De Bankier die maar geen Premier werd

In de VK van november 2013 staat een beknopte profielschets van Herman Wijffels, "hij had altijd een hekel aan geld en had in tegenstelling tot Groenink teveel aan empathie." En over de Rabo... 'Bij de Rabo was een gebrek aan management - zij deden aan leiderschap.' 
...
Wijffels als Napoleon. Dit jaar werd voor de zesde maal een commissie-Wijffels ingesteld - bij twijfels bel Wijffels. Deze commissie zou adviseren over de toekomst van het Nederlandse bankwezen. In het sustainable finance lab in De Rode Hoed werd niet gerept over de megaboete voor Rabo vanwege de rentemanipulatie bij Libor, waar het een dag later in de Tweede Kamer over ging, in debat met minister Dijsselbloem. In de aanbevelingen van de commissie-Wijffels over het bankwezen geen woord over persoonlijke aansprakelijkheid van bankiers bij mismanagement. Jammer. Wijffels wijst de weg op een hoger plan. 

Ook toen in de VolksKrant als nu in buitenhof (BH, 2 oktober 2016) valt het bij mij onbekende gezegde: "Wijffels is de beste premier die Nederland nooit gehad heeft." In het BH gesprek zegt Wijffels dat politiek een rol is die je wel moet passen en hijzelf twijfelde over de match. Maar je zag Wijffels ook denken (twijfel). In het hele interview hield hij de touwtjes strak in handen ("Nee, laat me nu even uitpraten") maar hier merkte je dat hij emotioneel werd: donders, hij had inderdaad de premier van Nederland kunnen zijn. Meer dan zeventig jaar, en uitgebreid de tijd gehad om zijn curriculum tegen het licht te houden was dit punt toch wel iets waar hij spijt van kon hebben.

Als iemand op dat niveau weet dat een rol wel of niet bij hem strookt dan weet je dat je inderdaad met iemand van een bepaald kaliber te maken hebt. Want hoeveel proberen het gewoon (neem dat zakenkabinet met die enthousiaste ministers die als jonge honden aan het werk gingen) en komen er later achter dat ze een fout hebben gemaakt. Dat is het eerste verschil tussen een zakenman (m/v) en Wijffels, bij een zakenkabinet denkt een minister uit het zakenleven niet aan risico's: maar aan, gewoon doen!

Ook al is Wijffels misschien vies van geld, hij was een bankier en een bankier neemt op een afgewogen manier risico. Als ik terugdenk aan het interview dan denk ik dat Wijffels dolgraag minister-president was geworden, maar dat hij het (afbreuk)risico te groot achtte. Want wat gebeurt er als je geen premier wordt maar enkel minister of het helemaal niet redt door allerlei omstandigheden? Voor de meeste politici is de politiek voorportaal voor een later carrière in het bedrijfsleven of in de zorg (Wouter Bos). Politiek doe je niet voor je hele leven. Het is na een tijd "leuk geweest." Maar Wijffels had al carrière gemaakt.

Het productiviteitsprofiel van een politicus is sterk geconcentreerd op relatiemanagement. De inhoud doet er in feite niet zoveel toe als bij het profiel van een bankier of ingenieur. Dat heeft te maken met het feit dat die inhoud afhangt van de ontwikkelingen in de markt die in de politiek sneller veranderen dan elke willekeurige andere markt. Hoe meer je je vastzet in een inhoudelijke positie hoe moeilijker het is om alle relaties gelukkig te houden wanneer het landschap of klimaat verandert en je de koers moet bijstellen. Dat is de reden dat politici vaak VAAG blijven, omdat ze geleerd hebben dat ze daarmee inhoudelijk zoveel mogelijk relaties kunnen dienen.
Wanneer een bank de koers moet bijstellen - wat al op zich niet zo vaak gebeurt - dan kiest men van boven gewoon een nieuwe bankier die het beste bij het nieuwe tijdsbeeld past. New balls please.

Daarnaast is er dan politiek leiderschap. Los of de bankwereld meer of minder leiders heeft en meer managers, in de politiek zijn maar weinig echte leiders geweest. Dit is zeker geen tijd van / voor sterke leiders omdat er onpopulaire beslissingen moeten worden genomen en als deze niet genomen kunnen worden, wordt je voor een zwak leider uitgemaakt.

Wijffels is echter wel degelijk een goed politicus, want in zijn betoog over duurzaamheid gebruikt hij zijn sterke imago om een geloof - als we zo doorgaan op deze planeet dan is het eind zoek (oid) - als waarheid te verkondigen. we kopen die waarheid omdat we Wijffels vertrouwen. Hij is geloofwaardig. Maar in de politiek redt je het niet met geloofwaardigheid. En dus kom je vanuit zijn positie uit bij risico. Het risico dat je toch niet wordt benoemd. Premier worden is voor een select gezelschap. Iedereen kan politicus worden, maar voor premierschap geldt een ongekende exclusiviteit. Dat merk je wanneer Wijffels getoetst wordt over zijn verleden en waarom hij geen premier is geworden. Premierschap is status van de hoogste orde, ... en dat ... als je premier Rutte nu beschouwt die status maar relatief lijkt.

Ieder land verdient de leider die het heeft. Nederland heeft Wijffels niet verdiend, zo kan je het ook zien.

--
2012/01/politieke-passie
2010/06/jan-peter-bedankt

Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Voorbij goed en kwaad (Nietzsche)

Begraven of cremeren?