Een brug te ver: filosofie
Deze gedachte is al weer een paar maanden oud. Is het een voorlopige conclusie? Een wens om tot closure te komen? Of gewoon een gevoel: ik heb mijn grens gezien, ben mijn grens tegen gekomen in de studie van filosofie. Of gewoon even hardop denken, een overzicht maken, om de filosofische route weer te vervolgen?
Dat is een vrij recent gevoel, laten we het daar nog op houden. Dat begon met de vervolgstap om concrete werken van filosofen te gaan lezen in plaats van steeds maar te blijven hangen in de commentaren en duidingen van academische filosofen. Een van de eerste werken waar ik met enthousiasme doorheen wilde "ploegen" was dat van Michel de Montaigne. Een filosoof die door velen als een van de groten werd beschouwd. De confessies () van Rousseau gingen hier aan vooraf en die vond ik zeer goed te verteren. Van Plato had ik vroeger al wel wat gelezen en in mijn jeugd heb ik me lang bezig gehouden met het bekende traktaat van Wittgenstein. En als ik nog wat doordenk, dan komen er nog wel wat werken voorbij ().
Bij Montaigne viel me op dat een van de vragen die ik had over de klassieke talen, moet je die nu wel of niet beheersen, zoals minimaal het Latijn, er door aan het twijfelen werd gezet. Aanvankelijk dacht ik van niet namelijk, want filosofie hoeft toch niet steeds weer in de klassieke oudheid te beginnen. Of argumenten van gelijke strekking. Maar Montaigne staat er toch wel op - grapje - dat je het Latijn beheerst. Je kan het werk ook zien als een compendium van wat de Romeinse filosofen en dichters geproduceerd hebben. Ik begrijp natuurlijk het belang van het Essay, en het filosofisch schrijven of denken. JE hebt een vriend of in ieder geval een partner nodig of iemand tegen wie je kan argumenteren. Het blijft een sociaal spel, dat filosofie. Al zijn er ook die zich terugtrekken.
Om hun grote werk te schrijven.
"Montaigne" is niet echt moeilijk. Maar ik kwam erachter dat ik er niet zo door geboeid werd als zou moeten. Wat daar de norm ook voor mocht zijn...
Maar dan Zizek. Ik luister al zeker een jaar naar zijn presentaties en interviews op Youtube, en daar vang ik wel het nodige uit op, maar hoe zijn filosofie nu echt is, dat blijft me toch een raadsel. Ik heb een boek van hem thuis waar ik met moeite - niet - doorkom. Dat is aan de ene kant te kort aan intelligentie of (voor)kennis en aan de andere kant ook interesse.
Wat me opvalt bij filosofie is de breedte van het vak. Voor Zizek te kunnen lezen, moet je eerst Lacan begrijpen, die was weer op het gebied van Freud aan de gang en heeft voor filosofen, in ieder geval voor die van Zizek belangrijke consequenties.
In mijn wereld geldt een motto, never / don't give up, en dat zou ook voor filosofie kunnen gelden, maar daar ben ik voor mijn eigen ontwikkeling nog niet van overtuigd. Of het wel passend is. Misschien gaat filosofie me gewoon te ver, of is continentale filosofie (waar Zizek zeker een exponent van is) niks voor mij en teveel luchtfietserij. Maar dan stel ik me erboven en dat wil ik zeker niet. Ik denk eerder dat mijn achtergrond - meer de exacte wetenschappen - te weinig aansluiting biedt. Maar dan vraag ik me ook weer af waarom filosofie en wiskunde vaak als zo'n goede combinatie wordt gezien. Ik kon altijd wel goed meedoen met wiskunde, maar ben ook geen echte fan. Bij economie vond ik die wiskunde juist vaak te ver gaan. Die hele wiskundige ontwikkeling van de economie, is wel de norm geworden, maar ik was juist op zoek naar het talige... En juist nu loop ik tegen de grenzen op van .. taal. Filosofie is voral veel, heel veel lezen. En onthouden dus. Bij de exacte wetenschappen kan je schrappen. Wanneer iets niet meer werkt of klopt gaat de wetenschap verder, maar bij filosofie blijft alles wat geschreven is, op een bepaalde manier geldig.
Taalbeheersing.
Nu ik dit zo geschreven heb, blijf ik nog wel met filosofie bezig, maar de druk is eraf. Ik twijfel en mijmer of dit een brug te ver is. Psychologie heb ik duidelijk nodig gehad in mijn leven. Maar of dat bij filosofie ook zo is? Begint filosofie niet daar waar psychologie ophoudt?
2012/01/vechten-voor-je-geluk (Russell)
Reacties