Transitiefalen

Terwijl ik zocht naar de Engelse variant van transitiefalen, kwam ik bij deze case terecht*:

• Een aantal jaar geleden was ik getuige van de catastrofale gevolgen van een bedrijfsovergang die vreselijk misging. Een ooit florerend bedrijf ging twee jaar na de feestelijke toasts op de nieuwe eigenaar failliet en een vader, zoon en hele gemeenschap bevonden zich in de wolk van mislukte overgangen.

 Transitiefalen is een begrip dat ik bij ESB vond. Het transitiedenken (dat wel bekend is in de wereld van beleidseconomie en afkomstig is van innovatiewetenschappen (bedrijfskunde)) heeft ook het transitiefalen meegebracht.

Transitiefalen gaat verder dan het traditionele marktfalen, en dat komt omdat het thema niet bij de kern van de economie  hoort maar meer bij aanpalende wetenschapsgebieden zoals milieukunde. Daar is vaak geen marktwerking en dus ook geen marktfalen.

Het hele verhaal is te vinden op ESB: 

https://esb.nu/beleidseconomen-weten-wat-transitiefalen-is-maar-doen-er-te-weinig-mee/

Voor mij valt vooral het complementaire denken van falen bij succes van transities op. Tot mijn weten en tot nu toe ging het vooral om energietransitie, maar het was politiek niet correct om het over transitiefalen te hebben.

De vele voorbeelden zijn sprekend - zoals het energienetwerk dat de transitie van gas naar elektrisch niet aan schijnt te kunnen - , maar blijven helaas achterwege bij het ESB artikel waar het juist meer om de theorie gaat. Op een persoonlijke website staan die er overigens wel:

• Transitiefalen ontstaat sowieso als de nieuwe energie-infrastructuur te weinig vermogen heeft, te lage kwaliteit kent, of te een versnipperd netwerk is. Dit gebeurt nu het Nederlandse stroomnet vastloopt. Een les van de succesvolle aardgastransitie in de jaren ’60 is dat de centrale overheid moet kiezen en jarenlang fors moet investeren in infrastructuur. (bron: https://wimarbolhuis.nl/2021/09/17/https-www-rtlnieuws-nl-economie-z-first-column-5254684-transitiefalen-neoklassiek-denken-schiet-tekort-klimaatbeleid/)

[Dan is ook het hele dieselverhaal een mooi voorbeeld van transitiefalen. Al die EU-regels hebben de auto's duurder gemaakt - maar uit een recent verhaal en anekdote over Adblue van Peugeot - zie ik ook de schade voor de consument, omdat er een soort tweede uitlaat op de auto moet komen inclusief een extra motor die voorbij gaat aan de functionaliteit van de auto en vervoer. Dat gedoe begon natuurlijk met de VW dieselgate, wat met de kennis van nu in een heel ander licht valt.]

Op het eerste gezicht is er geen enkele relatie tussen overgangen van het management tussen familieleden en de transitie van waar het hier over gaat tussen energiebronnen, van olie naar elektrisch. De gezamelijke noemer is dat er een overgang is waar men het werk van de verandering onderschat. Transities zijn veranderingen en bij veranderingen is er de algemene stelregel dat deze nooit het budget onerschrijden. Veranderingen duren altijd langer. Dat heeft nog niets met marktwerking te maken. Het unieke van dit relatieve thema is dat in de wereld van economie bijna alles werkt in onveranderbare staat. De prijs van Lithium stijgt of daalt op basis van verwachtingen, maar er is geen prijs die olie en lithium combineert en waarvan een verandering kan worden afgelezen. 

 

* - https://transitionstrategists.com/living-under-the-cloud-of-transition-failure/

--
2018/04/transitiekunde