Afscheid van het kapitalisme (Egbert Tellegen)
Afscheid van het kapitalisme... Wie wil dat nu niet? Over de aarde en onze economische orde. Het boek(je) is van socioloog Egbert Tellegen die zich de laatste jaren van zijn (vijftig jaar beslaande) academische leven is gaan richten op milieukunde. Dit werk is een soort afscheid van die periode; het afscheid van het kapitalisme is moeilijk te vinden in het boek, maar lijkt inderdaad meer een eigen afscheid te zijn, van de wetenschap.
Het boek geeft een overzicht van het economisch denken van auteurs die kritiek hebben op het bestaande model. Zoals bijvoorbeeld dat van Galbraith, the affluent society. Daarin uit hij kritiek op de samenleving al is het boek uit een andere tijd dan die van de kritiek die nu geuit wordt door economen die een nieuw model voorstaan.
Hij begint met een korte geschiedenis van de aarde, geef de aarde een kans was een gedachte van ().. en van de menselijke soort. En wanneer het holoceen over gaat op het antropoceen, en wie die term bedacht. Dat was volgens hem gewoon een Nederlander, die echter niet de eer kreeg. De ontdekking van het milieu is een diffuus proces, maar een belangrijke bijdrage levert het boek Silent Spring van R.L. Carson (1971). Ook al zijn er successen geboekt (zo hoor je niemand meer over de ozonlaag, want dat probleem is opgelost), maar zijn er nieuwe uitputtingsverschijnselen, zoals een mogelijk tekort aan fosfor. Een niet onbekende John Rockstroem heeft het naast fosfor ook over Stikstoftekort.
Er zijn diverse (andere) kringlopen, zoals de waterkringloop, die verstoord zijn geraakt.
Het werk van Marx legt hij op een bijzonder elegante manier uit, via twee drieletter-combinaties: W-G-W versus G-W-G. Het probleem is dat de eerste formule traditioneel overheerste en dat goederen (waren) verhandeld werden voor geld om zo andere goederen te kopen. Zeg maar ruilhandel? Later is het geld gaan domineren en krijg je de formule: Geld met als doel (om tegen handel van goederen meer geld te verkrijgen) op zich dus: G-W-G. Ook J.S. Mill komt aan bod, als een econoom die te weinig geciteerd wordt in de kapitalistische maatschappij. En Piketty.
Er zijn initiatieven - zoals de gemeente Apeldoorn - om op een meervoudige manier naar waardecreatie te kijken en energie neutraal te leven, maar het is vooralsnog te weinig en te laat. Of het bedrijf dat tapijt produceert en op haar terrein oud tapijt verwerkt tot nieuwe grondstoffen. Het gedachtegoed van Thomas Rau (cradle to cradle) komt daarmee aan bod.
Afscheid nemen is nodig omdat de onbegrensde mogelijkheden van het kapitalisme onwaar blijken, we moeten meer naar kwaliteit en minder naar kwantiteit organiseren.
Het is meer een boek voor sociologen dan economen, lijkt me. Ook hier een lange lijst met literatuur, waaronder het veel geciteerde boek van filosoof Georg Simmel, die filosofie van het geld schreef (Philosofie des geldes, uit 1900). En en passant wordt duidelijk dat Tellegen 15 andere boeken heeft geschreven waar hij even aan refereert. Dat mag natuurlijk.
-- literatuur, o.a:
- De ontwortelde onderneming, Arnoud Boot
- De groei voorbij, Jaap van Duijn
- The Darwin economy, Frank, 2011
- The ascent of money, Niall Ferguson, 2008
- The end of growth, Peak everything, R. Heinberg, 2010
- Prosperity without growth, Tim Jackson, 2009
- Wirtschaft und gesellschaft, Weber, 1922
- The civilizing process, Norbert Elias, 1933
--
2014/04/een-franse-slag-in-t-angelsaksische
--
Bert de Vries, "voormalig CDA-Coryfee," schreef onlangs een boek met de titel "ontspoord kapitalisme." Daarin schrijft hij ook dat het kapitalisme niet langer werkt. Ik zie dat boek als een soort "met de kennis van nu" boek, waar de auteur na zijn politieke rol van destijds zich nu onderschat voelt. Hij had met de kennis van nu, toen anders willen zijn en doen. Bijvoorbeeld meer weerstand bieden tegen de komst van de euro.
Ik heb het boek niet gelezen, maar vraag me af of het veel referenties krijgt, en waar dan precies het kapitalisme ontspoorde. Of dat in het boek te vinden is, of dat het vaag blijft over het exacte moment en de exacte aanleiding.
En, ik vraag me af of de motor van het kapitalisme nog wel werkt. Dat heeft alles met optimisme te maken. Nu is men vooral pessimist en dan krijg je dat soort titels.
--
2015/07/de-motor-van-het-kapitalisme
Hij begint met een korte geschiedenis van de aarde, geef de aarde een kans was een gedachte van ().. en van de menselijke soort. En wanneer het holoceen over gaat op het antropoceen, en wie die term bedacht. Dat was volgens hem gewoon een Nederlander, die echter niet de eer kreeg. De ontdekking van het milieu is een diffuus proces, maar een belangrijke bijdrage levert het boek Silent Spring van R.L. Carson (1971). Ook al zijn er successen geboekt (zo hoor je niemand meer over de ozonlaag, want dat probleem is opgelost), maar zijn er nieuwe uitputtingsverschijnselen, zoals een mogelijk tekort aan fosfor. Een niet onbekende John Rockstroem heeft het naast fosfor ook over Stikstoftekort.
Er zijn diverse (andere) kringlopen, zoals de waterkringloop, die verstoord zijn geraakt.
Het werk van Marx legt hij op een bijzonder elegante manier uit, via twee drieletter-combinaties: W-G-W versus G-W-G. Het probleem is dat de eerste formule traditioneel overheerste en dat goederen (waren) verhandeld werden voor geld om zo andere goederen te kopen. Zeg maar ruilhandel? Later is het geld gaan domineren en krijg je de formule: Geld met als doel (om tegen handel van goederen meer geld te verkrijgen) op zich dus: G-W-G. Ook J.S. Mill komt aan bod, als een econoom die te weinig geciteerd wordt in de kapitalistische maatschappij. En Piketty.
Er zijn initiatieven - zoals de gemeente Apeldoorn - om op een meervoudige manier naar waardecreatie te kijken en energie neutraal te leven, maar het is vooralsnog te weinig en te laat. Of het bedrijf dat tapijt produceert en op haar terrein oud tapijt verwerkt tot nieuwe grondstoffen. Het gedachtegoed van Thomas Rau (cradle to cradle) komt daarmee aan bod.
Afscheid nemen is nodig omdat de onbegrensde mogelijkheden van het kapitalisme onwaar blijken, we moeten meer naar kwaliteit en minder naar kwantiteit organiseren.
Het is meer een boek voor sociologen dan economen, lijkt me. Ook hier een lange lijst met literatuur, waaronder het veel geciteerde boek van filosoof Georg Simmel, die filosofie van het geld schreef (Philosofie des geldes, uit 1900). En en passant wordt duidelijk dat Tellegen 15 andere boeken heeft geschreven waar hij even aan refereert. Dat mag natuurlijk.
-- literatuur, o.a:
- De ontwortelde onderneming, Arnoud Boot
- De groei voorbij, Jaap van Duijn
- The Darwin economy, Frank, 2011
- The ascent of money, Niall Ferguson, 2008
- The end of growth, Peak everything, R. Heinberg, 2010
- Prosperity without growth, Tim Jackson, 2009
- Wirtschaft und gesellschaft, Weber, 1922
- The civilizing process, Norbert Elias, 1933
--
2014/04/een-franse-slag-in-t-angelsaksische
--
Bert de Vries, "voormalig CDA-Coryfee," schreef onlangs een boek met de titel "ontspoord kapitalisme." Daarin schrijft hij ook dat het kapitalisme niet langer werkt. Ik zie dat boek als een soort "met de kennis van nu" boek, waar de auteur na zijn politieke rol van destijds zich nu onderschat voelt. Hij had met de kennis van nu, toen anders willen zijn en doen. Bijvoorbeeld meer weerstand bieden tegen de komst van de euro.
Ik heb het boek niet gelezen, maar vraag me af of het veel referenties krijgt, en waar dan precies het kapitalisme ontspoorde. Of dat in het boek te vinden is, of dat het vaag blijft over het exacte moment en de exacte aanleiding.
En, ik vraag me af of de motor van het kapitalisme nog wel werkt. Dat heeft alles met optimisme te maken. Nu is men vooral pessimist en dan krijg je dat soort titels.
--
2015/07/de-motor-van-het-kapitalisme
Reacties