Over de Spaanse bedrijfscultuur

Ik vond een aantal artikelen, maar nog niet echt veel informatie over de Spaanse bedrijfscultuur en na bijna zeven jaar in Spanje, leek dit me een aanleiding om hier iets verder op in te gaan, mede gezien ik merkte dat surfers hier naar zoeken. Allereerst wat er al op het internet te vinden is. Ik kwam het volgende tegen. 
https://balcellsgroup.com/es/cultura-empresarial-en-espana/

1. Spaanse bedrijfscultuur algemeen; gaat in op het belang van hiƫrarchie, de directheid (van de Nederlanders, snel ter zake komen) en over afspraken (te laat komen).

2. Enchufismo: ... met ‘enchufismo’ wordt gedoeld op de heersende praktijk binnen de Spaanse bedrijfscultuur om bekenden naar voren te schuiven en banen en andere voordelen te gunnen, de zogenaamde kruiwagens benutten.

3. Zaken doen op zijn Spaans
Bij Deltapark Neeltje Jans moeten ze zich instellen op informele lijnen met het hoofdkantoor van de nieuwe eigenaar Aspro Ocio in Madrid.
In het zakendoen op zijn Spaans spelen goede contacten tussen personen een belangrijke rol. "Het moet klikken", is de ervaring van Erik Roland, directeur van de Vlissingse vestiging van de Spaanse hout- en houtproductenproducent Finsa. "Dat is de voorwaarde voor succes."
Beslissingen worden in de Spaanse bedrijfscultuur bezegeld tijdens etentjes die om twee uur beginnen en - afhankelijk van het belang van de besluiten - tot zes uur kunnen duren.
Natuurlijk is het hoofdkantoor van een Spaans bedrijf tussen half twee en half vier 's middags niet bereikbaar. Siƫsta. Daar staat tegenover dat medewerkers van vestigingen in het buitenland er rekening mee moeten dat ze tot een uur of negen 's avonds nog kunnen worden gebeld door een Spanjaard die eerder op de dag van zijn ruime rustpauze heeft genoten.

4.
Boudewijn Seapark is lovend over Spaanse baas
Op zoek naar de Spaanse invloeden in Brugge. Spaanse klanken schallen aanhoudend over het Boudewijnpark in Brugge. Zeker de muziekkeuze van de directeur van de Aspro-groep, de Spaanse onderneming die zes jaar geleden het Vlaamse pretpark in haar gelederen sloot... De Spanjaarden hebben duidelijk hun sporen achtergelaten in het Belgische park. Zo lopen alle medewerkers met het logo van het moederbedrijf op de borst. En al bij het entreegebouw worden de bezoeker middels een bordje geattendeerd op het feit dat het park sinds 2002 eigendom is van Aspro.

Uit het laatste artikel blijkt impliciet de (Spaanse) trots die de leiding uitstraalt en over probeert te dragen.

Zelf zou ik hier aan toe willen voegen dat het bij een vergelijking van bedrijfsculturen gaat om de externe en interne kant van het bedrijf; extern is vooral de markt en de klant die in Spanje anders is dan in Nederland, intern is er het verschil van organiseren. Beiden thema's hebben natuurlijk met elkaar te maken.

Zoals het eerste voorbeeld laat zien, is er in Spanje nog wat meer hiƫrarchie. Dat is een standaard thema in cultuurboeken. Maar je zou hetzelfde thema ook anders kunnen belichten, namelijk door de focus op duidelijkheid: "Grapjes maken over de baas waar hij bij is," is een typisch Nederlandse invalshoek. De Nederlandse humor verschilt zeer veel van de Spaanse en dat is misschien wel de eerste les voor een ieder die naar Spanje op zoek is naar werk: probeer geen Nederlandse humor, want die begrijpen ze niet. Humor betekent ook relativeren, en in Spanje is de waarheid in het algemeen wat meer absoluut. Nederland is een handelsland en relativeert haar waarheid aan wat ze van andere landen en culturen leert. In Spanje geldt vooral de Spaanse waarheid en pas als die niet goed genoeg is een andere buitenlandse waarheid. In Spanje is men eerder trots dan in Nederland. (Trots op Nederland, werkt volgens mij "hier" in Nederland niet).

Maar het ging om duidelijkheid. Het bijproduct van hiƫrarchie is duidelijkheid en het ontbreken van hiƫrarchie zorgt ook voor het vervagen van die duidelijkheid. In Nederland helpt de man mee in het huishouden, door de emancipatiestroom. Maar de man-vrouw-verhouding is hierdoor ook vervaagd. Wat is nu typisch mannelijk en vrouwelijk. In Spanje is dat in het algemeen nog duidelijk, in Nederland veel minder. Hetzelfde zie je op het gebied van leidinggeven. Wie is die man die wekelijks de agendapunten aansnijdt op de vergadering? Dat blijkt dan de baas te zijn.
Ook met politie maak je in Spanje niet zo snel een grapje en ook daar kan je zeggen dat autoriteit nog gewaardeerd wordt.

Als het gaat om cultuur en cultuurverschillen dan vind ik het persoonlijk belangrijk dat niet alleen de organisatorische zaken aan de orde komen, maar ook functionele verschillen.
Een groot verschil tussen Spanje en Nederland is bijvoorbeeld de manier van service of dienstverlening. In Nederland is ik denk door een vergaande ontwikkeling van doe-het-zelf dienstverlening geƫrodeerd. Ik merk dit verschil als ik terug in Nederland in een winkel kom. "Voor de grap," moet je dan om vijf minuten voor sluitingstijd binnen komen (17:25). De meeste winkelbedienden kijken je dan de deur uit. In Spanje is dat veel minder tot niet het geval. Dit kan komen door het hogere salaris dat men in Nederland verdient, maar ook vooral omdat men geleerd heeft om service te verlenen.

ManaƱa, MaƱana. Hier is al veel over geschreven en dit thema is op vele manieren uit te leggen. Wat bedoelt men nu precies met "morgen." hier kan men onder andere bedoelen dat snel ter zake komen niet zo belangrijk is als het leren kennen van de relatie (onder een etentje). De Nederlander is gefocust op het contract, in Spanje wil men weten met wie men dat contract afsluit.
Maar er speelt nog iets. En dat heeft te maken dat de Spanjaard communicatiever is dan de Nederlander. De gemiddelde Spanjaard heeft een grotere woordenschat, maar praat ook meer. Hij converseert eenvoudiger en de functie daarvan mag men niet vergeten: kennis opdoen en niet te snel een beslissing nemen. Ik durf te beweren - ook al is het generaliseren over cultuur heel gevaarlijk - dat men in Nederland in het algemeen minder risico durft te nemen: we bouwen en beschermen ons in Nederland eerder (de All risk-cultuur) en plannen alles vol tot de laatste onzekerheid. In Spanje niet. Daar wacht men met de beslissing, want misschien komt er maƱana een optie die we vandaag nog niet hebben gezien. En in de tussentijd genieten we dan van de lunch en een glas "tinto".

Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Voorbij goed en kwaad (Nietzsche)

Begraven of cremeren?