Filosofie als een verzameling ideologieën

De zoektocht naar meer begrip van filosofie. In dit geval heb ik mijn vizier gezet op de domeinen binnen deze wetenschap. Beter gezegd, wat kan je leren over filosofie in een biografie van een filosoof? De onderstaande lijst - als verzameling van "ideologie, doctrine, dogma of kampen"* - heb ik opgesteld aan de hand van de biografie van Pinkard over Hegel: 

  • idealism, judaism, romanticism, hegelianism, pantheism, realism, skepticism, particularism, modernism, kantianism, humanism, universalism, formalism, dualism, rationalism, absolutism, liberalism, scholasticism, marxism, optimism, individualism, dynamism, platonism, nihilism, mysticism, atheism, atomism, anarchism, materialism, neo-platonism, irrationalism, stoicism, historicism, psychologism, existentialism, epistemology, relativism, emotionalism, jansenism, theism, classicism
De lijst geeft bijna een geheel overzicht van de filosofie, en dat is bij een biografie over een filosoof een belangrijk feit. 

Over Idealisme is al voldoende geschreven. Toch nog een passage uit het boek (steeds de eerste):
  • Holderlins invloed op het denken van Hegel tijdens deze periode was immense; Hij heroriënteerde Hegels intellectuele richting zelfs volledig. Terwijl hij in Jena was, had Holderlin veel nagedacht over wat hij dacht zat fout in het systeem van Fichte, en zijn reflecties op Fichte (en het post Kantiaans idealisme in het algemeen) kwam voor Hegel als een volledige openbaring. Ze dienden om Hegel duidelijk te maken dat zijn eigen pogingen om de Kantiaanse filosofie had ze ernstig onderschat door ze te ‘toepassen’ de omvang van de problemen die nog steeds de eigen problemen van Kant en Fichte bleven pogingen om het in een definitieve vorm om te zetten. Hegel raakte dus overtuigd dat wat hij nog maar een paar jaar eerder had afgedaan als louter ‘esoterisch’ zaken waren in feite de kern van de zaak, en dat was aan hem om te doen wat hij was van plan een gedachtegang op te bouwen die als leidraad zou dienen het moderne leven tot aan de verwezenlijking ervan - hij moest zijn plannen volledig omgooien zijn toekomst.
Judaism heeft talloze vermeldingen, zoals deze:
  • Het Pruisische ‘emancipatie’-edict van 18.12.2020 vermeldde onder andere, dat joden het recht hadden academische posities in te nemen, inclusief hoogleraarsposities, "waarvoor ze zichzelf hebben gemaakt geschikt', en Gans was duidelijk van plan de Pruisen op hun gemak te stellen woord. Hij schreef zich in 1816 in aan de universiteit van Berlijn. In die tijd werd hij actief in een kring van joodse studenten die elkaar regelmatig ontmoetten om intellectuele en culturele kwesties te bespreken, vooral de aard en rol van Berlijn, Parijs (1824-1827) van het jodendom in de post-Napoleontische, revolutionaire tijd waarin de joden zogenaamd waren geëmancipeerd in de Duitse confederatie in algemeen en in Pruisen in het bijzonder. In 1817 verhuisde Gans uit Berlijn naar Göttingen om rechten te studeren, en in augustus 1818 schreef hij zich in in Heidelberg, waar hij zijn proefschrift voltooide in 1 8 1 9 onder Hegels oud vriend Anton Friedrich Justus Thibaut.
Romaticisme: 

  • Terwijl hij in Bern was, had Hegel zelfs een lang, Holderlin-achtig stuk geschreven gedicht aan zijn vriend getiteld "Eleusis", een verwijzing naar het Eleusinische mysteries van het oude Griekenland. Het gedicht is eigenlijk een lang gedicht van Rousseau geïnspireerd eerbetoon aan hun vriendschap en gemeenschappelijke idealen, waaronder de deelden het spinozisme uit hun jeugd. Het is inderdaad een nogal opvallend ‘vroege’ Romantisch" stuk van iemand die later een van de sterkste critici van het van Romanticisme zou worden. Samen met enkele van zijn andere geschriften tijdens deze periode suggereert "Eleusis" dat Hegel onder de invloed van Holderlin had halfslachtig geprobeerd een soort romanticus te worden, zowel vóór als tijdens het eerste deel van zijn verhuizing naar Frankfurt. Het was echter een poging die gedoemd was te mislukken. Hegels persoonlijkheid en interesses waren eenvoudigweg op gespannen voet met de Romantiek, net zoals zij op gespannen voet stonden met de Romantiek zijn theoretisch Rousseauiaanse houding ten opzichte van de natuur, en als zijn verblijf daarin Frankfurt verlengde, hij liet zijn kleine stukjes romantiek los zo snel als ik ze had verworven. Tegen de tijd dat ik verhuisde Van Frankfurt naar Jena had hij alles wat er nog over was definitief achtergelaten van zijn korte, zelfbewuste gedoe met dat soort romantiek.
Spinozisme, kwam nog niet in del ijst voor, maar voegen we hier toe:
  •  een afwijzing van de dualisme van ziel en lichaam ten gunste van de opvatting dat ziel en lichaam bestaan alleen aspecten van dezelfde onderliggende substantie; en een mening die waar is wijsheid moet worden bereikt door te proberen een volledig objectief doel te bereiken afstandelijk gezichtspunt (door als het ware het gezichtspunt te bereiken van het universum, in plaats van in je eigen perspectief beperkt te blijven oogpunt).
Hegelianisme:
  • Op veel plaatsen in de Engelstalige filosofie is dit waarschijnlijk veilig te zeggen dat hij niet zozeer is afgewezen als wel simpelweg genegeerd. ... / ... Waardoor werd hij zo'n paria? Een deel van de verklaring is eenvoudigweg historisch. Hegel was in de Engelstalige landen de schuld gegeven van het Duitse autoritarisme leidde tot de Eerste Wereldoorlog en tot het soort nationalistische aanbidding van de staat belichaamd door de nazi’s die tot de Tweede Wereldoorlog leidde. Niet alleen werd hij verdacht van Teutoonse verduistering en van het zijn van een bedrieger in de zalen van de academie, zijn naam werd medewerker met de morele rampen van de twintigste eeuw. Toen na de Sec Na de Tweede Wereldoorlog publiceerde Karl Popper zijn enorm invloedrijke boek De open samenleving en haar vijanden, die een groot deel van de Duitsers de schuld geven catastrofe op de onheilspellende invloed van Hegels denken, de genadeslag de kist voor het hegelianisme leek op zijn plaats te zijn gezet. Dat Poppers behandeling van Hegel was op zichzelf al een schandaal en deed daar niets aan af wegnemen van de angst van velen dat de studie van Hegels werken alsof ze iets te zeggen zou hebben, was op zichzelf al een gevaarlijke onderneming. 
Pantheisme (zie wikipedia voor The Pantheism Controversy):
  • rond 1790, hadden de drie vrienden zich ook aan het lezen gewijd F. H. Jacobi's werken en waren bijzonder geboeid door wat er gebeurde De ‘pantheïstische controverse’ rond Jacobi’s boek On Spinoza 's Doctrines in Letters to Herr Moses Mendelssohn.

Realisme:
  • Realisme is simpelweg de keerzijde van subjectief idealisme, het begrijpen dat het ‘eerste principe’ aan de kant van het object staat, en niet bij het onderwerp. Zoals Hegel het uitlegde: ‘poneert het dogmatisch idealisme het subjectieve als de werkelijke grond van het objectieve, het dogmatische realisme de objectief als de werkelijke grond van het subjectieve. " De eindeloze oscillatie binnen de moderne filosofie ligt er echter een kloof tussen realisme en idealisme slechts een indicatie van iets diepers, van een reeks gedeelde vooronderstellingen die noch de realisten, noch de idealisten onder woorden brengen, en waarvoor die van Kant Het idee van de conflicterende aard van het bewustzijn was de sleutel
Skepticisme:
  • Deze zelfbewuste fascinatie voor de Verlichting komt overeen met bijdragen die geen diepe scepsis ten aanzien van religie tonen (een eigenschap die niet alleen kan worden toegeschreven aan een protestantse tiener uit Württemberg die gedachten in een dagboek vastlegde, maar een kenmerk van de hoofdstroom van de Duitse Verlichting dat zich onderscheidt zoals bijvoorbeeld uit de Franse versie blijkt).
  •  [En:] De behoefte aan filosofie komt dus voort uit de behoefte aan een sociaal leven zijn interne breuken te overwinnen of te genezen. Het is zeer zeker niet de noodzaak voor een nieuwe, alternatieve autoriteit die de oudere auteur zou vervangen dingen die hun greep op mensen zijn kwijtgeraakt. Filosofie doet dat dus niet vervang het oudere religieuze systeem door zijn ‘systeem’. In een 1802 verwijt aan het adres van de beruchte verdediger van het moderne scepticisme, G.E. Schulze - die had betoogd dat de filosofie er historisch gezien niet in was geslaagd een idee voort te brengen juiste ‘systeem’ om mensen te leiden – Hegel reageerde door hem belachelijk te maken Schulze heeft ‘de relatie tussen filosofie en de wereld gepresenteerd’ publiek als die tussen een [staats] bestuur en een volk; de filosoof zou het ambt van Pastorale Plicht voor de Volksrede bekleden en zou de plicht op zich hebben genomen om voor het volk een constitutionele filosofie en het besturen van de Volksrede. "
Particulisme: [Betreft de verlichting en de invloed op Hegel's denken van
universalisme versus particularisme]
  • Bij het ontwikkelen van zijn ideeën over het ‘universele landgoed’ was Hegel dat ook duidelijk proberen in het reine te komen met twee heel verschillende en deze te combineren kenmerken van zijn eigen persoonlijke ervaring: het universalisme van zijn opvoeding – van zijn vader als lid van de universele stand, recht hebbend op zijn positie vanwege zijn diploma rechten uit Tübingen - en de particularisme van het leven in de geboortestad, iets waarvan hij de waarde en emotionele aantrekkingskracht heeft uiteraard ook diep gevoeld. Deze weigering om zijn Enlighten op te geven het door de geest geïnspireerde universalisme of zijn diepgevoelde specificisme scherp uiteen onderscheidde Hegel van een aantal andere denkers die binnen de denkbeelden werkten oude Heilige Roomse Rijk in die tijd.
Modernisme:
  • In werkelijkheid was het slechts Hegels herformulering van zijn eigen soort radicaal modernisme dat hij al uitgebreid had betoogd in de Fenomenologie van de Geest: Als er geen waarheden van de natuurwet zouden bestaan ​​waarop onze ethiek zou zijn gebaseerd acties moesten conform zijn, en dat was de ultieme rechtvaardiging van onze actiesmoesten intern worden uitgewerkt binnen de eigen ontwikkeling ‘geestelijkheid’ en ‘gelijkgezindheid’.
 Kantianisme (wordt niet duidelijk in de bio, maar wordt als algemene kennis  verondersteld):
- eerste aanraking via prof Friederich van Abel
  • In het licht van zijn nieuwe toewijding aan het kantianisme heeft hij merkte tegen Schelling op: ‘Van de Kantiaanse filosofie en haar hoogste voltooiing Ik verwacht een revolutie in Duitsland.
  • ... Hegels ideeën over ‘subjectieve’ religie en een ‘volksreligie’ waren allemaal gebouwd in het licht van wat hij destijds nodig achtte proberen het kantianisme te transformeren in iets praktischers, meer toepasselijks iets dat kan worden uitgedrukt in het soort essay dat wordt geschreven door een populaire filosoof 
  • ... Dit vormde de opening voor de kleine universiteitsstad Jena om zichzelf te vestigen als de echte thuisbasis van het kantianisme.
Humanisme:
  • In deze context was er een beweging ontstaan ​​die bekend staat als het nee-humanisme wortel schieten in Duitse onderwijskringen, en Niethammer, samen met Wilhelm von Humboldt in Berlijn werd bekend als een van zijn voornaamste exponenten. De leidende ideeën van de nee-humanistische beweging in het onderwijs had te maken met zijn verzet tegen zowel Duitse modellen uit het verleden onderwijs en de opkomende onderwijsmodellen geïnspireerd door de Duitse Verlichting, die zij identificeerden als ‘utilitair’. (De De ‘utilitaire doctrines’ waarover zij spraken vertoonden slechts oppervlakkige overeenkomsten tot het achttiende-eeuwse Britse utilitarisme.) Voor de nee-humanisten Het onderwijs moest fundamenteel gericht zijn op Bildung, op het plaatsen van studenten in een positie waarin ze een bepaald ideaal van de mensheid konden verwezenlijken, namelijk het worden van een zelfgestuurde, zelfgevormde cultivatiebeoefenaar en smaak. De voorstanders van het nee-humanisme mikten daarom op een soort van het universaliseren van de onderwijsvorm die deze identificeerde met Bildung. (7 Nuremberg Respectability - The Politics of Neo-Humanism)
Universalisme:
  • Bij het ontwikkelen van zijn ideeën over het ‘universele landgoed’ was Hegel dat ook duidelijk proberen in het reine te komen met twee heel verschillende en deze te combineren  kenmerken van zijn eigen persoonlijke ervaring: het universalisme van zijn opvoeding - van zijn vader als lid van de universele stand, rechthebbende op de zijne positie vanwege zijn diploma rechten uit Tübingen - en de particularisme van het leven in de geboortestad, iets waarvan hij de waarde en emotionele aantrekkingskracht heeft uiteraard ook diep gevoeld. Deze weigering om zijn Enlighten op te geven het door de geest geïnspireerde universalisme of zijn diepgevoelde specificisme scherp uiteen onderscheidde Hegel van een aantal andere denkers die binnen de denkbeelden werkten oude Heilige Roomse Rijk in die tijd. Het onderscheidde hem duidelijk van al degenen die bleven pleiten voor het universalisme van de Verlichting en voor de eenvoudige afschaffing van de traditionele privileges van de woonplaats. Hoe ooit onderscheidde het hem ook van de Duitse ‘counter’ Verlichting”, die over het algemeen het tegenovergestelde beweerden manier - tegen de universalistische, Verlichtings-"reden" ten gunste van particularistisch gevoel en gemeenschappelijke traditie.
Formalisme:
- Kant's formalisme
- Kort daarna werd een anoniem antwoord op de recensie gepubliceerd
(1807 augustus), dat Jacobi verdedigde maar Hegel nog steeds aanviel omdat hij bestond
te "intellectualistisch" in zijn ontslag (in het voorwoord bij het fenomenology) van degenen die ernaar streefden de filosofie ‘stichtend’ te maken in plaats van ‘wetenschappelijk’, en beschuldigde Hegel er vreemd genoeg van terug te vallen in het ouderwetse formalisme van Christian Wolff.

Dualisme: ... deze sla ik over want is een bekend filosofisch thema, het idee of geest en lichaam afzonderlijke entiteiten zijn of niet (en zelfs dat: vat ik dit goed samen?)

Rationalisme:
- Thibaut was in feite een vorm van rationalisme aanbevelend bij de toe-eigening van de Duitse traditie, terwijl Savigny een meer meta aanbeveelde fysieke, en zeker meer romantische, benadering.
- [en relatie pietism [is dat er ook een?] Er bestaat in Duitsland een lange traditie van geschiedschrijving over deze periode heeft de neiging deze conservatieve tendensen toe te schrijven aan de groei van het piëtisme in de Verenigde Staten Duits en. Hoewel het niet waar is dat het piëtisme daarin een belangrijke rol speelde de ontwikkeling van zulke irrationalistische denkrichtingen lijkt mij heel erg
Het is overdreven om deze tendens uitsluitend aan het piëtisme toe te schrijven. De aantrekkingskracht van inderdaad Het piëtisme zelf had te maken met de confrontatie tussen het leven in de geboortestad en de rationaliserende krachten van zowel de moderne Europese staat als van de rationaliserende krachten
beweging van de Verlichting in het algemeen. Hoewel dit twee verschillende waren ontwikkelingslijnen – die elkaar natuurlijk bij velen overlapten kruispunten - voor veel piëtisten en hun opvolgers kwamen de twee volledig tot hun recht met elkaar geïdentificeerd. De aantrekkingskracht van het piëtisme was zelf geworteld in het thuisfront De reacties van de steden wijzen opnieuw op de oprukkende, ‘universalistische’, centraliserende krachten van de economie absolute monarchie, verlichtingskritiek op bijgeloof en alistische ratio theologie. Jesaja Berlin schrijft een groot deel van het irrationalisme van de kant van toe Hamann en Jacobi over het piëtisme in "Hwne en de bronnen van de Duitse Anti
Rationalisme", in Jesaja Berlijn, Tegen de stroom: essays in de geschiedenis van Ideeën]

Absolutisme:
- Prussisch absolutisme
- Alleen al het benoemen van de problemen is voldoende om er een idee van te krijgen de complexiteit van het oude regime in Württemberg: het protestantse landgoederen van Württemberg, een min of meer atypische feodale instelling had de moderne wereld overleefd, had een rechtszaak aangespannen voor een keizerlijk hof van het steeds irrelevanter wordende Heilige Roomse Rijk waarvan Württemberg lid was, om hun katholieke prins, de hertog, te dwingen Karl Eugen, om juridisch te erkennen wat zij als hun traditioneel beschouwden rechten; en hertog Karl Eugen, zelf altijd geneigd tot absolutisme en
katholieke praal, en die zich altijd krachtig tegen zulke pres hadden verzet zekerheden uit de protestantse standen waren onder enorme druk komen te staan van de keizer van het Heilige Roomse Rijk - de aartshertog van Oostenrijk, zichzelf een verabsoluterende katholieke monarch – om genoegen te nemen met de Protestanten.

Liberalisme:
- aristocratische liberalisme
- De alternatieven leken dus ofwel toe te geven aan het lokalisme, ofwel aan het lokalisme afzien van hervormingen; of het aannemen van liberale, individualistische principes en paardrijden over de lokale bevolking heen, die alleen met de grootste vijand werd geconfronteerd door de lokale bevolking zelf. Hegel wilde duidelijk geen van beide: hij wilde een deel van het bemiddelde karakter van de geboortesteden behouden terwijl ze tegelijkertijd centralisatiehervormingen opdringen. Ik heb
dacht dat ‘liberalisme’, als een doctrine van louter individualisme, dat wel was volkomen ontoereikend voor deze taak, omdat het niet in staat was om te vangen de noodzakelijke predeliberatieve achtergrondnormen van een ‘volk’ zonder wat elke beraadslaging over de toekomst van ‘Duitsland’ alleen maar zou zijn resulteren in steriele speculatie, niet in iets actueels.
- Door het zo te zeggen, Hegel leek aanvankelijk te suggereren dat de problemen met het ‘liberalisme’
van de Julirevolutie waren specifiek Franse problemen (of, als de De Belgische opstand zou erbij betrokken worden, misschien zijn dit alleen endemische problemen ‘katholiek’ en niet ‘protestants’ Europa), maar niet zoiets generaliseerbaar was naar het moderne leven als zodanig.

Localisme:
- De alternatieven [voor de universalistische staat] leken dus ofwel toe te geven aan het lokalisme, ofwel aan het lokalisme afzien van hervormingen; of het aannemen van liberale, individualistische principes en paardrijden over de lokale bevolking heen, die alleen met de grootste vijand werd geconfronteerd
door de lokale bevolking zelf.

Scholasticism:
- Dus door de tijd dat Hegel klaar was om naar de universiteit te gaan, universiteiten in Duitsland
velen waren het voorwerp van volksminachting geworden; ze werden gezien als louter overblijfselen van een ouderwetse middeleeuwse scholastiek, waar nieuwe kennis rand werd niet geproduceerd, en als plaatsen waar de jeugd corrupt raakte door de anti-intellectuele studentencultuur van duels en dronkenschap vorige moedig ze hoogstens allemaal aan.
- Humboldt begon die lezing met een protest tegen de soort ‘metafysica’ die zich voltrekt ‘zonder medeweten van aquain houding en ervaring’ en dat had een ‘schematisme’ nauwer, zoals hij het uitdrukte, dan die van de scholastiek van de Middeleeuwen. op Als hij dit hoort, begrijpt Hegel de aanval op de 'scholastiek' een aanval op zijn systeem zou zijn, hij was diep beledigd en maakte zijn com
klachten bekend bij verschillende mensen, waaronder Varnhagen von Ense.

Marxism:
- hmm wat moeten we daar over nog zeggen?

Optimism:
- Bij de tijd dat Hegel naar berlijn werd geroepen, verbeterde de dingen, en zijn aanokmst werd verwelkomd met een mengeling van : optimism, skepticism, anxiety, en expectation.

Individualism:
 
En dan ontbreken deze nog:
  • Dynamism, Platonism, Nihilism, Mysticism, Atheism, Atomism, Anarchism, Materialism, Neo-platonism, Irrationalism, Stoicism, Historicism, Psychologism, Existentialism, Epistemology, Relativism, Emotionalism, Jansenism, Theism, Classicism

-- Welke ism's komen niet voor in de biografie van Hegel? Dat is nog niet zo eenvoudig maar geeft wel extra inzicht in het werk, het gaat in ieder geval om:

Op eerste gezicht wordt pragmatisme nog niet vermeld, en is pas van latere oorsprong. Men dacht nog niet praktisch in die tijd?

--

* - De term isme is een substantief afgeleid van het achtervoegsel -isme. Varianten op dit achtervoegsel worden in de meeste Indo-Europese talen gebruikt om te verwijzen naar een ideologie, doctrine, dogma, kamp in een intellectueel conflict of leefwijze. Voorbeelden van ismen zijn katholicisme, liberalisme, totalitarisme en opportunisme (Wikipedia).

- Afbeelding: op het internet zijn duizenden afbeeldingen te vinden over dit onderwerp. deze is van :
https://br.ifunny.co/picture/materialism-vs-spiritualism-3-egoism-vs-altruism-a-idealism-vs-Fy80oPWZ7

- De tweede is afkomstig van:
https://slideplayer.com/slide/13023427/


Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Economie - Teveel wiskunde, te weinig geschiedenis?

Begraven of cremeren?