Ode aan Luis Alberto de Cuenca

In de krant van donderdag 14 november, vond ik een ode aan een Spaanse dichter, die ik zelf overigens niet kende. Maar wat me daarbij opviel was de waaier van professies waarmee de columnist de dichter portretteerde:

"Hij is een filoloog, holbewoner, "derdeling," hellenist, vertaler, essayist, columnist, criticus, literair redacteur, onderzoeker, popularisator, podcaster, levensgenieter, Diogenes, verzamelaar, haiku-proever, nationale bibliothecaris, valse cinefiel, muze van rockers, wolf van Gurruchagas, popdivo, verslinder van strips, middernacht-cowboy, traditionele Gambardella, geheelonthouder pilarist..."*

Allereerst maar de dichter zelf: Het gedicht, het ontbijt, schijnt een van zijn bekendste en beste gedichten te zijn:****

I like you when you say silly things,
when you put your foot in it, when you lie,
when you go shopping with your mother
and I arrive late at the cinema because of you.
I like you even more on my birthday
when you cover me in kisses and cakes,
or when you're happy and it shows,
or when you're brilliant with a phrase
that sums everything up, or when you laugh
(your laughter is a shower in hell),
or when you forgive me for forgetting.
But I like you even more, so much that I
can barely resist how much I like you,
when, full of life, you wake up
and the first thing you do is say to me:
"I'm starving this morning.
I'm going to start breakfast with you."

Van het uitgebreide palet aan professies zoals de journalist de dichter kenschetst, is "filoloog" vrij duidelijk, iemand die letterkunde heeft gestudeerd. Holbewoner is de vertaling van Troglodiet dat in het Nederlands alleen in de academische sfeer wordt gebruikt. Holbewoner is geen heremiet, kluizenaar, eenzaat, of einzelganger... Derdeling is de automatische vertaling van Tercerista, en dat zou beter als "bemiddelaar" vertaald kunnen worden, maar wat bedoeld wordt, is denk ik het programma van een politieke partij in Catalonië die een middenweg tussen twee uitersten voorstelt.

Hellenist hoeft geen toelichting, als vertaler is hij bekend van de vertaling van Waltarius*** (vertaald als Cantar de Valtario). Essayist en columnist, behoeft ook nauwelijks toelichting. Zijn ideeën zijn terug te vinden in de media, en een van zijn argumenten is dat de Spaanse maatschappij cultuur onderwaardeert en dat die cultuur afbreekt. Dat blijkt volgens hem uit het niet langer verplicht stellen van filosofie op school (vijfde en zesde klas in Spanje). Net als redacteur. Iemand die een status heeft opgebouwd als dichter kan perfect een tweede professie starten als redacteur. Als is hier literatuur breder dan poëzie in het algemeen. 

Podcaster en populariastor gaat zo goed als samen. Podcast is een modern medium dat gericht is op verbreding van allerlei thema's en verspreiding voor een zo groot mogelijk afzetgebied. 

Voor de popband, Orquesta Mondragón van Javier Gurruchaga schreef hij de lyrics. 

In het interview (podcast) zegt hij dat poezie in 90% van de gevallen saai is. En dat de lezer andere genres nodig heeft om bij te komen, in mijn vertaling. Hij verdient nauwelijks geld met poezie, enkel door premies. In vroegere tijden gaven Romeinse staatsmannen nog wel eens aan landgoed aan een dichter , maar die tijd is voorbij. Hij schrijft zijn werk op de computer vooral voor het corrigeren, hetgeen erge belangrijk is bij poezie.:

  • https://cadenaser.com/audio/1731238998836/ (podcast voorbeeld)

Levensgenieter zou je kunnen detailleren als bourgeois gegeven het imago van de poët, dat erg lijkt op onze Harry Mulish, of de Argetijnse Borges. Diogenes omdat het een fervet verzamelaar is. En de overige professionele titels heb ik maar gelaten voor wat ze zijn.

Om wie gaat het dan eigenlijk? "Wat is het imago van deze dichter?"**

Cuenca is een conservatieve man uit de hogere klasse uit de wijk Barrio in Madrid
van Salamanca; Dit is een man in overhemd, stropdas en pak, met een zekere dandy-uitstraling en zich bewust van het succes ervan. Zijn werken weerspiegelen ernst en werk, maar er zijn ook gedichten zacht en zoet; Je zou kunnen zeggen dat het eerste beeld geprojecteerd door Luis Alberto de Cuenca is die van een auteur die zijn succes kent en daarbij een zekere afstand bewaart zijn minder bekende gedichten onthullen andere facetten van de auteur: een liefhebber van strips en kinderliteratuur, fan van fantasie en mythologie, vertaler van Grieks, Latijn en moderne talen, lezer van Spaanse auteurs, romantisch en ironisch... 

Dit werk kan niet worden voltooid zonder het appartement van de auteur, dat zesde, te vermelden fabriek waar meer dan dertigduizend boeken gestapeld op planken liggen die bewaard zijn gebleven in het donker en in bureaus waar ze worden gemaakt, in rust, wanneer het lot zo is ze willen de mooiste gedichten en vertalingen.

In een (ander) interview zegt hij - in navolging van Ortega y Gasset, op de vraag: "Was of is Spanje het probleem, en is Europa niet langer de oplossing?" Het volgende:

"Europa is een beetje verloren. Ik denk dat het volkomen verloren gaat dat we nog veel meer sterke, gemeenschappelijke banden tussen de EU zouden moeten opbouwen. Het zou bijvoorbeeld niet slecht zijn om een ​​gemeenschappelijk leger te hebben. Het zou heel krachtig zijn, stel je een leger voor met leden uit de hele EU… Cultuur bijvoorbeeld. Ik herinner me de ontmoetingen die ik als staatssecretaris van Cultuur in Europa heb gehad: cultuur is altijd gebaseerd geweest op culturele uitzonderingen, op het altijd aandacht besteden aan wat ons scheidt, aan wat ons onderscheidt van anderen. Ik geloof dat we moeten benadrukken wat ons verenigt, en dat is veel. Bijvoorbeeld: het christendom wordt niet genoemd in de Europese Grondwet. Het lijkt mij een vergissing. Het christendom is fundamenteel geweest. Je kunt christen zijn of niet, maar in de geschiedenis van Europa, in de configuratie van de Europese mentale ruimte, is het van fundamenteel belang geweest, samen met het Romeinse recht en de Griekse filosofie. Ik geloof dat dit de drie grote componenten zijn van wat Europees is, en ik zie dat Europa nu erg lauw is. Hoe het ook zij, het is voor Europa beter om er te zijn dan er niet te zijn. Het is altijd een soort rem, een waarborg voor wat hier gebeurt, zodat we niet verder komen. Met andere woorden: we worden geen Venezuela. (bron: https://theobjective.com/cultura/2021-11-20/naufragos-ilustrados-luis-alberto-de-cuenca/)

Op Wikipedia zie ik dat er naast de Spaanse pagina enkel een pagina in het Catalaans en het Russisch! Zijn werk, staat te lezen is vertaald het frans, Duits, Italiaans Engels en het Bulgaars, maar niet in het Catalaans en het Russisch?

--

* - Es filólogo, troglodita, tercerista, helenista, traductor, ensayista, columnista, crítico, editor literario, investigador, divulgador, 'podcaster', bon vivant, Diógenes, coleccionista, catador de haikus, bibliotecario nacional, falso cinéfilo, musa de rockeros, lobo de Gurruchagas, divo del pop, devorador de cómics, cowboy de medianoche, Gambardella castizo, pilarista abstemio… (https://www.abc.es/opinion/jose-f-pelaez-laudatio-luis-alberto-cuenca-20241115194448-nt.html)

** - LUIS ALBERTO DE CUENCA: EL POETA DE LA BIBLIOTECA EN PENUMBRA Sonia Velázquez León, https://repositorio.comillas.edu/xmlui/bitstream/handle/11531/15311/TFG001482.pdf 

*** - Waltharius is a Latin epic poem founded on German popular tradition relating the exploits of the Visigothic hero Walter of Aquitaine. While its subject matter is taken from early medieval Germanic legend, the epic stands firmly in the Latin literary tradition in terms of its form and the stylistic devices used (wikipedia)

--

-- oorspronkelijk gedicht: [El Desayuno].**** 
Me gustas cuando dices tonterías,
cuando metes la pata, cuando mientes,
cuando te vas de compras con tu madre
y llego tarde al cine por tu culpa.
Me gustas más cuando es mi cumpleaños
y me cubres de besos y de tartas,
o cuando eres feliz y se te nota,
o cuando eres genial con una frase
que lo resume todo, o cuando ríes
(tu risa es una ducha en el infierno),
o cuando me perdonas un olvido.
Pero aún me gustas más, tanto que casi
no puedo resistir lo que me gustas,
cuando, llena de vida, te despiertas
y lo primero que haces es decirme:
«Tengo un hambre feroz esta mañana.
Voy a empezar contigo el desayuno».

Vertaald met Llama 3.1 (Note: I tried to preserve the original tone and poetic feel of the poem, but please keep in mind that translations can sometimes lose a bit of the original nuance.)

Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Economie - Teveel wiskunde, te weinig geschiedenis?

Begraven of cremeren?