Positieve gezondheid
We leven in een wereld waar de geschiedenis herschreven of gedebunkd wordt en alles in nieuwe zakken wordt gegoten. Welvaart als begrip in de economie weerspiegelt niet goed wat er er belangrijk is en gebeurt in ons economisch leven want dat zou veel breder moeten dan groei alleen. Er hoort ook de factor Welzijn bij. En nu lees ik via een bericht in de krant - Inderdaad de dokter is niet meer de enige die over gezondheid gaat - dat een dergelijk fenomeen ook in andere disciplines gaat spelen. Zoals bij geneeskunde.
- ‘Gezondheid is een toestand van compleet fysiek, mentaal en sociaal welbevinden en niet alleen de afwezigheid van ziekte of gebreken.’
"Huber ontwikkelde samen met anderen het ‘spinnenwebmodel’. Daarin worden de zes dimensies van Positieve Gezondheid uitgewerkt:
In de psychologie kwam in de vorige eeuw het begrip Positieve psychologie als nieuwe stroming binnen en die overheerst grotendeels "de" discussie. Als je vraagt welke? Dan is dat misschien vooral in de bedrijfskundige wereld, de zakenwereld. "Positief" staat gelijk aan big business.
Hier ben ik vooral benieuwd naar het model en de onderlinge relaties. Want heeft mentaal welbevinden niet alles met zingeving te maken? De vragen - https://mijnpositievegezondheid.nl/ - geven al wat inzicht:
- Lichaamsfuncties gaan over: (gezond, fit, ) voelen, klachten en pijn, goed slapen en eten, seksualiteit, herstellen en bewegen.
- Mentaal welbevinden: onthouden, concentreren, zintuigen, vrolijk voelen, zelfacceptatie, oplossingen vinden, controle over eigen leven
- Zingeving: zinvol leven, met zin opstaan, idealen, vertrouwen eigen toekomst, acceptatie, dankbaarheid, levenslang leren.
- Kwaliteit van leven: genieten, gelukkig zijn, lekker in vel zitten, evenwicht, veilig voelen, tevreden (intimiteit, leefomgeving, financieel)
- Meedoen: contact met anderen, serieus genomen worden, vriendschap, steun, erbij horen, zinvol werk, betrokkenheid.
- Dagelijks functioneren: zelfzorg (fysiek, algemeen), capacitair, plannen, financieel, werk, zorg van anderen (instanties)
Wat me opvalt is dat gevoel een grote factor uitmaakt: gezond en fit voelen, met zin opstaan, veilig voelen, ... Zelfacceptatie heeft veel met psychologie te maken. Zingeving is meer filosofisch. Vriendschap en het belang daarvan zit hier ergens tussen in. betrokkenheid bij de wereld is vrij abstract. Hoe groot is die wereld. Greta Turndinges heeft de hele wereld als haar werkgebied en ik heb niet het "gevoel" dat dat meisje nu gelukkig is. Sommige mensen hebben een hele kleine wereld, en die zijn wel gelukkig. De maatschappij verandert ook voortdurend en is cyclisch. We zitten tegenwoordig in een grauwe periode, en wat moet je dan met je geluk: laat je je beïnvloeden door het grijs en zwart wat je om je heen ziet of denk je: ik heb lekker zinvol werk. Tot de bom valt, Zou Doe Maar zeggen in 1982.
Een van de filosofen en tevens denkers des vaderlands is zowel arts als filosoof. Dat vind ik een intrigerende combinatie. Want een arts studeert geneeskunde. Moet de mens genezen worden, ook de gezonde mens? Dat is natuurlijk een filosofische kwestie: wat is ziek? Daar begint het, en dat lijkt me aan de andere kant wel weer logisch. Ik meen ook dat dezelfde filosoof suggereerde dat we niet allemaal 100 moeten willen worden. En een van de problemen van deze tijd is dat ouderen depressief worden. Ze worden ouder, maar hebben weinig zin(geving) in het leven. Zijn deze ouderen niet langer gezond? Wat je hiermee kan is de vraag doortrekken naar een samenleving als geheel: hoe gezond zijn we met zijn allen?
Met positieve psychologie is het overigens niet goed afgelopen naar mijn mening. Er is een wedloop ontstaan naar zelfontplooiing en het najagen van zingevingsdoelen die moeilijk op waarde in te schatten zijn. Onder de paraplu van het positieve denken mag niemand meer kritiek geven, en voor op of binnen bedrijven terwijl werknemers het steeds moeilijker krijgen. Vooral financieel. Die winsten die lopen nog wel prima. Maar het adagio dat je als zelfstandiger maar je leven moet zien te maken - dat en met de zelfredzaamheid - , is natuurlijk ingegeven door een economische- en bedrijfscrisis. Waaronder het pensioenprobleem. Maar goed, misschien is dit wat off-topic.
Ik denk dat het spinnenweb model een discussie kan aangaan of dat mensen zelf kunnen nagaan hoe gezond ze zijn. Wat misschien echt veranderd is in deze tijd is dat gezondheid niet langer een hygiëne-factor is. Als het goed gaat merk je de waarde ervan niet, maar als het slecht gaat trekt men massaal aan de rem. Nu gaat het - vooral ook economisch - wat slechter voor grotere groepen en dus staat ook de gezondheid meer in de aandacht. Dat heeft een economische verklaring die alles met ruimte te maken heeft. Mensen met minder middelen, worden tot slechtere keuzes gedwongen en die komen daardoor in een negatieve spiraal (vrij naar mullainathan - schaarste)
--
-- recent nieuws over ouderen
- De linkse schatkistbewaarder die de hand op de knip houdt en ‘ouderen in de kou zet’, NRC
- De zorg voor zieke ouderen wordt een hete aardappel, NRC Handelsblad
- In Japan letten de postbode en de buurtsuper op vereenzaamde ouderen, NRC Handelsblad
... en over gezondheid:
- Arbeidsongelukken. gezondheidsschade. milieuovertredingen. Hoe komen tankreinigingsbedrijven ermee weg?, NRC Handelsblad
- Brandende vuilstort bedreigt milieu en gezondheid op Bonaire: ‘Ook Den Haag heeft deze afvalramp jarenlang genegeerd’, NRC Handelsblad
- Gezondheidszorg in het noorden van Gaza zo goed als ingestort: ook het laatste ziekenhuis functioneert niet meer, NRC Handelsblad
- Het zakelijke belang bij de lelieteelt woog zwaarder dan de onzekere gezondheidsrisico’s voor het gezin, NRC Handelsblad
- Johan Remkes stopt om gezondheid als voorzitter Groningen-programma, De Telegraaf
- Nóg een crisis: onze slechte gezondheid, NRC Handelsblad
- Prins William spreekt van 'zwaarste jaar' uit zijn leven na gezondheidsdrama's, NU.nl
Reacties