Gabriel, Mario en Jorge

Als het gaat om productiviteit dan vormen kunstenaars een uitzondering op de regel dat de stijl ondergeschikt is aan de productieve rol.


Een advocaat of een arts wordt meestal niet geselecteerd op zijn stijl. Bij de analyse van een tandarts kan men letten of de praktijk er netjes en verzorgd uitziet. Maar of de ene tandarts beter is dan de andere is moeilijk te bepalen.
Bij kunstenaars en dus bij fictie-schrijvers gaat het bijna helemaal om stijl als men de ene stillist wil vergelijken met de ander. Er is nauwelijks een criterium om schrijvers te classificeren, behalve dan voor de voorstanders van de canon die daaarmee een rangorde denken aan te geven.

In het geval van Gabriel, Mario en Jorge kan men eenvoudig stellen dat het grootmeesters zijn. Het aantal verkochte exemplaren is misschien een maatstaf voor de kwaliteit, en in het geval van Gabriel is te zien in google-trends dat hij het meeste geciteerd werd. Mario kreeg volop aandacht toen hij de nobelprijs won en Jorge Luis kreeg een lawine aan zoekopdrachten toen Google een doodle voor de auteur maakte in het kader van zijn ... geboortedag.

Was Gabriel dus de beste van de drie?

Op de Spaanse tv werd het geschil tussen Mario en Gabriel breed uitgemeten, toen Mario zijn rivaal een blauw oog sloeg. Vandaag kwam dezelfde nobelprijswinnaar met een elogie over de juist overleden legende.

Daarmee zien we een ander kenmerk van kunstenaars; het is de meeste competitieve productieve bloedgroep die er bestaat. Je zal nooit een kunstenaar horen zeggen: "zullen wij eens samen een boek schrijven," dat druist in tegen de natuur van de kunstenaar op iets te creëren en daar heeft hij niemand voor nodig. Eventueel een muze. Maar waar kinderen geboren worden door de unieke samenwerking tussen vrouw en man, is de kunstenaar de meest solitaire producent. Hij doet het helemaal alleen, met als doel de absolute top te bereiken. En wanneer hij die top bereikt, zoals Gabriel, dan is er altijd wel iemand die zijn positie relativeert. "Ja het is een goede schrijver, maar ik houd niet van zij stijl," of ... "ik vind Jorge Luis toch beter." En daar sta je dan als kunstenaar. Gabriel zal er geen moeite mee gehad hebben met een ... criticus. Een criticus kan kunst begrijpen, argumenten verzinnen en een rationele visie uiteenzetten tegenover het publiek over drie verschillende schrijvers. Een criticus brengt orde aan. Een kunstenaar raakt een snaar bij zijn publiek.  Dat heeft op zich weer niets met stijl te maken, maar puur met het ambt van schrijven. Wie dat het beste kan is de beste schrijver.

Naast de geschoolde criticus is er ook nog het "gewone" publiek, vertegenwoordigd door het aantal verkochte (de vertaalde) exemplaren. dat is meestal wel een goed criterium, ware het niet dat bestsellers niet automatisch de beste kwaliteit bieden.

Van de bovenstaande drie heeft de laatste niet de nobelprijs gewonnen. Ook dat is nog als criterium te gebruiken. Van Jorge zijn waarschijnlijk ook het minst aantal exemplaren verkocht. Toch vraag ik me af of hij de minst gewaardeerde schrijver van de drie was (waar overigens Mario nog gewoon in leven is).

...



Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Voorbij goed en kwaad (Nietzsche)

Begraven of cremeren?