De eeuwige puber

De eeuwige puber, of de eeuwige puberteit. Het eerste waar ik dan aan denk is aan het Peter-Pan-syndroom, maar dat is toch wat anders. Peter Pan wil jong en speels blijven.
Als ik nu zou denken of ik nog een keer een verhaal schrijf, of een boek, dan komt deze titel in me op. Ik moest hier aan denken toen ik de "hulpverlener," - c.q. verzorger, c.q. ik weet niet goed welke functie hij heeft - van mijn zus schreef nadat ik hem een keer persoonlijk ontmoet had. Ik vertelde dat ik mijn zus altijd vanuit mijn verleden zou blijven benaderen, en dat haar moeilijke karakter voor mij op de eerste plaats komt als verklarende factor. Terwijl hij, zo dacht ik, haar enkel gezien had als patiënt, en voor hem zou altijd haar ziekte op de eerste plaats komen. Waardoor wij dus verschillend denken over zaken die haar betreft.

Mijn zus is bipolair, maar borderline, of manisch-depressief (md) zijn ook ooit gepasseerd als ziektebeeld. Of dat nu niet helemaal scherp was of dat de tijd heeft geleerd dat ze puur bipolair was, dat weet ik niet. Ze heeft dit al heel lang, het begon als md.

En ik wil dat verhaal wel eens van me af schrijven. Ik geloof niet dat ik mijn zus nog kan veranderen, maar misschien kan ik wat leren van haar ziekte. Ik en misschien anderen ook. Van haar ziekte en hoe het zo gekomen is. Van haar karakter dus ook.

Of dat meteen een boek moet worden weet ik niet. En het heeft zeker geen prioriteit. Maar het idee zit al langer in mijn hoofd. En ik wil het eruit hebben.

Waarom de eeuwige puber? Het is een wat negatieve titel, zeker wanneer het gaat om iemand die ziek is. Maar in de puberteit zijn jongeren onzeker, las ik onlangs. En dat lijkt mijn zus totaal niet. Ze is niet ziek, "want ze slikt pillen," en ze is bijzonder energiek in het behalen van haar korte termijn doelen. Elke dag heeft ze wel een nieuw target waar ze energie aan besteedt.

Maar ziekte is als tegenstelling tot gezondheid ook een cultuurelement. Vooral geestelijke ziekte. En ik krijg steeds meer vragen waar ik maar geen antwoord op krijg.

1. Zoals, waar stopt iemands karakter, en waar begint iemands ziekte, in dit geval bij bipolariteit.
Raakt iemand eerst geïsoleerd en volgt dan de ziekte, of wijkt iemand af van de norm door een ziekte en raakt deze dan geïsoleerd?

2. Is de Ziekte die mijn zus heeft niet te vergelijken met een strafblad en of een "misdaad" die iemand begaan heeft? Deze was daarvoor ook schoon en normaal, maar door een bepaalde handeling schiet hij of zij door zijn norm en wordt deze anders dan anderen. Dan volgt een opsluiting en (voor de recidivisten) wordt het leven nooit meer zoals het was. Bij mijn zus is er ook geen weg terug. Je bent een keer ziek en je wordt nooit meer normaal. Wanneer is iemand "beter"?

3. Het idee van het kantelpunt interesseert me ook. Hoe komt het, en wat is die kracht die haar doet kantelen? Vaak is dit een soort traumatische ervaring. Waarom kunnen sommigen mensen hier wel van herstellen en anderen niet?

4. Wat voor een rol heeft de hulpverlening en kan die een ziekte zoals mijn zus wel helpen. Hebben we niet allemaal hulp nodig aan de ene kant, en is hulp ook niet een probleem op zichzelf: de hulpverlening is net als advies en consultancy een sector die zich zelf in stand wil houden. Er zijn nu eenmaal mensen die anderen willen helpen vanuit een roeping (zoals de hulpverlener die ik hier boven aanhaal), maar anderen hebben een huis in Frankrijk opgebouwd met de hulp die ze aan anderen bieden. Dat vind ik ook intrigerend. Voor wie doen die mensen het? En wat doen ze precies? Ik doel hier meer op de commerciële hulptechnieken, en misschien ook wel op de markt van de zelfhulpboeken. Wat is hulp, hulpeloosheid en hulpverlening? De begeleider van mijn zus zegt in een gesprek waar ook mijn zus bij zit, "90% is herhaling." Zieken groeien dus niet meer, ze bewegen in cirkels?

5. Zit er een relatie dat ik belegger ben geworden en het feit dat mijn zus manisch-depressief was. De beurswereld is ook manisch-depressief, volgens menige onderzoeker die hypes en crises heeft onderzocht. Trekt me die wereld daarom zo? En werkt deze metafoor wel? Dit heeft natuurlijk alles met psychologie te maken. Een onderwerp dat me toch altijd geboeid heeft.

6. Is iedereen niet een beetje bipolair. Wat is bipolariteit precies? Ik heb er destijds veel over gelezen. Het heeft te maken met zwart-wit-denken en met impulsiviteit. Er is een verschil tussen spontaniteit en impulsiviteit. En zwart-wit-denken staat op gespannen voet met nuanceren. Maar in deze tijd, lijkt nuanceren onbemind te zijn.

7. Moeten zieken opgenomen worden in de maatschappij of afgeschermd worden. Mijn zus wil graag wel gewoon leven "net als anderen" en heeft alle vrijheid om dat te doen, want van de autoriteiten krijgt ze deze ruimte. Maar kan ze dan relaties opbouwen in een omgeving waar mensen anders zijn? Ook al heeft ze geen label waarop staat dat ze ziek is, mensen merken direct dat ze anders is, en gaan haar als zodanig behandelen.

8. Wat zorgt ervoor dat iemand in en weer uit de puberteit komt. Of er in blijft steken?

9. De onzichtbare handicap. Mensen die blind zijn of een been missen, die vallen ook buiten de norm. Mensen met een zichtbare handicap zijn anders en iedereen ziet dat. Met iemand die blind is ga je anders om, door de handicap, die bij jezelf ontbreekt neem je toch een andere houding aan. De bejegening is anders. Maar in het geval van mijn zus, zie je aan de buitenkant niet direct dat ze anders is. Dus ga je gewoon met haar om, en in die omgang merk je dat er iets niet klopt. Als ze zou zeggen, "joh" ik ben geestesziek (een idiote gedachte) dan zouden mensen hun verwachtingen bijstellen en valt elk contact mee. Wetende dat ze ziek is. Maar mijn zus accepteert niet dat ze ziek is, en dus is ze extra ongelukkig, want ze raakt geïsoleerd, door dat elke contact doodloopt.

De grootste vraag is misschien wel, waarom zou ik dit verhaal of idee willen schrijven? Wat wil ik ermee bereiken? Daar ben ik nog niet over uit. Medelijden. Daar gaat het misschien over. In hoeverre ik medelijden heb, of heb gehad met haar. Of waarom ik eigenlijk niet zoveel medelijden meer voel. En of dat slecht is, moet ik me daar schuldig voor voelen?
Misschien is dit een opwelling, een impuls dat me nu even bezighoudt. Als het meer is en terugkeert, zal ik het oppakken en uitwerken. Wie weet.

-- 9 feb 2022. Iets heel anders is dit, Wijs, Grijs en Puber van filosoof...:


-- 27 januari 2024. Jean Paul van Bendegem. Die vertelt over zijn ervaring als treinreiziger zonder kaartje dat hem op het idee gebracht heeft. Het is niet zozeer dat de oudere zelf anders gaat denken over zijn leven, maar dat anderen de oudere als anders ziet. Zoals de treincontroleur, die dame, die opeens heel luid tegen hem begint te praten wanneer hij in overtreding is... Een heel verhaal waarin hij betoogt dat de oudere zich net als de puber zich burgelijk ongehoorzaam moet verzetten in deze maatschappij waar de oudere in deze maatschappij waar kennis theoretisch is en  evidence based, maar niet praktisch en waar de wjisheid van de oudere een soort van kennis is die niet veronachtzaamd mag worden.
 


Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Voorbij goed en kwaad (Nietzsche)

Begraven of cremeren?