Merkel (nog) in de media
Ik las een biografie over het leven van Merkel. Daarna vond ik dat er nog veel over haar geschreven werd. Hoe lang duurt het voor een legaat van een leider die al lang afscheid heeft genomen, verwerkt is in een maatschappij? Voor Duitsland is die vraag meer relevant dan enig ander land.
Wanneer je sommige berichten in de media leest dan ontstaat een dubbel beeld. Een titel zegt over Merkel, de koningin van Europa maar met een aangetaste kroon. Ze was een crisismanager, die wachtte tot het laatste moment om in actie te komen, en was praktisch maar zeker geen visionair. Ze handelde in Europa met Duitsland als doel en wist zo een verandering van politiek te bereiken om een steunfonds in het leven te roepen dat tegen de Duitse zuinigheid inging, met als doel om de zwakkere landen te helpen, wetende dat een falende EU ook voor Duitsland fataal zou worden (BBC, Merkel legacy: EU's queen with a tarnished crown). Maar er is meer.
Merkel am Ende spreekt me erg aan omdat het boek afsluit met het hoofdstuk, waarom Merkel niet meer in onze tijd past. Zo denk ik over alle leiders, er is een tijd van komen en van gaan, maar juist ook die relatie met de tijdgeest.
"In dit boek stel ik de vraag over Merkel niet
als persoonlijk lot, maar de betekenis ervan in een
lange regeerperiode voor haar partij en vooral voor de ons
land. Wat is dit voor een partij die zich hier zo lang van heeft afgescheiden?
Een vrouw laten leiden? Wat voor soort samenleving is dit?
haar zo lang te laten regeren? Welk deel hebben die van haar huidige en hun vorige regeringen met de huidige
crisisachtige omstandigheden gemeen in Duitsland? En tenslotte zou ik graag duidelijk willen maken dat deze regering of iemand die haar nabootst kan het niet veel langer goed doen, omdat deze niet is toegerust voor de politieke taak die voor de Duitser ligt.
»Merkel als persoon is volkomen onbelangrijk. Uw verkeerde beleid
“Tik is belangrijk”, vertelde een toppoliticus van de CDU mij onlangs.
Ik denk dat hij gelijk heeft. Iedereen die op zoek is naar voedsel voor zijn...afkeer van de persoon Angela Merkel, dat moet wel helaas teleurstellen. Ze is waarschijnlijk niet kwaadaardiger dan dat
ieder ander persoon zou ook zoveel jaren aan de macht meemaken. Ik heb veel gesprekken gehad met hun scherpste critici binnen de CDU hebben nauwelijks denigrerende persoonlijke opmerkingen of woorden gehoord. Integendeel: "Mevrouw Merkel is persoonlijk Heel prettig in de omgang", vertelde de Düsseldorfer en CDU-Kamerlid Sylvia Pantel, mij. "Ze heeft een ongelooflijke geheugen, is hardwerkend, en bovenal is ze niet ijdel" - volgens mij wel- en ze vind haar erg leuk. Daarom vind ik het eigenlijk zonde... namelijk dat ik nu zo teleurgesteld ben. Ik zou eigenlijk veel liever een fervent supporter van haar zijn.
Als ik zeg dat Merkel aan het einde is, bedoel ik... niet alleen dat Angela Merkel binnenkort vrijwilligerswerk zal doen of noodzakelijkerwijs als kanselier en partijleider zal aftreden. Veel belangrijker: de Merkel-methode, de Merkelisme, is aan het einde. ... Het is op dat moment duidelijk: het is een uitverkoop van politieke kapitale kwesties, d.w.z. de waarden en standpunten van uw partij en
belangen van het land en de burgers, voor wie de heersers Draag verantwoordelijkheid. Of beter: eigenlijk zou moeten dragen- Merkel en degenen die samen met haar aan de macht waren, gaven op wat ze deden eigenlijk zou moeten behouden en beschermen – in het belang van eigen machtsbehoud.
Merkel heeft, volgens mijn centrale stelling, wat geperfectioneerd na 1990 kenmerkte bijna alle westerse staten: apolitiek kal politiek. Er is geen constant doel in je carri̬re, niets waar ze voor staat. In ieder geval niets dat ze eerder had gehoord niet willen dat het tegenovergestelde werd beweerd en niets dat zou belangrijker voor haar zijn geweest dan haar winnen of behouden positie van macht. Je belangrijkste beslissingen Рenergie ommekeer en opening van de grens Рhet raakte in tegenspraak
voorheen (zogenaamd) vertegenwoordigde posities vanwege machtstactieken tabel berekening. Mijn vermoeden is: Merkel is geïnteresseerd voor de macht, maar niet echt voor de politiek. Het is vreemd voor haar, nietwaar?
De politicoloog Chantal Mouffe beschrijft het als de essentie van de politiek: hartstochtelijke partijdigheid. Ik heb dan ook weinig waardering voor de wijdverbreide kritiek onder de critici. Het idee dat Merkel een sinistere agenda nastreefde daar als een ‘crypto-socialist’ of ‘Honeckers late wraak’. Vandaag, na 13 jaar als kanselier en 18 jaar partijleiderschap is ze koppig en niet bereid om uit de impasse te komen en verschijnt, dan is het niet te wijten aan een veronderstelde om ideologische koppigheid te verklaren. Maar liever in de eerste plaats zijn ze net als de meeste mensen die aan de macht zijn Het toegeven van fouten is een teken van zwakte en Ten tweede weet ze dat hoewel Saul Paulus zal worden, maar kan niet meer in Saul veranderen.
... In het derde hoofdstuk analyseren we de vraag waarom de, d.w.z. niet-politieke, politiek van Merkel al zo lang aan de gang is en zo succesvol kon zijn. Het antwoord ligt in de droom van westerse samenlevingen, vooral Duitsers, vanaf het einde van het verhaal. Het heden gaat erin op en de toekomst wordt een amalgaam – en het politieke wordt blijkbaar onnodig. Merkel was de juiste kanselier voor een vermoeid land dat maar al te graag aan dit verlangen toegaf en wilde niets meer weten over politieke problemen.
De toekomst is aan politici die hartstochtelijk partijdig zijn.." (Ferdinand Knauß ist Cicero-Redakteur. Sein Buch „Merkel am Ende. Warum die Methode Angela Merkels nicht mehr in unsere Zeit passt“ ist 2018 im FinanzBuch Verlag erschienen.)
Ferdinand Knauß,* 1973, studeerde geschiedenis en Japanse studies in Düsseldorf, Nantes en Tokio. Hij was redacteur bij de Financial Times Deutschland, Handelsblatt en perswoordvoerder bij het federale ministerie van Onderwijs en Onderzoek voordat hij naar WirtschaftsWoche verhuisde. In 2010 was Knauß Fellow van de Volkswagen Foundation aan het Max Planck Institute for the Study of Societies in Keulen en in 2015 Fellow aan het Institute for Advanced Sustainability Studies in Potsdam. Zijn kritische column “Knauss counteracts” verschijnt wekelijks op wiwo.de.
Academia (Herbert Amon) schrijft over het boek
"De meest recente optredens van bondskanselier Merkel, bijvoorbeeld in Marrakech op 10 december 2018 De ondertekening van het VN-migratiepact suggereert dat, ongeacht hun terugtrekking uit het partijleiderschap van de CDU is nog lang niet voorbij. Op het eerste gezicht lijkt de titel van het boek misschien: De tegenstanders van het merkelisme zullen waarschijnlijk in de eerste plaats worden aangesproken – en dus even voorbarig als zelfs wensdenken van de auteur. Bij het lezen van het boek, voltooid vóór de opwinding rond Door de opvolging aan de top van de partij wordt een dergelijke ideeënassociatie weerlegd. Integendeel, De stelling van de ondertitel wordt op indrukwekkende wijze bewezen: In een heden waarin de politieke realiteit van harmonie van de wereld en haar (westerse) wereld aangeroepen in politieke kerst- of nieuwjaarstoespraken waarden blijkt de in wezen apolitieke ‘Merkel-methode’ ongeschikt – en onverantwoord.
Het Merkelisme is een moreel gedrapeerd systeem van politieke willekeur, dat wordt gepresenteerd alsof er geen alternatief bestaat met als enig doel de macht te behouden. Ferdinand Knauß, ... verwijst naar een – niet toevallig naamloze – leidende CDU-politicus: “Merkel als persoon is volkomen onbelangrijk. Haar verkeerde politiek is belangrijk.” De conservatieve vleugel van de partij, die zelf verdwenen is, definieert de auteur dit beleid als volgt: “Het is de uitverkoop van politiek kapitaal, d.w.z. van waarden en standpunten van haar partij en belangen van het land en zijn burgers... Merkel en haar machthebbers gaven op wat ze moesten behouden en beschermen – in hun eigen belang, de macht behouden.”
Wat opvalt aan Merkel is het succes van haar methode. Hoofdstukken 1 en 2 geven een overzicht van stations hun omgang met macht. Het bijzondere talent van Merkel ligt in het aantrekken van kritische stemmen uit haar eigen Partij de standpunten die eerder met beoefende retoriek werden bepleit (“Het multiculturalisme heeft gefaald”; “ik als natuurkundige") negeert om abrupt te veranderen en de politieke tegenstander aan te vallen door zijn posities over te nemen en daardoor in leegte achter. Merkel's repertoire omvat nu de groen-linkse lege formule van 'ons' “verrijkende” migratie. Een voorbeeld is haar overstap naar de uitfasering van kernenergie (“Fukushima "heeft mijn standpunt over kernenergie veranderd") op 9 juni 2011, na zes maanden eerder haar toenmalige coalitiepartner, de FDP, had de resterende bedrijfstijden van kerncentrales verlengd. De auteur ziet Merkels “tactische meesterwerk” in de energietransitie. Haar tactiek in de vluchtelingencrisis – met een licht optimisme – legt ze uit als een keerpunt in haar carrière. Ter nagedachtenis, het mediabeeld van het Arabische meisje dat begon te huilen toen Merkel haar ontmoette, wordt gepresenteerd en besloten met dat ze “niet iedereen konden huisvesten, dat kunnen wij ook niet bereiken”. Een paar weken later, in september 2015, kwam de uitspraak “Dat kunnen we.” [Wir schaffen das] Achter de tegenstrijdigheid van de uitdrukking was eigenlijk een gebrek aan beslissingsmacht, gecombineerd met bezorgdheid over ‘lelijke beelden’.
Merkel en moraal. Een paar maanden later reisde ze af naar de dure vluchtelingendeal met de Turken naar het potentaat Erdogan naar Ankara. De auteur citeert de linkse socioloog Wolfgang Streeck: “Latere historici zullen het moeten proberen het Merkel-systeem op zijn hoogtepunt als een langetermijntest die zowel aan de kant van de overheid als aan zichzelf werd opgelegd van een democratisch publiek in termen van zijn mogelijkheden en bereidheid, onder voortdurende omstandigheden offeren ze hun intellect op om steeds nieuwe absurditeiten te geloven of om ze tegen beter weten in te bekennen..."
Het “Merkel-systeem” – of beter gezegd de Merkel-methode – kan alleen werken zolang er geen effectieve oppositie in de Bondsrepubliek bestaat. Hoe dan ook, de toestroom sinds 2015 hebben ‘beschermingszoekers’ verergerde, mogelijk onoplosbare integratieproblemen ‘in dit land’ – in haar jaren als oppositieleider hoorde Merkel nog steeds woorden als ‘Duitsland’ en ‘Vaderland’ over haar lippen worden al beschouwd als de echte historische erfenis van Merkel. Hun politiek onbetwist erfenis is de AfD. Tot die tijd vind je het vloeiend – en niet-polemisch – geschreven boek misschien leuk als opfriscursus voor wat je al hebt Lees bekenden, verrijkt met insider-episodes die de mechanismen van de partijpolitiek verklaren Non-kritiek en jubelende bereidheid tot onderwerping van professionele politici die gebonden zijn aan hun baan verlichten. We raden deze aan in hoofdstuk 2 (“De balans – Duitsland na 13 jaar Merkel”) Informatie over economisch beleid. In het geval van Griekenland draaide Merkel in de zomer van 2015 om Retorisch gezien nog steeds een radicaal markteconoom uit de jaren negentig – in lijn met de meeste mensen – vooral zij Eurolanden die geïnteresseerd waren in een zachte munt en de minister van Financiën Schäuble terzijde schoven, die voor één had opgeroepen tot een tijdelijke uittreding uit de euro. Die zijn bedacht om de euro en Griekenland te redden Concepten – om het no-bail-out-principe te omzeilen bij de oprichting van de monetaire unie – zijn hierop gebaseerd
een systeem van voortdurende kredietexpansie, ondersteund door het nulrentebeleid van de ECB. De weg naar binnen de overdrachts- en aansprakelijkheidsunie en de gemeenschappelijke staatsschuld – openlijk geëist door Emanuel Macron – wordt overschaduwd door de voorstanders van dit beleid. Het gepraat over de zwakke euro profiteren van de Duitse exportindustrie negeert het feit dat in het licht van de Bundesbank Richt zich op claims die in werkelijkheid nooit kunnen worden ingewisseld – bijna € 1 biljoen – tegen de euro “Het is een subsidieprogramma dat we zelf betalen”, zegt econoom Daniel Stelter. Het gaat over over een systeem om de crisis uit te stellen.
De kern van het boek is de stelling van de ‘apolitieke politicus’ Merkel. Knauß bevestigt Merkel
“Extreem hoge analytische intelligentie” vermoedt Peter Sloterdijk binnenste holte. Informatie over haar gevoelsleven komt van de dochter van de man die vroeger in de DDR verbleef, de linkse protestantse predikant Horst Kasner, die is verhuisd, kan niet worden gewonnen. Toen de journalist Hugo Müller-Vogg werd gevraagd naar haar politieke overtuigingen, antwoordde deze met een opgewekte glimlach: “Ik Ik weet het, ik weet het, dat is de vraag waar heel Duitsland op het antwoord wacht.” De stelling: “Angela Merkel is een apolitiek persoon” is in twee opzichten explosief. Ze verwijst naar één over de lege ruimte in Merkels begrip van de politiek, meer precies “het politieke”. Knauß gebruikt zich bewust – zij het in een zwakkere vorm – van de ideologische ruimte van de Bondsrepubliek Carl Schmitts concept van fatsoen werd afgekeurd. Als nietsvermoedende getuige belt hij de meer linkse vrouw Politicoloog Chantal Mouffe. In het boek ‘On the Political’ (2005) stelt ze dat precies democratische politiek kan niet zonder het fundamentele onderscheid tussen wij en zij. In de Politiek gaat over de definitie en perceptie van belangen tegenover de ambities van de samenleving ‘anderen’, niet over onschuldige eiapopeia.
Aan de andere kant is niet-politiek gedrag – reactief, uitsluitend tactisch gedrag – in hoge mate politiek. Politiek is niet het doelloos willekeurig gebruik van (toegewezen) macht, maar eerder met ‘passie’ (Max Weber) gedreven, verantwoordelijk nastreven van doelen te midden van een door conflicten geteisterd land Het eigenbelang van andere machten (vandaag: spelers) bepaalde de werkelijkheid. In plaats van – zeker ook politiek – ethisch - doelen zijn het aanroepen van inhoudloze “waarden” - kosmopolitisme, tolerantie, diversiteit, enz. - geschopt. Merkel beheerst dit jargon ook – in haar gebruikelijke gênante taalgebruik. Dankzij ambitie, bescherming (denk aan hun voormalige sponsor Helmut Kohl) en vaardigheid Kanselier Angela Merkel, die aantrad, verschijnt als een persoon zonder charisma, zonder geschiedenis Sensus, zonder patriottische passie, last but not least zonder gevoel voor politiek. Eén zoals deze Duitsland, het land in het midden van Europa, kan het zich niet veroorloven een leidende figuur te zijn. De auteur citeert Henry Kissinger, oudste staatsman van de VS: “Angela Merkel is heel lokaal. Ik vind haar persoonlijk leuk en respecteer haar, maar zij is geen transcendente figuur”. Vriendelijk geformuleerd bevat de zin een verwoestend oordeel over de Kanselier Merkel, die dertien jaar lang onbetwist heeft geregeerd. Getuige hiervan is het historische politieke falen van Merkel in de “vluchtelingencrisis” sinds het najaar van 2015 Ferdinand Knauß Merkel een “hartstochtloze onverschilligheid voor de gevolgen van haar eigen gevolgen nietsdoen.” Dit bleek uit haar zin “Nu zijn ze er gewoon.” Een hoge Een veiligheidsfunctionaris voorspelde destijds dat “veel mensen zich zouden afkeren van de rechtsstaat.“ De opmerking in de laatste zin van het boek: “Dat zou het ergste langetermijngevolg zijn van deze lang, noodlottig kanselierschap.” Maar het lijkt erop dat het kanselierschap van Merkel nog niet voorbij is. Potentiële opvolgers met een doel en passie voor politiek - van bepaalde verwachtingen van de CDU-politicus Friedrich Merz apart – in Duitsland, dat zo nutteloos en arrogant is – en apolitiek – "Het verlangen van de Duitsers naar verlossing leidt (Markus Vahlefeld) met geen enkele partij in zicht." (https://www.academia.edu/38029369/Die_unpolitische_Politikerin_eine_Kritik_des_anhaltenden_Merkelismus).
-- Binnenkort komen de memoires van Merkel zelf uit, zie afbeelding van De economist:
Twee vrouwen domineren al sinds mensenheugenis de politiek van hun respectievelijke Noord-Europese landen. Naast hun geslacht worden Angela Merkel en Margaret Thatcher vaak op ̩̩n hoop gegooid als centrumrechtse steunpilaren met een neus voor politiek overleven. Ze regeerden heel anders Рde een met haar handtas dreigend in de hand, de ander geduldig coalitiepartners paaiend Рmaar zo lang dat zelfs tieners zich niet konden herinneren dat iemand anders ooit de leiding had gehad toen ze aftraden. Maar hun nalatenschap ziet er nog anders uit. Hoewel Thatcher in 1990 door haar eigen partij werd gedwongen af te treden toen haar peilingen daalden, staat ze sindsdien bovenaan in een peiling van de beste Britse leiders na de oorlog; Sir Keir Starmer, de huidige premier, kreeg vorige maand kritiek omdat hij het portret van zijn voorganger-maar-acht naar een ander deel van Downing Street had verplaatst. Mevrouw Merkel koos ervoor om na vier termijnen met pensioen te gaan, nog steeds zo populair dat zowel de kandidaat van haar partij als de oppositiepartij (nu in functie) haar mantel probeerden op te eisen. Toch worden we er iedere maand aan herinnerd hoe haar bewind Duitsland in het moeras stortte (https://www.economist.com/europe/2024/10/24/angela-who-merkels-legacy-looks-increasingly-terrible)
Reacties