Psychologie. Micro en Macro

In tegenstelling tot de economiewetenschap is er bij psychologie geen micro en macro. Bij economie geeft de microblik inzicht in de wereld van de individuele consument of producent en de macrovisie zoomt in op de economie, de verzameling van alle consumenten en producenten als geheel.
Wanneer je die deling op de psychologie los laat dan is het welleven van de individuele mens inderdaad studieobject van de psycholoog, en zodra de mens als groep wordt genomen heeft de psycholoog er niet meer zo veel over te zeggen.
Dan kom je uit bij de sociale psychologie of sociologie of antropologie.

Laatst zag ik een video op YouTube van Roy Baumeister die experimenten heeft gedaan op het gebied van wilskracht en probeert zo de weg tussen individu en groep te doorgronden. Zijn conclusie is dat wilskracht een eindige kracht is die negatief beïnvloed wordt door diverse factoren, oa door het suikerniveau in het bloed van de deelnemer, maar ook door de acceptatie die de persoon voelt in de groep.

Een duidelijke brug tussen persoon / individu en groep / culturele omgeving.

Een ander experiment dat ik zelf in gedachten uitvoer is of self-help-boeken nu wel of niet helpen. Of een beetje? Te beginnen met de laatste statement, natuurlijk, een boek over wilskracht of een ander psychologisch thema zal iemand die wil leren verder helpen. Maar de essentie van self-help is dat je een ander persoon kan worden, of iemand die je onbewust al was maar die niet tot volledige wasdom is gekomen dan wel dat je echt kan veranderen.

Op microniveau geloof ik daar wel in. Ik lees zelf heel veel over psychologie en leer veel van hoe ik beter mijn werk kan doen, op psychisch vlak, met psychologische invloeden.

Op macroniveau geloof ik echter totaal niet dat zelfhulp-boeken kunnen werken. En dat komt omdat de grens van iemands leven wordt bepaald door de groep. Door de structuur van de groep.

Het leven binnen een bedrijf is een goed voorbeeld.
Binnen bedrijven zijn er vele mensen die hoger op willen komen. Daarnaast zijn er anderen die zich verder willen ontplooien los van de ambitie om promotie te maken. De eerste groep personen worden wel de chearleaders van de organisatiecultuur genoemd, zij zijn het perfecte voorbeeld van deze cultuur en HOUDEN van alles dat het bedrijf beweegt. Ze leveren geen kritiek en bewegen in de richting van de bedrijfsmuziek. (Aan de andere kant zijn er de werknemers / professionals die zich totaal los van de cultuur gedragen of zelfs tegen deze cultuur opereren (zoals de klokkenluiders).

Stel nu dat een bedrijf alle tegenstanders van de cultuur zou ontslaan, en iedereen die een lage score op engagement heeft. Wat zou dan het effect zijn op de bedrijfscultuur als geheel? En op het succes van het bedrijf? Zou dat bedrijf nog kunnen werken?

Bij zelfhelpboeken wordt vaak de illusie gewekt dat waar een wil is ook een weg zal zijn. Iedereen kan zen-boeddhist worden. Op microniveau is dat misschien wel zo, maar de kracht van de culturele omgeving is dat die persoonlijke verandering zal tegenhouden. Een persoon zal misschien anderen kunnen overtuigen van zijn nieuwe weg, maar er is wel heel veel meer energie voor nodig om een hele groep in beweging te zetten en dan ook nog in een andere richting.

Wanneer iemand binnen een organisatie zover gegroeid is dat hij of nog beter bij de bedrijfscultuur past of juist helemaal niet, dan zal hij moeten opstappen in het tweede geval en kunnen blijven in het eerste geval. 

De realiteit / en praktijk is (veel meer) dat men er een dubbelleven op nahoud. 'S avonds (of part time) is men coach en overdag (full time) werkt men in groepsverband voor een groot bedrijf. Dat is misschien wel het beste van twee werelden. Die van micro en macro.

--
Bij scheiden speelt dit mechanisme nog duidelijker. Toen de allereerste scheiding plaatsvond was het een uitzonderlijke gebeurtenis. De man of vrouw die wilde scheiden van zijn of haar relatie had niemand om een voorbeeld aan te nemen. In onze cultuur is scheiden een normale gebeurtenis geworden, en heeft er een invloed plaats gevonden van andere voorbeelden op de individuele gevallen. Maar toch is er een relatief maximum aantal echtscheidingen in een bepaalde cultuur. In het individuele geval wil de aspirant scheider meer van vrijheid genieten, maar de druk van de groepscultuur om borging te vinden werkt als een tegenkracht op dit individuele geval...

--
Nog een passender voorbeeld is misschien wel Zelfmoord. Dat is een actie ingegeven door de psyche van het individu dat zich het meest heeft afgekeerd van de groep en overblijvers.

Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Voorbij goed en kwaad (Nietzsche)

Begraven of cremeren?