Het dilemma van de Spaanse regering

En dan opeens er is een coronavirus die een nieuwe crisis kan veroorzaken. We hebben het al niet meer over een mogelijke recessie, dat er een economische recessie - twee kwartalen negatieve groei - komt is al zeker.
En de verschillende landen en culturen zoeken eigen oplossingen (Taleb noemt dit localism), maar dat komt ook deels omdat de problemen verschillen. Spanje en Italiƫ worden voor als nog in Europa het hardst getroffen.

Spanje is in dit soort situaties niet enkel Spanje, maar ook een aggregatie van verschillende gebieden, Noord en Zuid, Steden (Madrid en Barcelona waar de corona-besmetting het grootst is) en provincies, maar ook een regering en parlement van verschillende constitutie.

En wat zo vaak gebeurt is dat de ene crisis leidt tot de andere. Waar begon dit, met Wopke Hoekstra die - als Chief Financial Officer van de BV Nederland - een arrogante snaar richting het Zuiden van Europa wierp (later verontschuldige hij zich aangezet door de diplomatieke dienst, met de woorden dat "hij te weinig empathisch was geweest") dat ze zelf maar hun problemen moesten oplossen. Of was het Spanje zelf die - zo zou je ook kunnen denken - de crisis met een zelfde soort emotionele lading - in de vorm van emotionele chantage - gebruikte om het thema van de eurobonds weer eens van stal te halen?

De Eurobonds-discussie is al oud en Nederland is altijd tegenstander geweest, naast andere Noordelijke landen waaronder Duitsland natuurlijk. Het probleem van de Eurobonds is dat het teveel aan uitgeven in het zuiden (begrotingstekorten en overmatige schuld) ten koste gaat van de begrotingsdiscipline in het Noorden en de waarde van de Euro zelf. Spanje lostte al haar economische problemen in het verleden van Voor-de-euro op met devaluaties. Nu kan dat niet meer. Moet de Euro als geheel maar devalueren, is dan de vraag?

Coronaobligaties zijn dus een voortzetting van dit thema met een andere aanleiding, en je zou dit inderdaad als emotionele chantage kunnen zien, want wie wil nu niet hun buren in nood helpen? De coronacrisis bestaat deels uit een taboe van de dood hetgeen emotionele zaken onbespreekbaar lijkt te maken. Daarom is de nieuwe houding van Hoekstra - We willen Solidair EN Verstandig zijn, natuurlijk een hele slimme. Want je moet ook in een crisis blijven nadenken.

Want dan is er het probleem van de Spaanse regering. In Spanje is men meer genereus en solidair dan in Nederland (merk ik uit eigen ervaring), maar dit leidt nu wel tot een dilemma, want je kan niet geld uitgeven dat je niet hebt. En dat is het probleem van de Spaanse (en Italiaanse) regering: de euro en haar waarde is van de Euro-landen gezamenlijk, maar Spanje en Italiƫ betalen wel een eigen rente, en die zal omhoog schieten wanneer het tekort op de begroting gaat toenemen.

Een bijkomend probleem is dat de Spaanse regering net in het zadel zit, en met zoveel moeite daar is gekomen dat het een zeer kwetsbare positie heeft: De socialistische partij van Pedro Sanchez heeft zich met allerlei splinterpartijen (waaronder de Catalaanse Nationalisten) moeten onderhandelen om tot een coalitie te komen. En dan is het grotere probleem NU misschien  wel dat de gekozen coalitie MET de partij Podemos tot stand is gekomen, Pablo Iglesias - ja die met die paardenstaart - is een van die 4! vice premiers. Typisch socialisten: die moeten vier vice-premiers hebben om de macht te balanceren. Dit geeft al aan hoe fragiel de Spaanse regering in elkaar zit.

Er is niks mis met politieke kleur, maar Podemos heeft in haar strijdkreet, Anti kapitalisme staan! En dat is dus het Spaanse Dilemma, veel groter dan een uitspraak van een Nederlandse CFO over het Zuiden, het Spaanse (regerings)imago is anti-kapitalistisch op dit moment, en dan is het lastig om aan de echte machthebbers kapitaal te vragen. Want niets is zo lastig om aan de ene kant het communisme te prediken) en aan de andere kant kapitaal uit de (het is niet anders: kapitalistische) markt te willen halen.

Over die uitspraken van Hoekstra hoeft Nederland zich dus niet zo veel zorgen over te maken. Het probleem zit voorlopig in Spanje zelf. Gisteren heeft de regering besloten om de quarantaine twee weken te verlengen. Dit kost natuurlijk geld, en dat geld is er niet in Spanje. Het is nu even het Socialistische Zuiden, tegenover een meer kapitalistisch noorden. Hoe dat verder gaat, weet ik niet, maar zal wel nog wat problemen met zich meebrengen.

Gezondheid gaat boven alles. Is het clichƩ. Maar de wereld is wel op een bepaalde manier georganiseerd. Toevallig in Madrid, is het probleem zo uit de hand gelopen omdat de zorg sterk geprivatiseerd is geworden. En die private ziekenhuizen zijn niet uit zichzelf mensen gaan behandelen met het coronavirus. Kortom, het is allemaal nog niet zo eenvoudig.

--
In de kranten heeft Pedro Sanchez een pagina grote advertentie gekocht met als titel: "Europa se la juega," dat te vertalen is met: Europa zet zichzelf op het spel. "NU moeten we grote maatregelen nemen, als we klein blijven denken, falen we," aldus de president van de Spaanse regering.

--
2018/05/hollandse-tolerantie-inzake-eu-en-euro

Reacties

Populaire posts van deze blog

Typisch Spaans: Balay

Economie - Teveel wiskunde, te weinig geschiedenis?

Begraven of cremeren?