Mijn 2023

Het contrast

...

Op 1 oktober gebeurde het. Toen de telefoon ging wist ik dat er wat aan de hand was, maar nog niet dat het afgelopen was. De afgelopen drie maanden ben ik voortdurend met het verleden bezig geweest. Dat is mijn manier om met emoties om te gaan. Bovendien moest ik veel regelen en soms heb je geen tijd om stil te blijven staan en te rouwen. Vaak ging het regelen en afhandelen samen met gedachtes over het verleden. In die drie maanden heb ik veel nieuwe dingen geleerd over mijn moeder en ons verleden. EN ook ik heb spijt. Dat hoor je wel vaker. De laatste vier jaar zat mijn moeder in een verpleeghuis en brokkelde haar geheugen af, beetje bij beetje en het feit dat ze niet meer alleen kon wonen ging hier al aan vooraf. Spijt heb ik dat ik haar niet meer gesteund had toen ze het nodig had, en dat heeft met een familievete te maken, waar wij als kinderen te klein voor waren om te beseffen wat er precies gespeeld had. Maar nu ze dood is, denk ik dat mijn moeder als vrouw alleen in een mannenwereld heel veel extra problemen heeft gekregen die ze anders nooit zou hebben gehad.  In normale omstandigheden. Mijn moeder was in veel opzichten bijzonder. Sterk, maar ook met een masker. Omdat het vroeger zo ging. NU leven we in de tijd van "emotionele intelligentie," tussen aanhalingstekens, want zo emotioneel intelligent zijn we nu ook weer niet. Maar ten opzichte van de generatie die de oorlog nog had meegemaakt natuurlijk wel. Over de oorlog sprak je niet. [en juist hier kan je je afvragen of oorlog en gebrek aan emotionele intelligentie (de oorlogzuchtigen onder ons) niet partners zijn] En over het overlijden van een grote liefde ook niet. Dat hield je voor je. Toen ik op de begraafplaats kwam, waar ik de urn van mijn moeder bij het graf van haar man zette, merkte ik pas hoe het voor haar geweest moest zijn. Ik moest ook alles regelen en vernam dat  een grafsteen  plaatsen maanden tijd kost. Dus zij heeft destijds mijn vader zijn overlijden en maanden daarna pas het graf laten plaatsen. Terwijl het leven vervolgens al lang weer doorging. Dat merk ik nu ook. Je mag even rouwen, maar het leven gaat door. En dan heb ik het over een moeder die al 93 was. Je zou zeggen dat het mooi was geweest,.. Misschien was dat ook zo. Maar het overlijden was niet puur en natuurlijk. Helaas. Ik heb geen afscheid van haar kunnen nemen. Niet fysiek omdat ik er niet was, maar ook omdat ze al niet meer diegene was die nog helder was. Dat was ze jaren eerder nog wel, maar dan neem je geen afscheid. Niet alvast...

... Maar het was ook het jaar waar ere een kleinzoon op het toneel verscheen... Het ene leven houdt op, het andere begint.

...