Ziekteverzuim als cultuurverschijnsel
NAV een posting op een onderzoek naar oneigenlijk gebruik van ziektedagen. Stelt een vrouw dat ze “ziek werd” van de situatie op haar werk. En nu maar vrijwilligerswerk doet. Wie is verantwoordelijk daarvoor? 
Veel managers durven alleen mensen negatief te benaderen. En niet positief. Veel leidinggevende zouden mensen eens meer moeten waarderen. Als je het lef hebt om kritiek over iemand uit te spreken dan moet je ook het lef hebben om over iemand positief te kunnen spreken. Dat laatste wordt niet gedaan.
Ik ben momenteel werkloos. Doe vrijwilligers werk. En ik vind het leuk. Eindelijk eens word je gewaardeerd. Hoe ziek ik me ook voel. Ik ga gewoon. Bij een baas had ik me ook niet ziek gemeld als ik een klein beetje waardering had gekregen. Maar nee ik krijg ik alleen maar kritiek. En iedereen heeft een goede en slechte kant. Als ik elke dag zeg dat je er ziek uitziet na een maand zal je er ook vreselijk uitzien. Als ik elke dag zeg dat je er fantastisch uitzien. Na een maand zie je er ook fantastisch uit.
Een haast ongelofelijk verhaal, waar de teleurstelling vanaf te lezen is. En ja... waardering is een magisch woord. Maar wat nu als het uitblijft?
De vraag is hoe representatief deze reactie is op ziekteverzuim in het algemeen?
Het doet me allereerst denken aan het vak economie. Dat is een geweldig vak waar zoveel invalshoeken zijn. Net als bij ziekteverzuim. Er is het macro-verzuim, het ziekteverzuim binnen een bepaalde sector (meso), dan is er het bedrijfsziekteverzuim – dat weer kan afwijken van de sector – en er is de individuele ziekmelding. Bij deze laatste hoort altijd een heel verhaal, zoals het bovenstaande.
Het cultuurelement van ziekteverzuim is te vinden binnen het bedrijf; in hoeverre – kan men vragen – is de cultuur van het bedrijf verantwoordelijk voor een afwijkend cijfer aan ziektemeldingen?
In jaarverslagen lees je bijna nooit iets over ziekmeldingen en ziektebeleid, maar wel over de positieve kant van human resources: de werknemer-betrokkenheid en werknemerstevredenheid. In deze laatste is impliciet het ziekteverzuim verbonden.
Binnen het bedrijf kan men nog onderscheid maken tussen de individuele werknemer en de groep aan professionals die werkzaam zijn (bijvoorbeeld binnen afdelingen). De hogeropgeleiden vertonen een ander ziekteverloop dan lager opgeleide (klopt dat) en onder hogere functies en specialistische rollen is het verzuim ook anders (lager). Het past wederom niet binnen de cultuur van de advocatuur – om maar een beroepsgroep te noemen – om snel ziek te zijn. De gemiddelde medisch specialist in loondienst zal ook een ander verzuim kennen dan de verpleger of de kwaliteitsmedewerker. Ook ondernemers kunnen het zich niet veroorloven om ziek te zijn. Is de gewone ziekmelding een luxeprobleem? Dat blijkt wel uit onderzoek dat uitwijst dat bij economische tegenspoed de ziekmeldingen en het ziekteverzuim (absenteïsme) afneemt.
Verantwoordelijkheid (niet verantwoordelijkheidsgevoel) kan een factor zijn die overigens ook direct aan de betrokkenheid met de business verbonden is. Iemand die in een winkel werkt kan onder het dwingende oog van de klant zich eerder geroepen voelen om naar het werk te gaan (bij vermoeidheid) dan een boekhouder die niet direct zichtbaar is. Maar ook hier is elk geval uniek.
En dan de oorzaken van het ziekteverzuim dat op de rand van de norm ligt: de gevallen waar het werkklimaat (stress, de relatie met de collegas of de leidinggevende) een factor is. Ook hier is elk geval uniek. Bij de bovenstaande situatie zou ik zeggen: Wat heeft u er zelf aan gedaan, dat u zo’n slechte relatie heeft met u baas. Heeft u laten weten wat u belangrijk vindt?
“Manage uw baas,” is de verantwoordelijkheid van iedere medewerker en dit gebeurt impliciet...
Hierachter schuilt nog een hele wereld. Wat zorgt ervoor dat de ene persoon wel “ziek kan worden” van een situatie op het werk, van een negatief werkklimaat en de ander zijn schouders ophaalt of er wat aan probeert te doen?
Veel managers durven alleen mensen negatief te benaderen. En niet positief. Veel leidinggevende zouden mensen eens meer moeten waarderen. Als je het lef hebt om kritiek over iemand uit te spreken dan moet je ook het lef hebben om over iemand positief te kunnen spreken. Dat laatste wordt niet gedaan.
Ik ben momenteel werkloos. Doe vrijwilligers werk. En ik vind het leuk. Eindelijk eens word je gewaardeerd. Hoe ziek ik me ook voel. Ik ga gewoon. Bij een baas had ik me ook niet ziek gemeld als ik een klein beetje waardering had gekregen. Maar nee ik krijg ik alleen maar kritiek. En iedereen heeft een goede en slechte kant. Als ik elke dag zeg dat je er ziek uitziet na een maand zal je er ook vreselijk uitzien. Als ik elke dag zeg dat je er fantastisch uitzien. Na een maand zie je er ook fantastisch uit.
Een haast ongelofelijk verhaal, waar de teleurstelling vanaf te lezen is. En ja... waardering is een magisch woord. Maar wat nu als het uitblijft?
De vraag is hoe representatief deze reactie is op ziekteverzuim in het algemeen?
Het doet me allereerst denken aan het vak economie. Dat is een geweldig vak waar zoveel invalshoeken zijn. Net als bij ziekteverzuim. Er is het macro-verzuim, het ziekteverzuim binnen een bepaalde sector (meso), dan is er het bedrijfsziekteverzuim – dat weer kan afwijken van de sector – en er is de individuele ziekmelding. Bij deze laatste hoort altijd een heel verhaal, zoals het bovenstaande.
Het cultuurelement van ziekteverzuim is te vinden binnen het bedrijf; in hoeverre – kan men vragen – is de cultuur van het bedrijf verantwoordelijk voor een afwijkend cijfer aan ziektemeldingen?
In jaarverslagen lees je bijna nooit iets over ziekmeldingen en ziektebeleid, maar wel over de positieve kant van human resources: de werknemer-betrokkenheid en werknemerstevredenheid. In deze laatste is impliciet het ziekteverzuim verbonden.
Binnen het bedrijf kan men nog onderscheid maken tussen de individuele werknemer en de groep aan professionals die werkzaam zijn (bijvoorbeeld binnen afdelingen). De hogeropgeleiden vertonen een ander ziekteverloop dan lager opgeleide (klopt dat) en onder hogere functies en specialistische rollen is het verzuim ook anders (lager). Het past wederom niet binnen de cultuur van de advocatuur – om maar een beroepsgroep te noemen – om snel ziek te zijn. De gemiddelde medisch specialist in loondienst zal ook een ander verzuim kennen dan de verpleger of de kwaliteitsmedewerker. Ook ondernemers kunnen het zich niet veroorloven om ziek te zijn. Is de gewone ziekmelding een luxeprobleem? Dat blijkt wel uit onderzoek dat uitwijst dat bij economische tegenspoed de ziekmeldingen en het ziekteverzuim (absenteïsme) afneemt.
Verantwoordelijkheid (niet verantwoordelijkheidsgevoel) kan een factor zijn die overigens ook direct aan de betrokkenheid met de business verbonden is. Iemand die in een winkel werkt kan onder het dwingende oog van de klant zich eerder geroepen voelen om naar het werk te gaan (bij vermoeidheid) dan een boekhouder die niet direct zichtbaar is. Maar ook hier is elk geval uniek.
En dan de oorzaken van het ziekteverzuim dat op de rand van de norm ligt: de gevallen waar het werkklimaat (stress, de relatie met de collegas of de leidinggevende) een factor is. Ook hier is elk geval uniek. Bij de bovenstaande situatie zou ik zeggen: Wat heeft u er zelf aan gedaan, dat u zo’n slechte relatie heeft met u baas. Heeft u laten weten wat u belangrijk vindt?
“Manage uw baas,” is de verantwoordelijkheid van iedere medewerker en dit gebeurt impliciet...
Hierachter schuilt nog een hele wereld. Wat zorgt ervoor dat de ene persoon wel “ziek kan worden” van een situatie op het werk, van een negatief werkklimaat en de ander zijn schouders ophaalt of er wat aan probeert te doen?
--
Reacties