Excentriekelingen aan de Costa del sol
Excentriekelingen?
Een kleine encyclopedie van transitanten aan deze kust. Het is een mooi boek, met een gele omslag en daarop een aantal "excentriekelingen," waarvan ik er op het eerste oog geen een van ken. Maar dat blijft niet zo.
'Excéntricos en la Costa del Sol', van de Malagezen José Luis Cabrera en Carlos Pranger, is de eerste editie van een serie gepubliceerde publicaties van La Térmica, die contact hebben opgenomen met 150 kleine biografieën van bijzondere persoonlijkheden die een bezoek brachten aan of gewoond hebben in de provincie de Málaga tijdens de vorige eeuw. Het doel, dat vaak wordt uitgelegd, is "herinnering van de herinneringen aan persoonlijke herinneringen aan bekende tijden met onbekenden" met een vleugje humor en populariteit.
De hoofdrolspelers in het boek vertellen over onze levens, onze vakanties, en geven een beeld van het cultureel toerisme in de provincie. Het boek is een mix van literaire praatjes, disscoteken, bekende personen en onbekende avonturiers. De selectie omvat personen die een band hebben met muziek (Arthur Brown, Pía Beck, John Lennon, Ana Curra, Amanda Lear, Nick Launay), film (Judy Garland, Brigitte Bardot, Jess Franco, Vernon Dixon, Ty Hardin, Orson Welles), literatuur (Gerald Brenan, JG Ballard, Jane Bowles, Timothy Leary, Hemingway, Frederick Forsyth), kunst (Manuel Barbadillo, Hamilton Reed Armstrong, Tomás Egea, Lucian Freud, Anne Wright), ontwerp (Norman Bel Geddes, Dick Holthaus, Frank Rebajes, Ana de Pombo, Michael Rainey), en een enkele gangster (Alvin Karpis, los gemelos Kray, Michel Ardouin, Papillón), modellen (Mimí de Arcangues, Eve Field), sporters (George Best), entre andere personages.
De publicatie is geïllustreerd door Cintia Gutiérrez en er zijn talloze getuigenissen direct en een uitgebreide bibliografie, met de vraag of de internationale fenomenen en de kosmopolitische wereld van de Costa del Sol een deel van het geheugen van een kust en een voortdurende transformatie bevatten...
Allen Jay kwam uit Seattle, en was oorlogsverslaggever. Alzaga Robinson werd geboren in Parijs, en stierf in Torremolinos (2011). Michel Ardouin, ook uit Parijs, Hamilton Reed Armstrong uit Connecticut (1937) ontmoet Gerald Brenan. Diegen die hier wonen kennen die naam en Brennan komt vaker in het verhaal voor, hij fungeert als een soort spil. Dat is een van de opmerkelijke conclusies uit dit boek: de Costa trekt niet enkel mensen aan, maar er moet iets van een pied-a-terre zijn.
Vreemde namen vooral, en ik ben pas bij de B: Bagration de Mukhrani (Rome, 1944). Stanley Baker (Engeland, 1928), James Graham Ballard (Shanghai 1930).
Brigitte Bardot ook uit Parijs, 1934. En onze Nederlandse Pia Beck uit Den haag (1925) overleed in Malaga in 2009. Thimothy Behrens (Londen, 1937), Bel Geddes (Michigan, 1893) en nog een nederlander, Thomas Bernhard, uit Heerlen, 1931. Deze wordt de nul-toerist genoemd door José Antonio Montano, een bijzonder verhaal over literatuur. Een gesloten man, Oostenrijker waar hij ook sterft maar wilde het warme klimaat aan de zuidkust niet ontlopen.
George Best uit Belfast 1946. Jane Bowles (ik sla een Pool over) en dan komt Gerard Brenan zelf aan bod. Arthur Brown uit Engeland (1942) en Freddy Caston (New York, 1927)...
Hier geef ik de opsomming op.
Bijzonder is Brian Epstein (Beatlles, Liverpool, 1934) geboren uit een Joodse familie van handelaren, die zich graag verloor in Torremolinos destijds een oasis van vrijheid halverwege de militaire dictatuur en met een homoseksueel nachtleven. Even later in het verhaal komt ook John Lennon voor, die hem hier opzoekt in Tenerife in 1963.
Frederick Forsyth, de bestseller auteur.
De kleinzoon en schilder van Freud, Lucian. Hij heeft net een scheiding doorgemaakt en "vlucht" naar de Costa op zoek naar een nieuwe liefde. Hij komt in Pedragalejo aan, het oosten van Malaga, in 1956. hij en zijn tweede vrouw lady Caroline Blackwood, de oudste dochter van de vierde marques de Dufferin en erfgenaam van het bierimperium, Maureen Guinness, brachten de laatste vakantie samen aan de Costa. Caroline was schrijfster en fan van alcohol en hij [Lucian] het een zekere neiging tot speldrift. Er bestond in die tijd een grote relatie tussen Engelse artiesten van de Londense school met Janetta Woolley, intieme vriendin van Francis Bacon en Tim Behrens o.a. Het was de zomer van hun scheiding na een tumultueus huwelijk van zes jaar. Verbonden in het intellectuele en het artistieke, maar gescheiden door het leven en haar splitsingen en de scheiding leidde Freud naar een pijnlijke zijde van de liefde. Bacon was zelfs bang dat hij zelfmoord zou plegen. Zij had kanker en ze namen afscheid via een conversatie door te telefoon, hetgeen "een lang en privaat vaarwel was," zei Pilar Ordovás, en waarvan later het schilderij Girl by the sea getuige was, volgens Victor A. Gomez, het laatste portret van zijn vrouw, gesigneerd in Málaga.
Judy Garland. - ik schrijf dit na het zien van de film* - krijgt ook een inleiding, dat begint met haar komaf, Minnesota 1922 en The Wizard of Oz, natuurlijk die aanvankelijk weinig opleverde volgens de schrijver, maar vervolgens een cultstatus bereikt. Het was een leven "van continue anxiety, eerst door haar ouders (ze begon al te zingen met twee jaar) en vervolgens door de druk van de filmproducenten waardoor ze aan amfetaminen verslaafd raakte om haar rendement te verzekeren. Vele huwelijken, haar kinderen noch haar succes kon deze omstandigheden verzachten en waar de grote producenten inmiddels hun deuren voor haar sloten. Ze maakte nog een reis, met haar laatste man, Mickey Deans een korte periode van drie maanden, waar hun huwelijksreis naar Torremolinos leidde. Veel vrienden van haar waren toen al afgehaakt door haar verslaving. Het verblijf in Torremolines liet die decadentie weerspiegelen, al had ze ook nog alle kenmerken van een Diva. Ze zag er gelukkig uit goed gekleed met haar man in de discotheek, Thiffany's. Eve Field de PR professional van de disco weet het nog precies. Haar man vond haar dood in Londen, en de film laat de reis naar Torremolinos onbesproken..."
Ernest Hemmingway mag niet ontbreken. Uit Illinois, 1899. Ook gerelateerd aan Brenan.
Uit Finland komt Carl Magnus von Haartman en dan is er ook de Hertog van Windsor, Edward.
Naast eerder genoemde relatie of anker dat aan de kust aanwezig is, om anderen aan te trekken is de Costa ook een "refugio," een vluchtplaats voor bekenden die in de problemen zijn gekomen. Dat lees je vaak in het verhaal. Ann Woordward sluit daar mee de reeks nagenoeg af, en vlucht vor een moord die ze pleegde, en een verhaal dat Truman Capote noteert en in de krant verschijnt.
Ik heb een grote reeks van bekenden uit Spanje overgeslagen omdat die toch niet erg bekend zijn in het noorden (maar wel de Puerto Banus verklaren nabij Marbella, b.v.)
En Bertrand Russel heb ik overgeslagen. Toen ik het boek vond was dat de eerste naam die ik opensloeg.. Hij stierf in een onuitspreekbare plaats, waarschijnlijk in Wales, Engeland. De auteurs schrijven over zijn liefde voor wiskunde, daarna filosofie en vervolgens literatuur. Volgde Cambridge, was deel aan de apostelen hetgeen later Bloomsburry werd en werd gevangen genomen door zijn pacifistische ideeën. Ontvangt de Nobelprijs in 1950 voor de literatuur (niet de filosofie?). Hij trouwde vier keer (!) en ook weer bevriend met Brenan (en Woolsey), door wie hij aan de kust werd uitgenodigd (Churriana). Daar bleven ze (met zijn vrouw) soms weken of maanden.
Terwijl Russell uitputtende gesprekken hield met Brenan, werd hij steeds meer verliefd op Gamel Wolsey. Patricia zijn vrouw werd geel van jaloezie (mijn vertaling voor de kaft). Gamel schreef later dat ze gek werd van al dat gepraat. "Ojala, was de mens maar wat stiller..."
Een eenvoudige opsomming maar het boekje zet je toch wel aan het denken... En het is een product van de Costa del Sol, die komt ook wel anders in het nieuws.
* - aug 2023 zag ik de film Judy, dat grotendeels gebaseerd is op haar laatste verblijf in London. Ik kende weinig biografische details, vind daar wel weer een #moeder-dochter-patroon, zowel Judy Garland als haar dochter Liza Minelli zijn zangeressen, wat echt in de familie zit, want ook de ouders van Garland traden al op, precies de scene waar de film mee begon.
Reacties