt over mensenrechten in Helsinki gericht op de situatie in Rusland (sovjet unie). Zelf is ze dan zeer trots op dat etiket.
De feitelijke details worden niet duidelijk in het boek waarom Thatcher het tot PM haalt met bovenstaande anekdotes. Was zij dan toch de uitzondering die korte metten maakte met een politiek die aan duidelijkheid te wensen over liet (ambiguïteit) bij voorgaande leiders. Van de socialistische ideeën zegt ze namelijk: van buiten ziet het er mooi uit, maar het werkt alleen niet. Wellicht kwam in haar rol beiden samen: ze was duidelijk en voegde daad bij het woord. En de mannen hadden het nakijken?
Reacties