Financiële toekomst jongeren extra onzeker
Ongeveer veertien jaar geleden, vlak na de financiële crisis begon het te rommelen in pensioenenland. Sindsdien heb ik zelf weinig de discussie gevolgd, maar onlangs hoorde ik iemand zeggen dat:
jongeren erg actief bezig zijn met hun (financiële) toekomst.
Wij ouderen, boomers en de generatie erna veelal, hebben nauwelijks pensioenproblemen gehad, omdat onze toekomst toch wel verzekerd was. Zo ging dat in Nederland. Wij hadden ook nog het beste pensioensysteem. Dat beste systeem werd vervolgens doelwit van activistische overheidsorganisaties die zochten naar nieuwe bezuinigingen. Enfin een heel verhaal.
Maar waar het hier om gaat is of en hoe de jongeren van nu te maken hebben met een cultuurprobleem en hoe zich dat precies vertaalt naar veranderingen in trends op het gebied van werken en ondernemen. Of met de balans werk en privé. Of met andere aspecten van het (economische) leven.
Gaan - Nederlandse - jongeren meer sparen nu ze al weten dat hun toekomst nog meer onzeker is? Het individuele aspect krijgt nu meer nadruk in het nieuwe pensioenstelsel. Maar wat betekent dat qua cultuur? Wat als je dit alles samenneemt, worden jongeren dan meer financieel bewust dan de vorige generaties, maar vooral gaan ze nog meer sparen voor de toekomst of juist niet. Dit zal effect hebben om de consumptie en de economie die daardoor nog in de problemen komt, nu en niet in de toekomst.
Beleggen wordt ook een standaard aspect van het nieuwe systeem, en dit is ook interessant. Komen er meer collectieve regelingen waar individuen op inhaken (de fondsbeheerders en banken of andere financiële dienstverleners) of wordt het landschap meer gefragmenteerd?
En hoe zit het met de vraag naar huizen als belegging? Onroerend goed was altijd dé beleggingscategorie om rijk te worden vermogen op te bouwen. Blijft dit zo? En dan vooral de dalende rente, van de afgelopen veertig jaar, van ca. 1980 tot 2020. Die heeft het hele assetlandschap een behoorlijke zet gegeven. Maar wat nu wanneer de toekomst er ook wat dat aan gaat anders uit ziet? Wat als de volgende veertig jaar puur stijgende rentes gaan opleveren?
Enkel die laatste vraag levert een antwoord op waar de toekomstige generatie een sneeuwbal tegen de berg op moet zien te rollen, want het is niet hetzelfde om te beleggen met stijgende rentes dan met dalende rentes?
Ja op langer termijn gaan aandelen koersen altijd om hoog. Dat is er ook een om mee te nemen in deze toekomstexercitie. Maar toch?
Mijn gevoel zegt dat de toekomst meer dan ooit onzeker is geworden, vooral voor jongeren [en dit terwijl de overheid even haar toekomstvisie en planningen gaat opstellen, die ook nog eens ten koste gaan van die jongeren, enkel omdat ze zelf een goed gevoel willen overhouden voor Hun Overheidstoekomst]. Maar wat is al gecumuleerde effect hiervan? worden jongeren meer ondernemend door het individueel ingerichte pensioensysteem, of gaat het net zoals in de zorg dat al het geld uiteindelijk naar de keten in het midden verdwijnt? Naar de bemiddelende laag, het management en tussenpersonen en dat de klant er niet beter van wordt?
En dan zijn er de ZZP'ers en ondernemers. Ondernemers hebben het financieel altijd al moeilijker gehad dan beide andere groepen. Ze verdienen gemiddeld minder dan mensen in vaste dienst, al is er een groep die de onderneming tot een groot succes weet te maken, en dat zijn de echte uitzonderingen...
En hoe zit het met die crypto's? Is dat niet het nieuwe pensioen voor de komende / jongeren generaties? In een soortgelijke rol zoals onroerend goed het was voor de ouderen?
Kortom heel wat vragen, na de ca. 14 jaar dat hier een begin mee is gemaakt. Jongeren kunnen op die leeftijd met 71 jaar met pensioen, maar wie zegt dat die leeftijd dan weer niet verder omhoog gaat? Komt er een moment dat de pensioenleeftijd gelijk staat met de levensverwachting van de mens. Die stijgt namelijk al lang niet meer. Zo als eerst.
Heel wat vragen...
Reacties