De wereld van denkers en doeners
De scriptie zoals deze in het volgende deel staat opgenomen is afkomstig uit 1995. Toen was het thema van de EMS-crisis actueel. Een persoonlijk thema dat me altijd bezig heeft gehouden is de dualiteit tussen denken en doen. Ten tijde van de scriptie hield me dat bezig al wist ik toen niet precies te doorgronden waar die dichotomie zijn oorsprong van had gekregen. De (financiële) wereld om ons heen is misschien wel te beschouwen als een wereld van denkers en doeners, maar ook van mensen die iets willen en iets voelen. Niet toevallig komen deze vier elementen terug in de theorie van Belbin. Hij beschrijft typische rollen zoals “de plant” waarbij het denken centraal staat, bij andere rollen overheerst een van de andere elementen.
Dat denken en doen bij deze scriptie centraal staat heeft alles te maken met een ander model. Het is een model dat bijna iedereen kent, alleen misschien niet altijd paraat heeft dan wel gebruikt. Zeker voor de omgeving van een scriptie is het bijna vloeken in de kern om dat model te gebruiken want het heeft niets van een academische allure. Toch is het heel herkenbaar, zeker wanneer de voorbeelden erbij komen. Zonder het hele gala aan elementen van het model – en haar naam (de astrologie) te benoemen, zullen de twee vertegenwoordigers waar het hier om gaat een licht doen opgaan. Het gaat dan om de Kreeft en de Ram. Of de essentie klopt kan ik niet precies zeggen, maar ze hebben in mijn praktische leven in ieder geval model gestaan voor de denker (de Kreeft) en de doener (de Ram). Net zoals Belbin’s model uitgaat van vier elementen is ook de astrologie gebaseerd op vier elementen die iedereen kent, ook al zijn ze wederom niet wetenschappelijk en zeker niet in haar toepassing. Het gaat natuurlijk om water, vuur, lucht en aarde. Kreeft is een waterteken en niet echt een element dat het denken vertegenwoordigt, dat is namelijk meer voorbestemd aan lucht. Een tweeling (lucht) is veel meer een echte denker. De kreeft moet het hebben van gevoel, maar een ander aspect van de kreeft als symbool is wat in mijn geval slaat op de denker en dat is de terugtrekkende beweging. De kreeft trekt zich op momenten terug – vaak gerelateerd aan een bepaalde emotie (motief) en neemt dan de tijd om na-te-denken. Het nadenken is vaak na de actie die herbezinning behoeft. De Ram heeft dit meestal niet nodig. De Ram is een echte doener, die vol enthousiasme op een doel afgaat en zich niet uit de weg laat slaan.
Hier aangekomen zal menigeen herkennen waarom dit model en de tegenstelling denken en doen juist zo toepasbaar is op de financiële-, beurswereld van (valuta, aandelen, obligatie, edelmetaal en geldmarkten) door actieve spelers wordt beheerst. Het is een wereld van doeners, die op zoek zijn naar (financieel) resultaat. Dat emotie en gevoel hierbij de motieven zijn staat buiten kijf. In de relatief nieuwe wetenschappelijke invalshoek van de behavior finance komt juist dit element terug. Echter qua productiviteit zegt gevoel niets. Het resultaat van gevoel is dan wel actie, dan wel passiviteit in de vorm van analyse en denken. De bekende voorbeelden zijn de hoog oplopende emoties bij zowel bull- danwel bearperiodes waar velen participanten langs de zijlijn blijven staan als denkers – en vooral critici – die weten dat wat daar in de marktarena gebeurt “niet goed kan gaan.” Doeners en denkers komen elkaar op de beurs dagelijks tegen, en in verschillende verschijningsvormen. De doener kan even denken en de denker die aan de kant stond kan weer gaan doen. Soms op het juiste moment, soms met een achteraf ongelukkige timing.
Reacties