Verdwaald, of van God los
Mijn moeder is religieus opgevoed geweest. haar ouders waren oud-katholiek. Daar begreep ik nooit zoveel van, maar ik heb er ook nooit vragen over gesteld. Het stellen van vragen was niet iets dat in onze familiecultuur paste.
Totdat op een dag dat het zo ver was, dat ze de kerkdeur achter zich sloot.
Wij volgden een specifieke kerkdienst waar we ik meen, niet elke zondag, van minimaal eens in de maand. Ik was nog klein, mijn oudere broer ging ook mee, en er werden geen vragen gesteld.
Wel was het geen hoogtepunt voor ons, We moesten.
Maar ook daar heb ik geen negatief beeld van. We gingen gewoon. De kerk en de weg erheen vond ik wel bijzonder. Het was in mijn herinnering een grote kerk, hervormd, waar we via een kleine weg omhoog, een helling naar toe liepen.
De dominee kende ons, maar ik weet niet meer hoe precies. Ik denk dat toen mijn vader ziek werd, hij vaak op bezoek kwam. De relatie kwam dus via mijn vader. En altijd is deze predikant in ons leven gebleven, wel met afnemende frequentie, maar voldoende om grote herinneringen aan hem over te houden.
Ik weet ook nog wel specifieke muziekdiensten toen we de kerk bezochten. En de kleine boekjes die voor ons lagen en een gestencild papiertje met iets van de mis.
Op een avond was de dominee met zijn vrouw bij mijn moeder thuis, en ik was altijd onder de indruk van zijn zware stem. Later begreep ik dat retoriek bij de Griekse cultuur begon, maaaaar dat theologen ook in retorica onderlegd moesten zijn.
Hij kon praten.
Heel specifiek, hoorde ik hem een keer zeggen, " als je maar met je pik uit mijn dochter blijft." Je moet dat zien in de context van een moderne man, uit functie op bezoek, maar dat ik het fragment nooit ben vergeten wel wil zeggen hoe veel indruk dat op me gemaakt heeft.
Desondanks het goede contact nam mijn moeder afscheid van de religie en hoefden we nooit meer naar de kerk. Ik denk dat het een beweging is geweest die gevoed werd door een tijd waar anderen ook minder naar de kerk gingen. Wat elk verhaal daar achter was, ik weet het niet.
Bij en voor mijn moeder wel: ze geloofde er niet meer in.
Achteraf best jammer, dat je je boos en verdrietig bent dat je het geloof opgeeft. Want wie stelt nu het geloof of het bestaan van God verantwoordelijk voor de ellende in de wereld.
"Zonder religie, zou er veel minder oorlog in de wereld zijn," zei een vriend me laatst toen we na een diner nog even over de boulevard liepen. Ik weet het nog zo net niet. Mensen moeten ergens in geloven. Als het niet religie is waarin dan wel?
Zo denk ik ook nu aan mijn moeder. Waar geloofde zij dan in?
We zijn nooit zo verdiept geraakt in dat soort zaken. Een van de dingen waar ik spijt van heb. Ik was toen te jong, en later kwam het er niet meer van.
Van mijn vader heb ik een Bijbel geërfd. Die heeft mijn moeder jaren, jaren geleden "opnieuw gebonden." Het is zo'n mooie uitgave - handzaam - dat je moeite moet doen om er niet in te lezen. Die moeite doe ik dus ook niet.
De anekdote is zoals micro-economie. Er is altijd een verhaal waarom een geval te begrijpen is. Macro-economisch is men parallel aan de tijd van mijn moeder, minder gaan geloven...
Reacties