De familie Keynes uit Cambridge (1)

"John Maynard Keynes, 1883-1946, Economist, Philosopher, Statesman" is een biografie die geschreven is door Robert Skidelsky, zelf een politiek econoom. Het is een boek dat elke economieliefhebber of Keynes-bewonderaar zal willen lezen. In het Spaans is tien jaar na datum een vertaling uitgekomen en heeft dan als titel enkel de naam van de econoom met als ondertitel: "de definitieve biografie van de meest invloedrijke econoom van onze tijd." Het is een typisch Spaanse gewoonte om bij een vertaling een titel te versleutelen en in dit geval geeft de titel meer richting dan misschien nodig is of wel bedoeld is.

Het overtreffende karakter van de ondertitel past bij de vorm van het boek dat 1162 pagina's omvat. Een zeer belangrijk werk over een zeer belangrijke econoom.

Het werk begint met een eerste anekdote van de jonge Keynes die (eenmaal op Eton) zelf eens de genealogie van zijn eigen familie heeft onderzocht en er achter komt dat deze bevolkt wordt door zeer indrukwekkende persoonlijkheden en zich ontwikkelt tot een echte dynastie. Alleen het begin al verbeeldt dit; de Keynes' komen met Willem de Veroveraar naar Engeland.

De biografie komt tot stand door twee significante informatiebronnen, als eerste Geoffrey die als chirurg in de schaduw kwam te staan van zijn oudere broer en altijd een minderwaardigheidsgevoel aan de relatie heeft overgehouden, waarvan hij zichzelf niet heeft kunnen "genezen". De andere bron is afkomstig van Richard Kahn, de favoriete leerling van Keynes.

De genealogische achtergrond komt verder niet meer ten sprake, maar wel de directe familie van "Maynard" en het belang van Cambridge. De economisch geschoolde lezer herkent dan opeens een hoop bekende namen waaronder Jevons en Marshall.

Maynard was de oudste zoon van John Neville en Florence Ada Keynes. John erft dan al een familievermogen dat later overgedragen wordt aan de jongere Keynes, die zonder moeite kunnen rentenieren, maar daar is geen sprake van.

De context van Cambridge is echter fundamenteel om het leven en de biografie van Keynes te begrijpen. Zijn vader had letteren gestudeerd en die studie stond tegenover de de andere belangrijke tak van wetenschap van die tijd die exact georiënteerd was (wiskunde). De vader van Maynard "haatte" wiskunde ondanks dat hij hiervoor een studiebeurs had ontvangen.

De negentiende eeuw wordt in GB geroemd als victoriaans tijdperk en de opkomst van de industriële revolutie. De rol van de kerk verandert daarmee structureel en Cambridge krijgt meer een rol als academisch centrum dat de religieuze maatschappij helpt transformeren tot seculiere samenleving. In dat proces ontstaan twee bewegingen tegenover elkaar. Als eerste de opkomst van het utilititeits-denken dat de ondernemende krachten van de industriële macht vertegenwoordigen. Het is een denken in resultaat en onderwijs in dienst te laten stellen van de onderneming. Hier tegenover staat de vertegenwoordigers van het intuïtionisme waar de moraal van het dagelijks handelen niet gestuurd is door een resultaat (mijn interpretatie).
De vader van Keynes kreeg bij deze omwenteling "een rol" op de universiteit waarin moraal filosofie (ethiek) een steeds belangrijkere rol ging spelen. De twee hoofdrolspelers in deze ontwikkelingen zijn op de campus van Cambridge de tijdgenoten Henry Sidgwick en de voor economen bekende Alfred Marshall. Beiden werden geconfronteerd met het verval van de religie als sturende bron voor moraal en zochten "een vervanger." De eerste zocht het antwoord in de ethiek, Marshall zocht het antwoord in de (politieke) economie. Sidgwick was een vertegenwoordiger van de alfa-wereld, Marshall was wiskundige. Een centrale vraag was hoe het geluk van het individu samen kon gaan met het welzijn van de samenleving als geheel. Voor Marshall lag het antwoord hierop in het verlengde van de economie - een faculteit die op conto van hem tot bloei kwam in Cambridge: materiële constructies (output) "produceren" volgens hem automatisch een verbetering van het "karakter" (de staat, het gevoel) van mensen.

... wordt vervolgd.

Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Economie - Teveel wiskunde, te weinig geschiedenis?

Begraven of cremeren?