Negatieve rente
Negatieve rente is een recente ontwikkeling die op enkele uitzonderingen na nooit eerder is voorgekomen. De uitzondering komt van een Duits econoom die naar Buenos Aires migreerde en daar problemen ondervond met zijn business en waarvoor hij een recept bedacht met het hier benoemde fenomeen. In alle economische literatuur verschijnt zijn experiment (Silvio Gesell).
Komt het fenomeen - negatieve rente - zomaar uit de lucht vallen? Desondanks komt het fenomeen toch onverwacht maar niet helemaal uit het niets. Sinds de beginjaren tachtig - toen na o.a. de oliecrisis de inflatie omhoogschoot - begint de rente in alle plaatsen in de wereld te dalen. Dit heeft geleid tot de grootste assetboom in de geschiedenis, deze booms werden rond 2000 (2003) doorgeprikt, maar kwamen met grotere kracht tot leven in de boom van 2006 / 2007.
De centrale banken hebben geprobeerd om de business cycli te temperen met rentesturing om zo de inflatie onder controle te houden, en dit lukt met wisselend succes. De belangrijkste centrale bank in de wereld is de FED en waar algemeen bekend is dat Paul Volcker de president tot 1987 de rente veelal te hoog liet, was zijn opvolger (Allan Greenspan) een econoom die de rente meestal te laag liet. De huizen-bubble (THE BIG SHORT) in 2007 die in 2008 implodeert kan gezien worden als een gevolg van de te lage rente-politiek van Greenspan. (Te lage rente, te veel financieel stimuleren?)
In 2008 komt er een econoom aan het roer bij de FED (Ben Bernanke) die de crisis van 1929 bestudeerd heeft en een theorie heeft bedacht om schokken tussen de economie en de financiële sector te kunnen begrijpen. Een van de begrippen daarbij is het door hem en collega's geïntroduceerde Financial Accelerator. De essentie hiervan is dat relatieve kleine schokken in de financiële markten tot grote verschuivingen kunnen leiden in de economie.
Het belangrijkste voorbeeld van de financial accelerator is dat de relatieve kleine crisis in de sub-prime-markt tot gigantische schokken in de financiële markten heeft geleid. Dit is iedereen wel bekend.
De volgende stap echter is dat de theorie van Bernanke stelt om die schokken deels te pareren met financiële stimulans. In die fase is de wereld eerst met Ben Bernanke en sinds kort met Janet Yellen als FED-voorzitters nu terecht gekomen. De essentie is dat deze geldpolitiek (Quantatieve easing - via het opkopen van obligaties door de Centrale Banken daalt daardoor de rente en stijgen de koersen) moet leiden tot hogere assetprijzen en die zorgen voor stimulering van de economie. Wanneer de economie weer sterk genoeg is kan de rente langzaam weer omhoog.
De next-step in de verruimende geldpolitiek komt met de technische termen als NIRP en ZIRP, negative en zero interest rate policy. Wanneer de effecten van de "natuurlijke" manier van verlagen van de rente uitgewerkt is en de economie nog niet voldoende is aangetrokken schakelt de CB over op nul-rentes en negatieve rentes. De voorbeelden van landen zijn inmiddels talrijk, met o.a. Zweden als belangrijkste Europese partij.
De essentie is om de assetprijzen verder omhoog te stuwen om zodoende het effect op de reële economie positief te laten worden; "te laten accelereren." Het directe effect op de economie door de toenemende kredietverlening is vanaf het begin van de crisis minimaal geweest.
Zo is de theorie, en in hele grote lijnen. Wat velen nu zien of lijken te weten is dat de assetboom nu tot grotere proporties is opgeblazen dan voor de laatste twee crises.
Er zijn dan ook vele tegenstanders. Zo'n beetje de hele academische wereld ziet deze politiek als desastreus, om intuïtieve redenen: als de rentedaling ten einde is kan er maar een ding gebeuren, en dat zijn rentestijgingen, waardoor de assetboom leegloopt. En deze asset-bubble is vele malen groter in omvang dan tijdens de vorige crises. De grote onbekende is dan ook hoe dat leeglopen zal plaatsvinden, met een crash of beheerst?
Hoe lang nog? What's next?
Negatieve rentes zijn een gevolg van de acties van monetaire grootheden (Centrale Banken) die via het verlagen van de rentevoet aanvankelijk via opkoopprogramma's dan wel door directe negatieve rentevoeten richting commerciële banken de economie willen stimuleren.
De vraag hoe lang dit nodig is is een terecht vraag en zorg. Een econoom hoorde ik ooit op een presentatie ontvallen dat de CB er meestal naast zitten: ze zijn of te vroeg (Volcker) of te laat (Greenspan) met hun rentepolitiek.
Waarom zou het nu wel goed gaan?
Een Cultuur element. Dat negatieve rentes een verandering inluidt is wel duidelijk. Maar wat betekent dit o.a. qua cultuur? Allereerst denk ik is het fenomeen (financiële injecties geven) gestart door iemand (Bernanke) en weldra volgen andere (Centrale Banken). Het is op alle fronten eenvoudiger om iets te starten, maar het is lastig om een proces dat ingang is gezet te stoppen. En / of tot een goed einde te brengen. Velen (economen, academici) spreken van een experiment, waar niemand de uitkomst van weet, behalve dat het verkeerd afloopt (1).
Een ander cultuurelement is dat de bankensector die de schuld heeft van de laatste kredietcrisis (en waar deze gered moesten worden), nu geholpen wordt door deze stimulering. De man op straat noemt dit: de winsten zijn privé de verliezen worden sociaal gedragen. Met als kans dat de sector niet leert van haar fouten. Echte hervormingen blijven uit en alles blijft zoals het was. Negatieve rentes zijn zo gezien dus helemaal geen verandering, maar meer van hetzelfde. De rentes omhoog trekken en een paar banken failliet laten gaan zou echt vernieuwend zijn, maar de grote vrees is dat hierdoor de ellende niet te overzien is. De machtige partijen in de markt (en ook nog eens in het financiële deel van de economie) wordt de hand boven het hoofd gehouden, de zwakkere partijen moeten boeten (2).
(3) Ongebreideld geloof in de kracht van financial engineering. Waar het geloof in GOD al decennia daalt, neemt het geloof in de eigen maakbaarheid van financiële en economische problemen toe. Een illusie.
--
2016/02/draghi-is-een-slecht-econoom
2013/06/de-fed-robeco-en-de-beurs
Komt het fenomeen - negatieve rente - zomaar uit de lucht vallen? Desondanks komt het fenomeen toch onverwacht maar niet helemaal uit het niets. Sinds de beginjaren tachtig - toen na o.a. de oliecrisis de inflatie omhoogschoot - begint de rente in alle plaatsen in de wereld te dalen. Dit heeft geleid tot de grootste assetboom in de geschiedenis, deze booms werden rond 2000 (2003) doorgeprikt, maar kwamen met grotere kracht tot leven in de boom van 2006 / 2007.
De centrale banken hebben geprobeerd om de business cycli te temperen met rentesturing om zo de inflatie onder controle te houden, en dit lukt met wisselend succes. De belangrijkste centrale bank in de wereld is de FED en waar algemeen bekend is dat Paul Volcker de president tot 1987 de rente veelal te hoog liet, was zijn opvolger (Allan Greenspan) een econoom die de rente meestal te laag liet. De huizen-bubble (THE BIG SHORT) in 2007 die in 2008 implodeert kan gezien worden als een gevolg van de te lage rente-politiek van Greenspan. (Te lage rente, te veel financieel stimuleren?)
In 2008 komt er een econoom aan het roer bij de FED (Ben Bernanke) die de crisis van 1929 bestudeerd heeft en een theorie heeft bedacht om schokken tussen de economie en de financiële sector te kunnen begrijpen. Een van de begrippen daarbij is het door hem en collega's geïntroduceerde Financial Accelerator. De essentie hiervan is dat relatieve kleine schokken in de financiële markten tot grote verschuivingen kunnen leiden in de economie.
Het belangrijkste voorbeeld van de financial accelerator is dat de relatieve kleine crisis in de sub-prime-markt tot gigantische schokken in de financiële markten heeft geleid. Dit is iedereen wel bekend.
De volgende stap echter is dat de theorie van Bernanke stelt om die schokken deels te pareren met financiële stimulans. In die fase is de wereld eerst met Ben Bernanke en sinds kort met Janet Yellen als FED-voorzitters nu terecht gekomen. De essentie is dat deze geldpolitiek (Quantatieve easing - via het opkopen van obligaties door de Centrale Banken daalt daardoor de rente en stijgen de koersen) moet leiden tot hogere assetprijzen en die zorgen voor stimulering van de economie. Wanneer de economie weer sterk genoeg is kan de rente langzaam weer omhoog.
De next-step in de verruimende geldpolitiek komt met de technische termen als NIRP en ZIRP, negative en zero interest rate policy. Wanneer de effecten van de "natuurlijke" manier van verlagen van de rente uitgewerkt is en de economie nog niet voldoende is aangetrokken schakelt de CB over op nul-rentes en negatieve rentes. De voorbeelden van landen zijn inmiddels talrijk, met o.a. Zweden als belangrijkste Europese partij.
De essentie is om de assetprijzen verder omhoog te stuwen om zodoende het effect op de reële economie positief te laten worden; "te laten accelereren." Het directe effect op de economie door de toenemende kredietverlening is vanaf het begin van de crisis minimaal geweest.
Zo is de theorie, en in hele grote lijnen. Wat velen nu zien of lijken te weten is dat de assetboom nu tot grotere proporties is opgeblazen dan voor de laatste twee crises.
Er zijn dan ook vele tegenstanders. Zo'n beetje de hele academische wereld ziet deze politiek als desastreus, om intuïtieve redenen: als de rentedaling ten einde is kan er maar een ding gebeuren, en dat zijn rentestijgingen, waardoor de assetboom leegloopt. En deze asset-bubble is vele malen groter in omvang dan tijdens de vorige crises. De grote onbekende is dan ook hoe dat leeglopen zal plaatsvinden, met een crash of beheerst?
Hoe lang nog? What's next?
Negatieve rentes zijn een gevolg van de acties van monetaire grootheden (Centrale Banken) die via het verlagen van de rentevoet aanvankelijk via opkoopprogramma's dan wel door directe negatieve rentevoeten richting commerciële banken de economie willen stimuleren.
De vraag hoe lang dit nodig is is een terecht vraag en zorg. Een econoom hoorde ik ooit op een presentatie ontvallen dat de CB er meestal naast zitten: ze zijn of te vroeg (Volcker) of te laat (Greenspan) met hun rentepolitiek.
Waarom zou het nu wel goed gaan?
Een Cultuur element. Dat negatieve rentes een verandering inluidt is wel duidelijk. Maar wat betekent dit o.a. qua cultuur? Allereerst denk ik is het fenomeen (financiële injecties geven) gestart door iemand (Bernanke) en weldra volgen andere (Centrale Banken). Het is op alle fronten eenvoudiger om iets te starten, maar het is lastig om een proces dat ingang is gezet te stoppen. En / of tot een goed einde te brengen. Velen (economen, academici) spreken van een experiment, waar niemand de uitkomst van weet, behalve dat het verkeerd afloopt (1).
Een ander cultuurelement is dat de bankensector die de schuld heeft van de laatste kredietcrisis (en waar deze gered moesten worden), nu geholpen wordt door deze stimulering. De man op straat noemt dit: de winsten zijn privé de verliezen worden sociaal gedragen. Met als kans dat de sector niet leert van haar fouten. Echte hervormingen blijven uit en alles blijft zoals het was. Negatieve rentes zijn zo gezien dus helemaal geen verandering, maar meer van hetzelfde. De rentes omhoog trekken en een paar banken failliet laten gaan zou echt vernieuwend zijn, maar de grote vrees is dat hierdoor de ellende niet te overzien is. De machtige partijen in de markt (en ook nog eens in het financiële deel van de economie) wordt de hand boven het hoofd gehouden, de zwakkere partijen moeten boeten (2).
(3) Ongebreideld geloof in de kracht van financial engineering. Waar het geloof in GOD al decennia daalt, neemt het geloof in de eigen maakbaarheid van financiële en economische problemen toe. Een illusie.
--
2016/02/draghi-is-een-slecht-econoom
2013/06/de-fed-robeco-en-de-beurs
Reacties