All you need is ...

De populaire cultuur is nog relatief jong en dat heeft alles te maken met de media waartoe artistieke uitingen tot ons komen. Door de massamedia kan elke kleine gevoelsuiting opgeblazen worden tot een massief standbeeld.
Recentelijk met de komst van radio en later de tv is het dus mogelijk om gevoel te transmitteren en dus ook te ontvangen. Muziek op zich bestaat al sinds eeuwen, maar de komst van muziek die hele bevolkingsgroepen kan beïnvloeden bestaat er pas kort.

Zo ook is de verschijning van All you need is love, zeer recentelijk. het is een eenvoudig liedje van de Beatles en een dergelijke songtitel is er daarna nooit meer verschenen.
De creativiteit verbiedt dat misschien. maar ik schrijf dit ook een beetje zonder kennis. In literatuur - de hogere kunsten zoals men dat wel eens noemt - komen oudere werken opnieuw tot leven bij jongere, contemporeane schrijvers. Zo schrijft men in de tegenwoordige tijd "over" werken van Cervantes, Shakespeare of Joyce om de oude meesters in een nieuw daglicht te zetten dan wel om een oud verhaal nieuw leven in te blazen.

Al ben ik minder bekend met de popmuziekgeschiedenis denk ik dat daar precies hetzelfde gebeurt. Oudere songs krijgen een facelift of worden vertaald naar het huidige tijdperk. Of dat ook het geval is met All you need is love, vraag ik me af, maar dat kan haast niet anders.

Liefde is een tijdloos thema. zowel in de literatuur als in het echt. het probleem met het thema is dat niemand het precies kan verwoorden, omdat er niet een uitleg is. Bij literatuur komt dat omdat het thema een hoge mate van ambiguïteit kent - net als vrede of oorlog of schuld - en op verschillende manieren is uit te leggen, te duiden dan wel dat er vele kanten aan het verhaal zitten.
Sommigen zien de bijbel als literatuur en denken dan ook dat het centrale thema van de bijbel "liefde" is.

Dat zou verklaren waarom er nu zoveel atheïsten zijn: men gelooft niet meer. In liefde.

Ook dat is begrijpelijk. Stel je bent getrouwd, je houdt van elkaar, maar je ziet maar een uitkomst uit de relatie en dat is uit elkaar gaan. De verschillen tussen beide partners zijn "onoverbrugbaar."

Daar sta je dan met de liefde. Liefde is een abstract thema, maar concreet koop je er weinig voor.

In dat licht is het weer "logisch" dat het precies in de tijd van de Beatles was dat "all you need is love," zo massaal werd ontvangen. John Lennon - de vaandeldrager van het de tekst - werd vervolgens (hier neemt het verhaal een sprong in de tijd) doodgeschoten.

Hoe symbolisch is die actie, zou de moord op John Lennon iets te doen hebben gehad met het verschijnen of het auteurschap van all you need is love? En hoeveel haat is er nu wel niet in de samenleving. All you need is love past niet in het huidige tijdperk.
De moord werd gepleegd in een andere tijdgeest dan van die waar het album verscheen. De flower-power van de jaren zestig, zeventig contrasteert met de ontnuchtering van de jaren tachtig, waar punk haar intrede had gedaan. Niks geen All you need is love!

Ook nu stoort het thema liefde, met de huidige crisistijd die nog dagelijks doorklinkt in de maatschappij. Sommigen denken dat de crisis over voorbij is. Anderen weten wel beter.

En dus staat het thema liefde onder druk. Tegen de zelfgenoegzame (literaire) schrijvers hoor je af en toe de wanhoopskreet. "waarom schrijven jullie niet eens over de crisis!" De gevestigde schrijver kan zich natuurlijk geen crisis meer voorstellen, als zijn persoonlijke drama's ook aan schrijvers niet onthouden.
Maar toch. De economie bepaalt ons leven meer doordat we gewend zijn geraakt aan luxe en dan is een minimale afname van dat niveau opeens opvallend te noemen. Ergerlijk zelfs of verschrikkelijk voor mensen die van een weelderige situatie in het niets vallen.
Een recent gezinsdrama laat m.i. duidelijk zien dat je met All you need is love niet door een depressie komt.
Depressies zijn als ziekte zou oud als de medische wetenschap, als cultureel fenomeen is het een moderne ziekte. De economische crisis zorgt statistisch voor een toenemend aantal zelfmoorden en depressies.

Onder de mantel der liefde konden we enige tijd terug een hoop verschillen en problemen bedekken. Maar liefde zelf is niet zo krachtig dat ze diezelfde mantel kan dragen. Liefde alleen is niet erg sterk. Liefde is misschien alleen die mantel die soms wat warmte geeft. Maar kan je niet beschermen tegen de indringende kou van buiten.

Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Voorbij goed en kwaad (Nietzsche)

Begraven of cremeren?