Speltheorie in de praktijk (EU - Griekenland)
Met de komst van Varoufakis werden we via twitter en de reguliere media getrakteerd op het fenomeen speltheorie: eindelijk een onderwerp uit de economie en van economen wat we serieus konden nemen, gezien de slechte staat van dienst van 'de economen' sinds de crisis van 2008 en de ontoereikendheid van het vakgebied van de economie. Varoufakis is kenner als geen ander en zou een meester zijn op het gebied van de speltheorie. 
Nu is deze theorie erg omvangrijk. Gewoon- en simpelweg bluffen is al een onderdeel van deze theorie. Het pokerspel is dan ook een voorbeeld (of metafoor) waar speltheorie mee uitgelegd kan worden.
Speltheorie is erg breed. De zin "wat staat op het spel," kan als onderdeel gezien worden. Een fenomeen dat iedereen wel herkent bij het nemen van beslissingen. En tot vandaag of tot voor kort dachten we dat enkel GRexit op het spel stond: Griekenland uit de Euro als oplossing voor Europa/EU en Griekenland omdat deze laatste zich niet meer aan de regels kan houden (is ook speltheorie).
Dat Varoufakis opeens moest opstappen als onderhandelaar van de Griekse financiën was onverwacht in het spel, en achteraf kwamen er geruchten dat hij lange tijd het spel van onderhandelingen zou hebben geboycot. Dat past nog steeds bij de theorie. Als ook bij de praktijk.
Wat sinds kort nieuw is in de ontwikkelingen rond de EU en de uitzondering van Griekenland is dat GRexit als een mogelijk offer gezien kon worden. Varoufakis kwam hiermee zelf aanzetten sindsdien hij in het proces aan de zijlijn staat: hij stelde dat Duitsland uit is op een Grexit om deze maatregel te gebruiken om andere partijen zoals Frankrijk beter te kunnen disciplineren. Dit betreft dan het spel om Dreiging (speltheoretisch) te gebruiken om andere spelers te beïnvloeden.
Daartegenover staat dat Tsipras wellicht 'zijn hand overspeeld heeft,' gedurende het spel; denkend dat Duitsland en compagnie zouden terugschrikken voor/van een Grexit.
Dat is direct een ander probleem (en onderdeel van speltheorie) namelijk het fenomeen geloofwaardigheid. De afgelopen zes maanden hebben "de Grieken" zoveel gedraaid en gespeeld dat hun geloofwaardigheid op het spel is komen te staan. Dat maakt de onderhandelingen er niet eenvoudiger op.
Maar wat er feitelijk op het spel staat is de geloofwaardigheid en het voortbestaan van de EU als constructie. Ook hier zijn er twee of meer kampen, waar de meerderheid waarschijnlijk gelijk heeft dat wanneer Grexit zich voordoet dat dit het begin van het eind van de EURO zou zijn.
Vandaag in het nieuws lees je dan een ander 'experiment' zoals de Joegoslavische Dinar die met het uittreden van Servië ophield te bestaan en die de ontbinding van Joegoslavië inluidde.
Dat staat bij de EU en de EURO natuurlijk ook op het spel. En menig academicus is ervan overtuigd dat de EURO een project is dat geen lang leven kan leiden, gegeven de geschiedenis van soortgelijke projecten.
De vraag is echter of dit klopt. Het klinkt mooi 'Grexit als het begin van het einde van de euro,' maar is dat zo en komt die conclusie uit het speltheoretische kamp?
Breder gezien is het project EURO een relatief nieuw en onbekend spel waar tegenstanders betogen dat het project op basis van vergelijkbare projecten geen eeuwig leven heeft. Maar dat blijven speculaties. Misschien wordt het tijd voor een GRexit met als argument dat spelers de regels moeten volgen. Zonder regels geen spel, klinkt logisch.
De keerzijde is dat Griekenland buiten de Euro zou kunnen floreren, waardoor de noodzaak van de EURO op een andere manier zonder fundamenten zou kunnen komen. Maar ook dat argument is speculatief. Waarom zou een succesvol Griekenland zonder Euro het voortbestaan van de Euro in gevaar brengen?
Tot op vandaag is het probleem - dat Griekenland niet en/of wil voldoen aan de regels van het spel, als ook zelfs illegaal tot het spel is toegetreden terwijl het daarvoor eigenlijk niet klaar was - onopgelost.
Het standaard model om tot een oplossing te komen door win- en verlieskansen en opbrengsten te berekenen is namelijk niet eenvoudig of eigenlijk niet mogelijk voor dit probleem: er zijn gewoonweg te veel spelers en variabelen of belangen. Daarmee lijkt de speltheorie een mooi framewerk te geven, maar toch weinig houvast te bieden in de praktijk.
--
Oh ja, ik vergeet nog een belangrijke element. Bij het spel zijn kaarten van belang; welke kaart (of troef) heeft iemand in handen. En kan je wel of niet open-kaart spelen. Dat kan namelijk, al is het niet bij poker natuurlijk dat je je kaarten laat zien. wat je daarentegen verborgen moet houden is de waarde die je aan al die kaarten toekent. Hoe belangrijk is het voor je dat je die ene kaar hebt en hoeveel wil je ervoor terugontvangen.
Nu Merkel "Griekenland" nog 72 uur de tijd geeft om de hervormingen goed te keuren mag je je afvragen of dat het hier om de ultieme speelkaart gaat. En hoeveel belang hier aan gehecht wordt. Wellicht weten de onderhandelaars nu al meer dan ze laten zien.
--
19 september 2015. Opnieuw is er een nieuw voorbeeld waar speltheorie zijn opgeld doet: de mogelijke onafhankelijkheid van Catalunya, waar Catalaanse banken dreigen om hun hoofdkantoor te verplaatsen naar Madrid mocht de onafhankelijkheid doorgaan.
Nu is deze theorie erg omvangrijk. Gewoon- en simpelweg bluffen is al een onderdeel van deze theorie. Het pokerspel is dan ook een voorbeeld (of metafoor) waar speltheorie mee uitgelegd kan worden.
Speltheorie is erg breed. De zin "wat staat op het spel," kan als onderdeel gezien worden. Een fenomeen dat iedereen wel herkent bij het nemen van beslissingen. En tot vandaag of tot voor kort dachten we dat enkel GRexit op het spel stond: Griekenland uit de Euro als oplossing voor Europa/EU en Griekenland omdat deze laatste zich niet meer aan de regels kan houden (is ook speltheorie).
Dat Varoufakis opeens moest opstappen als onderhandelaar van de Griekse financiën was onverwacht in het spel, en achteraf kwamen er geruchten dat hij lange tijd het spel van onderhandelingen zou hebben geboycot. Dat past nog steeds bij de theorie. Als ook bij de praktijk.
Wat sinds kort nieuw is in de ontwikkelingen rond de EU en de uitzondering van Griekenland is dat GRexit als een mogelijk offer gezien kon worden. Varoufakis kwam hiermee zelf aanzetten sindsdien hij in het proces aan de zijlijn staat: hij stelde dat Duitsland uit is op een Grexit om deze maatregel te gebruiken om andere partijen zoals Frankrijk beter te kunnen disciplineren. Dit betreft dan het spel om Dreiging (speltheoretisch) te gebruiken om andere spelers te beïnvloeden.
Daartegenover staat dat Tsipras wellicht 'zijn hand overspeeld heeft,' gedurende het spel; denkend dat Duitsland en compagnie zouden terugschrikken voor/van een Grexit.
Dat is direct een ander probleem (en onderdeel van speltheorie) namelijk het fenomeen geloofwaardigheid. De afgelopen zes maanden hebben "de Grieken" zoveel gedraaid en gespeeld dat hun geloofwaardigheid op het spel is komen te staan. Dat maakt de onderhandelingen er niet eenvoudiger op.
Maar wat er feitelijk op het spel staat is de geloofwaardigheid en het voortbestaan van de EU als constructie. Ook hier zijn er twee of meer kampen, waar de meerderheid waarschijnlijk gelijk heeft dat wanneer Grexit zich voordoet dat dit het begin van het eind van de EURO zou zijn.
Vandaag in het nieuws lees je dan een ander 'experiment' zoals de Joegoslavische Dinar die met het uittreden van Servië ophield te bestaan en die de ontbinding van Joegoslavië inluidde.
Dat staat bij de EU en de EURO natuurlijk ook op het spel. En menig academicus is ervan overtuigd dat de EURO een project is dat geen lang leven kan leiden, gegeven de geschiedenis van soortgelijke projecten.
De vraag is echter of dit klopt. Het klinkt mooi 'Grexit als het begin van het einde van de euro,' maar is dat zo en komt die conclusie uit het speltheoretische kamp?
Breder gezien is het project EURO een relatief nieuw en onbekend spel waar tegenstanders betogen dat het project op basis van vergelijkbare projecten geen eeuwig leven heeft. Maar dat blijven speculaties. Misschien wordt het tijd voor een GRexit met als argument dat spelers de regels moeten volgen. Zonder regels geen spel, klinkt logisch.
De keerzijde is dat Griekenland buiten de Euro zou kunnen floreren, waardoor de noodzaak van de EURO op een andere manier zonder fundamenten zou kunnen komen. Maar ook dat argument is speculatief. Waarom zou een succesvol Griekenland zonder Euro het voortbestaan van de Euro in gevaar brengen?
Tot op vandaag is het probleem - dat Griekenland niet en/of wil voldoen aan de regels van het spel, als ook zelfs illegaal tot het spel is toegetreden terwijl het daarvoor eigenlijk niet klaar was - onopgelost.
Het standaard model om tot een oplossing te komen door win- en verlieskansen en opbrengsten te berekenen is namelijk niet eenvoudig of eigenlijk niet mogelijk voor dit probleem: er zijn gewoonweg te veel spelers en variabelen of belangen. Daarmee lijkt de speltheorie een mooi framewerk te geven, maar toch weinig houvast te bieden in de praktijk.
--
Oh ja, ik vergeet nog een belangrijke element. Bij het spel zijn kaarten van belang; welke kaart (of troef) heeft iemand in handen. En kan je wel of niet open-kaart spelen. Dat kan namelijk, al is het niet bij poker natuurlijk dat je je kaarten laat zien. wat je daarentegen verborgen moet houden is de waarde die je aan al die kaarten toekent. Hoe belangrijk is het voor je dat je die ene kaar hebt en hoeveel wil je ervoor terugontvangen.
Nu Merkel "Griekenland" nog 72 uur de tijd geeft om de hervormingen goed te keuren mag je je afvragen of dat het hier om de ultieme speelkaart gaat. En hoeveel belang hier aan gehecht wordt. Wellicht weten de onderhandelaars nu al meer dan ze laten zien.
--
19 september 2015. Opnieuw is er een nieuw voorbeeld waar speltheorie zijn opgeld doet: de mogelijke onafhankelijkheid van Catalunya, waar Catalaanse banken dreigen om hun hoofdkantoor te verplaatsen naar Madrid mocht de onafhankelijkheid doorgaan.
Reacties