De herinnering
Ik vroeg aan een AI agent hoe vaak 18 april op een goede vrijdag is gevallen in de afgelopen eeuw, dat blijkt naast vandaag, en in 2014, ook geweest te zijn in 2002,1991, 1980,1969,1958,1947 (en 1929 maar die is hier niet van belang)... Als ik zelf tussen 22 maart en 25 april jarig zou zijn geweest (ook AI) dan zou ik me ongtwijfeld hebben herinnerd dat er verjaardagen waren die tevens feestdagen waren. Voor mijn moeder was die zo, maar ik heb die vraag nooit gesteld.
Een van de dingen die ik me destijds heb voorgehouden was om meer te weten te komen van haar geboorteland. om nu echt eens een aanzet te maken, maar het is er nog niet van gekomen. Voor mijn moeder was haar geboorteland nooit echt belangrijk. Dat ze later in Nederland iemand ontmoet in de trein, die toevallig in datzelfde land is geboren, heeft ook nooit echt veel aandacht gekregen. Je zou zeggen dat wanneer je beide een geschiedenis deelt buiten Nederland, daar toch iets van betekenis in moet zitten.
Maar wat is een geboorteland? Meestal is het land waar ook je cultuur vandaan komt. Nederlanders zijn over de hele wereld te vinden en je blijft Nederlanders. Vaak, niet altijd. Een neef van mij woont al zijn hele werkzame leven in Azië en die keert nauwelijks meer terug naar zijn geboorteland.
Zelf ken ik mijn moeder van slechts twee plaatsen in Nederland, het eerste deel van haar leven en het laatste deel. Van dat eerste deel heb ik steeds minder herinneringen. Het is de stad waar ik ben opgegroeid en mijn eigen jeugd ken ik nog wel, en heeft veel te maken met die omgeving. Ik denk dan aan school of scholen, sportverenigingen, parken, en de straat waar ik woonde.
Die tweede stad was veel meer toeristisch en zo herinner ik het me ook. We gingen daar heen op bezoek of op vakantie en dat gaf een hele andere wending aan het verhaal. De band die je opbouwt met een stad - of regio - waar je vaak op bezoek komt, is soms wat kunstmatig.
Ook historisch was die stad weer uniek en als uitzondering op een cultuur die er heerste. De stad had historische banden met ook weer de geboorteplaats van mijn moeder. Ik heb er goede herinneringen aan, ook die breder zijn dan puur het bezoekadres.
En dan is er een derde soort herinnering, die nog wel het meest persoonlijk is, en dat zijn de bezoeken van haar aan mij en mijn omgeving.
Als ik er zo over denk dan zou kennis van het geboorteland een dimensie aan de herinneringen toevoegen. Dat zou dan een meer gefabriceerde ervaring worden, zonder dat het ooit een echte herinnering is. Ik vraag me af of dat ooit gebeurt. Ik heb een gezonde afkeer van reizen gekregen, de laatste jaren. Maar een alternatief zou zijn om het reizen virtueel te houden. Onlangs zag ik weer het boek van David van Reybrouck, nu denker des vaderlands. Dat boek ben ik destijds begonnen, maar volgens mij vraagt het om een vervolg. Misschien als opstart naar meer.
Reacties