De problemen van de filosofie
Is er een manier om de problemen die zeg maar de essentie van de filosofie vormen opgesomd te krijgen? en is daar iemand die zich daarmee bezig heeft gehouden? Een boek van Bertrand Russell, lijkt precies die focus te hebben gehad: The problems of philosophy.
"Philosophy, ... aims primarily at knowledge."
Hij schreef het boek in 1912 en de vraag die hierop volgt is, zijn dit ook nog de problemen van nu?
Daar ben ik benieuwd naar. Het gaat, regelrecht uit de inhoudsopgave, om:
- Verschijning en realiteit
- Het bestaan van materie
- De natuur / de eigenschappen van materie
- Idealisme
- Kennis die verkregen wordt en kennis als beschrijving
- (Over) inductie
- Over onze kennis van algemene principes
- Hoe een a priori kennis is mogelijk
- De wereld van universelen
- Over onze kennis van universelen
- Over intuïtieve kennis
- Waarheid en leugen
- Kennis, fouten en waarschijnlijke mening
- De grens van filosofische kennis
Dat zijn bij elkaar 14 filosofische vragen en die zijn losgeweekt denk ik van de filosofische thema's.
De hoofdstukken die ik bij het zien van het boek, me het meeste aanspraken waren: over idealisme en over intuïtieve kennis. De hoofdstukken zijn verschillend qua belang voor de filosofie neem ik aan, dat zegt Russell zelf ook, metafysica krijgt in het boek minder ruimte dan kennis. Daarbij zag ik gelijk iets van de Engelse taal en hoe taal belangrijk is bij filosofie, het verschil tussen weten en kennen dat in de Engelse taal ontbreekt en beiden met knowing vertaald wordt.
Sommige hoofdstukken en thema's zijn eenvoudiger te begrijpen dan anderen. Verschijning en realiteit bijvoorbeeld is iets dat vrij duidelijk is. Wat we zien, de "sense data" en de werkelijkheid, of realiteit. Taal wederom.
[Bij het lezen kom je ook op de discussie van Engels als voortaal op de universiteit, Wanneer taal zo belangrijk ik en verschillen en details er toe doen, hebben dan zelfs wetenschappers wel genoeg "feeling" met een taal die niet hun moedertaal is?? Mijn antwoord is dan gelijk: Nee, het Engels als voertaal op de universiteit is een business criterium, en geen wetenschappelijk idee.]
Het ene topic gaat soms over in het andere: Verschijning en realiteit gaat in op het voorbeeld van objecten zoals een tafel en die bestaat uit materie. En zo volgt: het bestaan van materie.
Diepgang. Over inductie, is ook een begrijpelijk hoofdstuk en toch een fundament van de filosofie. Dat de zon elke dag opkomt, wat zegt dat over de toekomst? En wanneer de theorie van beweging daarbij ter sprake komt, vraagt Russell zich af, wat zegt dat dan over die beweging in de toekomst?
"the mere fact that something has happened a certain number of times causes animals and men to expect that it will happen again." Verwachtingen over de toekomst. "The business of science is to find uniformities."
De zwarte zwaan komt ter sprake en daar is in feite niets verandert behalve dan dat Taleb de statistiek rond uitzonderlijke gebeurtenissen heeft beschreven.
Dan schrijft Russell over een van de grootste controversies in de filosofie, en dat is die tussen de twee scholen, die van de empirici versus de rationalisten. De eerste zijn o.a. vertegenwoordigd door de Britse filosofen Locke, Berkeley en Hume en de rationalisten die vertegenwoordigd zijn door de continentale filosofen vooral Descartes en Leibniz. De eerste menen dat alles wat we weten afkomstig is vanuit ervaring, de continentalen voegen daar aan toe dat sommige aangeboren ideeën en principes bestaan die we weten onafhankelijk van ervaring.
...
"Filosofie, is net als andere studies gericht op kennis die eenheid en systematiek geeft aan het lichaam van de wetenschappen, en die het resultaat is van kritisch onderzoek van de grond van onze overtuigingen, vooroordelen en beliefs..."
Op youtube is verdere uitleg te vinden:
https://www.youtube.com/watch?v=xBt-DN7T6C8
... wordt vervolgd.
Reacties