Portret van een econoom en politicus: Milei
Argentinië heeft een cultuurprobleem, dat zegt - in iets andere bewoordingen "We hebben een sociaal probleem," of Argentinië is doordrenkt van het socialisme - ook de nieuwe ster in de Argentijnse politiek: Javier Milei. Hij kleedt zich als een popzanger, maar is naast afgevaardigde, docent economie. Wat opvalt is zijn formatie als econoom. En economen zijn meestal niet zo uitbundig als deze nieuwe presidentskandidaat.
Ook ik las natuurlijk over dit nieuwe fenomeen van de "extrema derecha," die hier in Spanje vergeleken wordt met Abascal van Vox.
Milei heeft allerlei bijzonder plannen voor de maatschappij en de politiek. Hij wil de dollar* invoeren als valuta, en de Centrale Bank opheffen** (en zal wel ideeën hebben over crypto's). Als Econoom behoort hij tot de Oostenrijkse school, maar wanneer iemand zegt, "waarom gebruik je al die wiskundige vergelijkingen," dan reageert hij daar niet op. "Oostenrijkers," zijn namelijk geen voorstanders van wiskundige modellen, maar van Praxeologie en gebruik van gewone taal en deductie van argumenten door logisch redeneren. Von Mises is dan de naam die bij me opkomt, maar direct ook de Amerikaanse variant (VonMises.org), die zo min mogelijk inmenging wil van de overheid. Libertarisme dus, dat verder gaat dan "neo-liberalisme."
De vader van Milei was (ook) ondernemer, en zijn moeder was "huisvrouw" en van Italiaanse afkomst. Waar de naam Milei vandaan komt is me nog onduidelijk. Hij is tegenstander van Abortus, op een vrij extreme manier, is katholiek (dus) en is docent economie, en schreef diverse boeken.
Zijn politieke campagne - op twitter lees je dan: "hij deed alles digitaal zonder ook maar een cent te investeren in Marketing" - werd voor 98% uitgevoerd met zwart geld.
Zijn favoriete president was Menem, maar dat was een peronist (in nuance: een Justicialist), waar hij juist weer tegen is (gelukkig). Menem was overigens advocaat (net als Christina of de hele familie Kirchner, die als jurist alle mazen van de wet moeten kennen, niet voor het land, maar voor hunzelf), een logische keuze voor een president van dat land (waar een vlotte babbel essentieel is). Andere (historische) favorieten zijn o.a. Sarmiento, toevallig ook de favoriet van een schrijver van La Decada Sakeada, een boek dat ik nu aan het lezen ben (en volgende week iets over zal schrijven).
Het grote probleem van Argentinië is dat het een land is waar al zoveel geprobeerd is, en toevallig Menem heeft een soortgelijke formule gebruikt die Milei nu voor ogen heeft, iets minder extreem en het land eindigde niet veel later in een Corralita.
Een nog groter probleem is dat een president een groot netwerk nodig heeft en dat zijn allemaal Argentijnen en die hebben allemaal bijgedragen tot de ellende die er nu is. Kan een man die hele meute mee-veranderen, richting een nieuwe werkethiek en verbeterde moraal van het type, geen werk geen bijstand van de overheid.
Een experiment zal het land niet redden, het moet toch echt wel iets zijn wat substantie heeft. Ik kan geen toekomst voorspellen dus ik kan ook niet zeggen of dit wel of niet gaat lukken, als hij al president wordt, want zo ver is het nog lang niet. De case waardoor dit kan slagen is dat het land cultureel failliet is. Sinds decennia is het land van de ene politicus naar de andere gezwaaid zonder dat er ook maar iets echt opgelost werd. Wanneer er dan dus opeens een econoom opstaat, iemand die vertrouwd wordt, en geen advocaat is met mooie woorden, maar iemand die een visie heeft, dan moet je daar positief over zijn.
Maar aan de andere kant, is de verwachting dat dit land eindelijk uit de problemen komt zo hoog gespannen dat elke actie bij voorbaat al zal falen. Argentinië is een land dat bestuurd werd door militairen, schrijft eerder (niet)genoemde auteur. Een belangrijk detail in deze cultuur...
Ik ben benieuwd. Iets nieuws is altijd leuk. Wil iedereen niet veranderen die vast zit en langdurig hoopt op betere tijden?
* Een twitteraar: - @RobinBrooksIIF. Argentina is flirting with dollarization, which is a peg to US Dollar by another name. That's odd timing given how many pegs have blown up since 2019, including Nigeria (-52%), Egypt (-48%), Pakistan (-47%), Sri Lanka (-44%, pictured) and Ukraine (-36%). This is no time for pegs. [Maar als je ergens over gaat nadenken, is het nooit tijd. Milei straalt moed of lef uit en dat zoeken de Argentijnse burgers...]
** - Ik vraag me af of er economen zijn die niet weten dat een Centrale Bank van een land, die niet volledig onafhankelijk is, niet geloofwaardig wordt geacht door de markt en inflatie genereert. De Centrale Bank in Argentinië was altijd het sluitstuk van de politiek. Maar de bank helemaal opheffen - als economisch idee - is natuurlijk niet mainstream. In Argentinië is dat natuurlijk een fantastisch idee, iets "nieuws." Maar de markt is altijd sceptisch en heeft een ijzeren geheugen, in dit geval dat Argentinië een volatiele geschiedenis heeft van hoge inflatie, juist omdat het land geen zekerheid weet te scheppen. Zomaar iets roepen is niet genoeg.
-- 23 oktober. Na de verkiezingen is Milei toch niet de man met de meeste stemmen, dat is de huidige minister van economie (die alle ellende veroorzaakt heeft de laatste regeerperiode). De kandidaat uit de tribe van Macri - een serieuze kandidaat voor het brengen van veranderingen zonder het extreme idee van Milei, Patricia Bullrich - wordt derde. Een tweede ronde over drie weken is nodig om de president te kiezen. De derde kandidaat Bullrich zal hierbij essentieel worden, welk stemadvies geeft zij?
-- 20 november wint Milei in de tweede ronde de verkiezingen en zal president worden van het land.
-- 7 feb 2024. Van de hervorming van de staat, de grote belofte, komt in de praktijk veel weerstand en artikel per artikel wordt afgewezen... De media is meedogenloos:
Reacties