Discussie versus dialoog

Zijn (nodeloze discussies) een fenomeen van een crisis, of ligt dit genuanceerder? Is er een afname van de dialoog in onze wereld? En - zoals Bohm in dit boek stelt - is woordgebruik deel aan het feit dat er in onze samenleving problemen zijn. Wat betekent probleem namelijk?

Over dat laatste, maar vooral over de dialoog schreef hij. Het is een boek uit 1996, Over Dialogen (En het verschil met discussies), van David Bohm.

Samenvatting*

• Dialoog versus discussie: ... Terwijl discussie vaak het debatteren over tegengestelde standpunten inhoudt om een ​​argument te winnen, is dialoog een samenwerkend proces dat gericht is op het verkennen van ideeën en het begrijpen van verschillende perspectieven zonder de druk om tot een conclusie te komen.
• Collectief denken: Bohm pleit voor een vorm van collectief denken waarbij deelnemers zich bezighouden met een gedeeld onderzoek. Dit proces zorgt voor het ontstaan ​​van nieuwe inzichten en een dieper begrip van de kwesties die aan de orde zijn.
• Opschorting van aannames: Een cruciaal aspect van dialoog is het opschorten van aannames en vooropgezette ideeën. Bohm moedigt deelnemers aan om open te staan ​​voor het in twijfel trekken van hun eigen overtuigingen en om aandachtig naar anderen te luisteren.
• De rol van gedachten: Bohm onderzoekt hoe gedachten onze percepties en interacties vormgeven. Hij betoogt dat veel conflicten voortkomen uit rigide denkpatronen en dat dialoog individuen kan helpen zich bewust te worden van deze patronen.
• Een veilige ruimte creëren: Voor een effectieve dialoog is een veilige en respectvolle omgeving essentieel. Bohm benadrukt de noodzaak van vertrouwen en openheid onder deelnemers om echte communicatie te vergemakkelijken.
• Implicaties voor de maatschappij: Bohm suggereert dat dialoog de potentie heeft om grotere maatschappelijke problemen aan te pakken, zoals conflict en verdeeldheid. Door begrip en verbinding te bevorderen, kan dialoog bijdragen aan een harmonieuzere en coöperatieve maatschappij (* - GPT-4o).

Discussie versus dialoog. 

"Discussie is bijna als een pingpongspel, waarbij mensen de ideeën heen en weer gooien en het doel van het spel is om te winnen of om punten voor jezelf te krijgen. Mogelijk neem je de ideeën van iemand anders over om je eigen ideeën te ondersteunen - je kunt het met sommigen eens zijn en met anderen oneens - maar het basispunt is om het spel te winnen. Dat is heel vaak het geval in een discussie."

Dan,

"In een dialoog probeert echter niemand te winnen. Iedereen wint als iemand wint. Er zit een andere geest achter. In een dialoog is er geen poging om punten te scoren of om jouw bepaalde mening te laten prevaleren. In plaats daarvan wint iedereen wanneer er een fout wordt ontdekt bij iemand. Het is een situatie die win-win wordt genoemd, terwijl het andere spel win-verlies is: als ik win, verlies jij. Maar een dialoog is meer een algemene deelname, waarin we geen spel tegen elkaar spelen, maar met elkaar. In een dialoog wint iedereen. Het is duidelijk dat veel van wat 'dialoog' wordt genoemd, geen dialoog is op de manier waarop ik het woord gebruik. Mensen bij de Verenigde Naties hebben bijvoorbeeld wat vaak als dialogen wordt beschouwd, maar deze zijn zeer beperkt. Ze lijken meer op discussies — of misschien compromissen of onderhandelingen — dan dialogen".

Een filosoof** schreef over dit boek het volgende:

... In zijn etymologie is discussie verwant aan percussie en hersenschudding [concussion]: het houdt een botsing in, hier van standpunten of standpunten die worden verdedigd. Dialoog is daarentegen een stroom van uitwisseling tussen discussianten, gericht op het achterhalen van de vaak stilzwijgende aannames of oordelen achter standpunten, om te leren, om iemands vooroordelen te corrigeren door tegengestelde of contrasterende standpunten te overwegen. ... Hier verbind ik dit met de visie op identiteit of essentie als een potentieel voor ontwikkeling, ... Dit vraagt om aandacht, niet voor wat er is ontwikkeld, in huidige meningen of standpunten, maar voor kansen voor hun verandering of verdere ontwikkeling. Dialoog helpt hierbij, en in die zin zou je kunnen zeggen dat dialoog essentieel is. [...] dat je tegenstand van anderen nodig hebt om een kans te hebben om jezelf te bevrijden van vooroordelen. Hier wil ik dat verder uitdiepen.In zijn boek betoogde Bohm dat denken reflexief is, zelf referentieel: als we nadenken over ons denken, heeft dat dezelfde bron van vooroordelen als het denken zelf. We kunnen niet tegelijkertijd iets denken en er objectief over nadenken. Je kunt niet iets denken en het niet meer denken. Gedachten zijn zelfbevestigend. Dit doet me denken aan Wittgensteins uitspraak dat het vreemd is om te zeggen 'ik denk dat ik pijn heb'. Pijn hebben houdt in dat je denkt dat je het hebt. Je kunt geen geloof hebben en voelen dat je het niet hebt. Bohm contrasteert dit met proprioceptie van het lichaam. Je kunt naar je handen kijken en ze objectief zien en voelen bewegen. Je kunt in een spiegel kijken en jezelf zien bewegen. We hebben geen dergelijke proprioceptie van gedachten en gevoelens. Bohm beweert dat je kunt leren om zoiets te ontwikkelen, waarbij je niet automatisch toegeeft aan een emotie en deze niet onderdrukt, wat hem alleen maar zou behouden, maar waarbij je afstand neemt, jezelf koel observeert en ‘opzij zet’: kijk naar jezelf terwijl je deze gedachte/dit gevoel hebt.Dit lijkt niet gemakkelijk. En misschien moeten emoties op een of andere manier worden uitgedrukt om aan hun greep te ontsnappen. Ideeën moeten worden uitgesproken en in actie worden gebracht om hun beperkingen te onthullen. Dat is, denk ik, de fundamentele basis voor pragmatisme. En dan wordt deze mogelijkheid van een schreeuw van ‘nee’ (... de Franse filosoof Gaston Bachelard) vanuit de realiteit versterkt, benut in tegenstelling tot een idee van iemand anders, die een alternatieve visie of idee biedt, en argumenten daarvoor.‘Ze opzij zetten’, die kreten van ‘nee’, er niet naar handelen, kan iemand beroven van de tegenstand van de realiteiten de contrasterende visies van anderen die een kans bieden voor correctie.Dus val ik terug op het idee dat we een beroep moeten doen op iemand anders om kritisch te kijken naar wat we zeggen en voelen, om door de automatische zelfrechtvaardiging van ideeën, hun zelf referentialiteit te breken. Daar ligt het belang van dialoog. Een ideale dialoog is een coalitie om gezamenlijk de vooroordelen, bedoelingen en behoeften te onthullen die ten grondslag liggen aan standpunten en visies. Dat is nodig om een basis te vormen voor empathie, om te weten wat anderen drijft.Dat is nodig voor wat ik eerder ‘cognitieve afstand overbruggen’ noemde. Dit wordt mogelijk gemaakt door taal,met metaforen om wederzijds begrip te bevorderen, maar wordt ook ondersteund door iemands habitus, in gezichtsuitdrukking en gebaren, toon van de stem, afwisseling tussen zeggen en luisteren.

Over "probleem:" (in het probleem en de paradox) zegt hij dat dit een Griekse wortel heeft dat "to put forward," betekent (ik houd even het Engels aan).

Over Probleem en Paradox (hoofdstuk 4) vroeg ik wederom aan AI:

"Het probleem

• Aard van problemen: Bohm verwijst naar "het probleem" als de uitdagingen en conflicten die ontstaan ​​in menselijke interacties en de maatschappij. Deze problemen komen vaak voort uit misverstanden, rigide denkpatronen en het onvermogen om effectief te communiceren.
• Fragmentatie van gedachten: Hij beweert dat problemen worden verergerd door de gefragmenteerde aard van menselijk denken, waarbij individuen vasthouden aan hun eigen perspectieven en het grotere geheel niet zien. Deze fragmentatie leidt tot een gebrek aan samenhang in het begrijpen en aanpakken van problemen.
• Behoefte aan dialoog: Bohm stelt dat om deze problemen effectief aan te pakken, individuen een dialoog moeten aangaan. Door middel van dialoog kunnen deelnemers hun aannames onderzoeken, perspectieven delen en werken aan een holistischer begrip van de kwesties die aan de orde zijn.

De paradox

• Paradoxen begrijpen: De "paradox" in Bohms context verwijst naar de inherente tegenstrijdigheden en complexiteiten in menselijk denken en communicatie. Individuen kunnen bijvoorbeeld begrip en verbinding zoeken terwijl ze tegelijkertijd vasthouden aan verdeeldheid zaaiende overtuigingen.
• Onderlinge verbondenheid: Bohm benadrukt de paradox van hoe individuen zowel gescheiden als onderling verbonden zijn. Hoewel mensen zichzelf kunnen zien als afzonderlijke entiteiten met individuele gedachten en overtuigingen, maken ze ook deel uit van een groter geheel, waarbij ze elkaar beïnvloeden en door elkaar beïnvloed worden.
• Oplossing door dialoog: Bohm suggereert dat het aangaan van een dialoog individuen kan helpen om door deze paradoxen te navigeren. Door deze tegenstrijdigheden openlijk te bespreken en te onderzoeken, kunnen deelnemers diepere inzichten krijgen en een gevoel van eenheid bevorderen ondanks verschillen. 
  
  

Conclusie - Samenvattend gebruikt Bohm "het probleem" om te verwijzen naar de uitdagingen van communicatie en begrip die voortkomen uit gefragmenteerd denken, terwijl "de paradox" de complexiteit en tegenstrijdigheden benadrukt die inherent zijn aan menselijke relaties en perspectieven. Hij pleit voor dialoog als een middel om deze problemen aan te pakken, waarbij hij individuen aanmoedigt om hun gedachten en aannames op een collaboratieve en open manier te onderzoeken. Dit proces kan leiden tot meer begrip en een meer samenhangende benadering van de uitdagingen waarmee de samenleving wordt geconfronteerd."

Bohm was - geen filosoof, maar - een natuurkundig wetenschapper en ontwierp de gelijknamige Bohm Dialoog om de problemen van de tijd ruimte te geven en op te kunnen lossen.

** - de identiteit van deze filosoof kan ik nog niet prijsgeven.